Sosyal Medya

Güncel

Taha Akyol / Ä°ptal edilir mi?

Taha Akyol - Karar



Ekrem Ä°mamoÄŸlu mazbatayı aldı, bundan sonra YSK Ä°stanbul seçimlerini iptal eder mi?
 
Kanuni ÅŸartları varsa iptal edebilir ama zaten sorun Ä°stanbul seçimlerinin iptalini gerektiren kanuni ÅŸartların olup olmadığı.
 
Ä°ktidar sözcüleri bunu iddia ediyorlar; bu amaçla YSK’ya 45 sayfalık bir dilekçe ile üç bavul dolusu belge sundular.
 
Evvela hukukun ÅŸu temel kuralını hatırlayalım: “Deliller sayılmaz, tartılır!”
 
 
AK Parti’nin gerekçeleri
 
 
Seçimlerin iptalini haklı çıkaracak hususlardan biri, mesela ölülere, çocuklara, kısıtlılara oy kullandırılmış ve bunların sayısının seçim sonuçlarını etkileyecek miktarda olmasıdır.
 
AK Parti’nin YSK’ya verdiÄŸi dilekçede dört ana baÅŸlık halinde ÅŸu iddialar ileri sürülüyor:
 
- Kısıtlı kiÅŸilerin oy kullandığı…
 
- ÖlmüÅŸ seçmenlerin adına baÅŸkalarının oy kullandığı…
 
- Bazı seçmenlerin hem cezaevi listelerinde hem ikametgahlarıyla ilgili seçmen listelerinde kayıtlı olduÄŸu; dikkat ediniz, oy kullandığı deÄŸil, kayıtlı olduÄŸu…
 
- Bazı seçmenlerin farklı yerlerde hükümlü olarak cezaevinde bulundukları halde, Ä°stanbul’da seçmen olarak gözüktüÄŸü; dikkat ediniz oy kullandığı deÄŸil, seçmen olarak gözüktüÄŸü…
 
Kullanılmayan oyların seçim sonuçlarını etkilemesi söz konusu olmayacağına göre bu son iki sebep iptal gerekçesi deÄŸildir.
 
YSK’nın emsal kararları
 
Seçimlerin iptali taleplerinde önemli bir ölçü ÅŸudur: Daha önce Ä°lçe ve Ä°l Seçim kurullarınca karara baÄŸlanarak kesinleÅŸmiÅŸ olan iÅŸlemler yüzünden artık seçim iptal edilmez.
 
Bu konuda Yüksek Seçim Kurulu 2014 yılında IÄŸdır seçimlerinin iptali talebini reddetti.
 
YSK’nin  11 Mart 2019’da yani son mahalli seçimlere giderken verdiÄŸi karar çok açıktır: Karar, seçim takvimini anlatıyor, zamanında kesinleÅŸmiÅŸ iÅŸlemlere artık itiraz yapılamayacağını belirtiyor. Seçmen kütüklerinde “oy kullanamaz” kaydı bulunmayan her seçmenin oy kullanabileceÄŸini belirtiyor. (Karar no. 1456)
 
Sandık kurulları ve başkanları hakkında da o zaman itiraz edilmeliydi, artık bu konular iptal sebebi olmaz.
 
Ä°mza ve diÄŸer ÅŸartları tamam fakat mühürlenmesi unutulmuÅŸ birleÅŸtirme tutanağı gibi belgelere de zamanında itiraz etmek lazımdı, artık kesinleÅŸmiÅŸtir.
 
YSK zaten referandumda mühürsüz zarflar içindeki mühürlü ve filigranlı pusulaları geçerli saymıştı. Bu defa da geçerli olmalı.
 
Zaten AK Parti’nin baÅŸvurusunda “KHK’lılar, FETÖ’cülerin yakınları” gibi hukuki anlamı olmayan, siyasi ifadeler yer alıyor.
 
 
Ä°ptal sebepleri
 
Åžunlar oy kullanamaz: Er, onbaşı ve kıta çavuÅŸları, askeri öÄŸrenciler. Bunların karşısına ‘oy kullanamaz’ diye yazılır zaten.
 
Seçmen olarak kütüklere yazılamayacak olanlar ise ÅŸunlardır: Kısıtlılar, yani zihinsel özürlülük gibi sebeplerle hukuki iÅŸlem yapmaya ehliyetlerinin olmadığı tıbben tespit edilmiÅŸ ve mahkemece karar verilmiÅŸ olanlar…
 
KesinleÅŸmiÅŸ mahkûmiyet sebebiyle kamu hizmetinden yasaklı olanlar…
 
Herhangi bir ÅŸekilde bunlar seçmen kütüÄŸüne yazılmış ve de oy kullanmış (kullandırılmış) iseler ne olacak?
 
Bu ÅŸekilde kullanılmış oyların miktarını teker teker tespit edip belgelendirmek lazım; bir de oy miktarının seçim sonuçlarını etkileyecek büyüklükte olması lazım. Öyle bir durumda, önceki bütün iÅŸlemler kesinleÅŸmiÅŸ olsa bile seçimlerin yenilenmesine karar verilir tabii.
 
Ben AK Parti’nin 45 sayfalık dilekçesinde bu çapta belgelenmiÅŸ ihlaller görmedim, araÅŸtırmalarda çıkar mı? Bakıp göreceÄŸiz.
 
 
Hukuk ve dış politika
 
Türkiye’nin hukuk imajının daha fazla sarsılmaması lazım; YSK’nın kararı dünyadaki saygın hukuk çevrelerini de ikna edecek bir “hukuka uygunluk” kalitesinde olmalıdır. Türk dostu Avrupa Konseyi BaÅŸkanı Thorbjørn Jagland’ın YSK BaÅŸkanı Sadi Güven’e yazdığı mektup önemlidir. SeçilmiÅŸ insanlara KHK’lı diye mazbata vermemenin “Türkiye’nin hukuki standartlarına dair soru iÅŸaretlerini arttırdığını” yazıyordu.
 
Jagland’ın öyle demesi ne yazar?
 
Çok ÅŸey yazacağını görmek için AK Parti’nin reform döneminde, 2004 yılında Anayasa’nın 90. Maddesine eklediÄŸi hükmü hatırlamak lazım: Uluslararası hukuk yerli hukuktan üstündür!
 
Ä°hracatımızın ve yabancı sermaye yatırımlarının, teknoloji transferlerinin, akademik girdilerimizin çok büyük oranda Batı’dan geldiÄŸini de hatırlamak lazım.
 
Bir de Trabzon mebusu ÅŸehit Ali Åžükrü Bey’in, Lozan görüÅŸmelerinde Meclis’te söylediÄŸi ÅŸu sözü hatırlamak lazım: “Türkiye Rusya karşısında yalnız kalmamalı!”

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.