Ramazan'ın unutulan geleneği: Diş kirası
Follow @dusuncemektebi2
Osmanlı Devleti'nde Ramazan ayının en önemli özelliklerinden biri iftar sofralarının herkese açık olmasıydı. Saraya, Ramazan ayı boyunca iftar için davetsiz olarak gidilebilirdi. Bunun haricinde Osmanlı sarayının özel davetleri de olurdu. Kaynaklara göre Ramazanın ilk on gününde padişah; ayan ve mebusan reisleriyle birlikte heyet-i vükelayı saraya iftar için davet ederdi.
Bugün de Ramazan gelince kapılar herkese aralanır, zengin-fakir demeden herkesin sofrası misafir denilen bereket elçilerine açık tutulur. Misafir ağırlamanın çeÅŸitli seremonilerinden birisi de, bugün artık unutulmaya yüz tutan bir gelenek olan diÅŸ kirasıdır. DiÅŸ kirasında, misafirler ayrılırken onlara küçük kadife keseler içinde hediyeler takdim edilir. Ev sahibi bununla; “Misafirim oldunuz, benim sevap kazanmam için siz eziyet çektiniz, diÅŸlerinizi yordunuz, bu da sizin diÅŸinizin kirası olsun." demek isterdi.
Misafirler iftarını yapıp teraviye gitmek üzereyken hane sahibi tarafından kadife keseler içerisinde gümüÅŸ tabaklar, kehribar tesbihler, oltu taÅŸlı ağızlıklar, gümüÅŸ yüzükler, gümüÅŸ akçe veya altın paralar bir kadife kese içerisinde diÅŸ kirası olarak verilirdi.
Tarihimizde en yüksek diÅŸ kirası, Sadrazam Yusuf Kamil PaÅŸa'nın Sultan Abdülaziz'e takdim ettiÄŸi olsa gerekir.
Bir Ramazan gecesi, Vezneciler'deki Zeynep Hanım Konağı'nda verilen mükellef iftardan sonra, Yusuf Kamil PaÅŸa'nın bir altın tepside sahip olduÄŸu emval ve emlakın senet ve tapusunu padiÅŸaha arz ettiÄŸini, Sultan Abdülaziz'inse, "Bunlar makbulum oldu, yine sizlere veriyorum. Her hal ve hareketiniz hoÅŸuma gitmektedir" dediÄŸinden bahseder.
Ancak diÅŸ kirası sadece zenginlere has bir gelenek gibi görünse de, aslında toplumun bütün katmanlarına yayılmıştır. ÇoÄŸu zaman sadakalar da diÅŸ kirası adıyla verilmiÅŸtir ki, hiçbir fakirin onuru zedelenmesin.
Misafirine diÅŸ kirası verecek kadar ruhunu inceltmiÅŸ olan bu millet, hiç ÅŸüphesiz insanlığa misafirperverlik adına ders verecek kadar da yücelmiÅŸtir.
Henüz yorum yapılmamış.