Napolyon Bonapart Osmanlı İmparatorluğu’nu nasıl arkadan vurdu?
Follow @dusuncemektebi2
Mısır ve Şam’ın kontrolünü ele geçirmek isteyen Fransız Komutan Napolyon Bonapart, 1799’da bugünkü Gazze yakınlarındaki Akka kentine olan 2 aylık kuşatmasını Osmanlı ordusunun gelmesiyle sona erdirmek zorunda kaldı.
Napolyon her ne kadar Akka’da hezimete uÄŸrasa da, sayıca üstün olan Osmanlı ordusundan kurtulabilmek için geliÅŸtirdiÄŸi “arkadan vurma” taktiÄŸi, savaÅŸ hileleri kitaplarına konu oldu. Son çare olarak bizzat Napolyon tarafından geliÅŸtirilen bu taktik, Osmanlı ordusuna ağır kayıplar verecekti.
Akka kuşatması
1799’un Mayıs ayında Akka Kalesi’ne saldıran Fransız kuvvetleri, ÅŸehrin güçlü savunması karşısında Mısır’a geri çekilmek zorunda kaldı.
Hareketin 40. gününde, Fransız ordusu Akka'nın önüne vardı. Kaleyi hemen her taraftan kuÅŸattı. Sonra da aralıksız saldırı baÅŸlattı.
Napolyon, Akka muhafızı Cezzar Ahmed PaÅŸa'nın çetin bir kumandan olduÄŸunu duymuÅŸtu burada. O yüzden saldırılara baÅŸlamasından kısa bir süre sonra, ona iki kere mektup yolladı.
Ä°kisinde de vaatlerde bulundu ama Cezzar Ahmed PaÅŸa, gelen iki elçiyi de idam ettirince, Napolyon küplere bindi ve saldırıları sertleÅŸtirdi.
Sert saldırılara raÄŸmen, kaledeki ordu hala direniyordu. Ayrıca, Ä°ngiliz donanmasından da topçu ateÅŸi yardımı alınıyordu.
Eski bir topçu eri olan Napolyon tarihteki en önemli askeri ÅŸahsiyetlerden biri olarak biliniyor. Ancak Napolyon’un baÅŸarılarında yanında bulunan tecrübeli Fransız generallerinin de payı büyük. Nitekim Napolyon’un doÄŸu seferinde en önemli yardımcısı General Jean Baptiste Kleber, askeri operasyonların başını çeken en üst düzey isim olarak biliniyor.
Osmanlı Devleti, Åžam Valisi Abdullah PaÅŸa önderliÄŸinde Fransız kuÅŸatmasını kırmak için Akka’ya askeri birlik gönderme kararı kaldı.
Ürdün üzerinden Filistin’e ulaÅŸan Osmanlı güçlerine karşı savaÅŸmak istemeyen General Kleber, Akka’daki teknik ve askeri ilerlemeden faydalanarak Osmanlıları misafir gibi karşılayarak müzakere yapmak istedi. Dahası Kleber, bu taktiÄŸiyle Napolyon Bonapart’ı etkilemeye çalışıyordu.
Ancak Kleber’in müzakere giriÅŸimleri baÅŸarısız oldu ve iki ordu karşı karşıya geldi.
16 Nisan 1799'da General Kleber'in 2 bin askeri, AÅŸağı Celile'nin güneyindeki Tabor Dağı'nda yaklaşık 35 bin olarak tahmin edilen Osmanlı kuvvetleriyle karşılaÅŸtı.
General Kleber, karşısında kat kat fazla Osmanlı askeri görünce ÅŸaÅŸkına döndü. Asker sayısının az olması nedeniyle Fransız komutanın içi boÅŸ kare taktiÄŸi yapmaktan baÅŸka çaresi yoktu. Bu taktik, dört taraftan gelen düÅŸmana karşı kare ÅŸeklinde pozisyon alarak savunma yapılmasını içeriyor.
Uzun süren çatışmalar sırasında Fransızlar tüm ataklara karşılık vermeyi baÅŸardı. Askeri anlamda sayı çokluÄŸunu elinde bulunduran Abdullah PaÅŸa’nın ordusu, ağır kayıplar verdi ve bölgeyi Fransızların elinden almayı baÅŸaramadı.
Gece olduÄŸunda ise Kleber’in ordusu cephane, gıda ve ilaç eksikliÄŸinden kaynaklanan ciddi bir krizle baÅŸ baÅŸa kaldı.
Napolyon Osmanlı’yı arkadan vurdu
BaÅŸlarda Fransız komutan sonunun yaklaÅŸtığını düÅŸündü. Ancak durumu önceden fark eden Napolyon, Osmanlı kuvvetleri karşısında ağır darbe yiyen Kleber’in birliÄŸine katılması için 2 bin asker gönderdi.
Sayıca üstün olan Osmanlı ordusunu yenemeyeceÄŸini fark eden Napolyon, akıllı bir strateji yapmak zorundaydı.
Birkaç yüz askerden oluÅŸan küçük bir silahlı grup kuran Napolyon, Osmanlı ordusunu arkadan bıçaklamak istiyordu. Söz konusu askeri grup, Osmanlı askerleri cephede savaşırken arkadan dolanarak buradaki kamplara saldırdı ve her ÅŸeyi yakıp yıktı.
Askeri kampın tamamen yıkıldığını duyan Åžam Valisi Abdullah PaÅŸa, yakınlardaki binlerce Fransız askerinin arkadan saldırı düzenlemesi ihtimalinden korkuyordu. Ordusuna emir veren paÅŸa, geri çekilerek kampı yıkan askerlerin öldürülmesini istiyordu. Ancak bu sırada hazırlıklı olan Fransız askerleri pusu kurarak Osmanlı askerlerine ateÅŸ açmaya baÅŸladı.
Tabor Dağı’ndaki bu savaÅŸ sonrasında 6 bin Osmanlı askeri ölürken, 500’ü esir alındı. Fransızların tarafında ise kayıplar azdı. 2 asker öldü, 60’ı yaralandı.
Ordunun kaybettiÄŸini duyan dönemin Osmanlı PadiÅŸahı 3. Selim durumdan çok etkilenmiÅŸ, sorumluların cezalandırılması için emir vermiÅŸti.
Fransızlar, Akka savunması karşısında direnç gösteremedi
Osmanlı ordusuna karşı savaÅŸ alanında bir zafer kazansa da, Napolyon’un çok istediÄŸ Akka Kalesi bir türlü alınamadı.
Ä°ki aydan fazla süren kuÅŸatma, Osmanlı donanması ve Nizam-ı Cedid ordusundan destek gören Cezzar Ahmet PaÅŸa'nın güçlü savunması karşısında baÅŸarısızlıkla sonuçlandı.
Bunun üzerine Napolyon Bonaparte, 21 Mayıs 1799 tarihinde Akka'dan çekilmek zorunda kaldı.
Ahmed PaÅŸa’nın karşısında ilk yenilgisini yaÅŸayan Napolyon: ''Akka’da durdurulmasaydım, bütün DoÄŸu’yu ele geçirebilirdim!'' sözünü söylemiÅŸtir.
Cezzar Ahmed PaÅŸa 7 Mayıs 1804 tarihinde öldü. Ölümüne kadar Akka BeylerbeyliÄŸi görevini yürütmüÅŸtür.
Independent Türkçe
Henüz yorum yapılmamış.