Sosyal Medya

Özel / Analiz Haber

Akif Emre'nin arşivinden: Malcolm X haklıydı Firavunlar siyah deriliydi

11-04-2019 10:30

Ç ince altyazılı bir Malcolm X belgeseli. Tamamı orijinal siyah -beyaz çekimlerden oluşan uzunca bir belgesel üniversitede kalabalık bir izleyici kitlesine gösteriliyor. Malcolm''un Afrika gezisinden görüntüler hayli ilginç. Mısır''da deve üstünde piramitleri gezişini gösteren kareler... Piramitleri yapanlar diyor Malcolm, siyahlardı...Firavun medeniyetini siyah insanlar kurmuştu.



1996, KAHÄ°RE
 
Gerçek bir Mısırlı''yı diÄŸer insanlardan ayıran en önemli fiziksel özellik ayaklarındaki farklılıkmış. Mısırlı Araplar''ın ya da AraplaÅŸmış yerli Mısırlılar''ın ayak baÅŸparmaklarının yanındaki ikinci parmakları diÄŸer ayak parmaklarından farkedilir biçimde daha uzun oluyor.
 
Devenin üstünde, çölün ortasındaki bu hafif yükseklikten karşımdaki devasa piramitleri seyrediyorum. Sanki az önce olanca devinimi, gürültüsü ve karmaÅŸasıyla dünyanın en kalabalık,en renkli, en çeliÅŸik ÅŸehirlerinden birinin içinden sıyrılıp gelen ben deÄŸilmiÅŸim gibi; etrafım alabildiÄŸine sessiz. Çöl, pramit ve sfenks... Nil ve Firavun... Mısır''ın ÅŸiddetini üzerinde her an hissettiÄŸi en önemli dünyevilik sembolleri. Biri inkarın ÅŸiddetini, diÄŸeri bereket ve lutfun bitimsizliÄŸini simgeliyor. Nil olmadan nasıl Mısır''da hayat düÅŸünülemezse piramitler yok sayılarak da Mısır ve Mısırlı tanımlanamaz. Ä°nkarın ÅŸiddetinden imanın aydınlığı tezahür etmiÅŸ Mısır toplumunda. Ä°ÅŸte ÅŸu piramitlerin hemen yan tarfında Ali Åžeriati''nin o heyecanlı uslubuyla anlattığı, piramitlerin yapımında çalışırken can veren kölelerin, kendi deyimiyle mustazafların cesetleri yatıyor; kimsenin dikkatini çekmeyen isimsiz maÄŸdurları Firavun Medeniyeti''nin...
 
D.Washington''nun oynadığı Malcolm X filmindeki sahneler hemen aklıma geliyor. Siyah beyaz belgeslinden eklemlenen o, CIA ajanlarınca takip ediliÅŸini gösteren sahne tam buradan, bu açıdan çekilmiÅŸ olmalı. Malcolm X, tıpkı, ÅŸimdi benim bindiÄŸim gibi buradan deveyle piramitlere doÄŸru ilerlerken arkadan iki CIA ajanının takip ediÅŸi ve her hareketini küçük bir kameralarıyla filme alışları...
 
Sabah güneÅŸi arkamızdan vuruyor ve düzgün kumlarda upuzun gölgelerimiz uzanıp gidiyor. Piramitlerin devasa haÅŸmeti karşısında irkilmemek mümkün deÄŸil. Bu görkemli taÅŸ üçgenin çölün ortasında, çöl fırtınalarına karşı direndiÄŸi gibi, tarihin zaman ve mekanı aşındıran, karşı konulmaz etkisine binlerce yıl karşı koyuÅŸu, ayakta kalışı hayret uyandırıyor. Ama birer taÅŸ yığını olarak tüm heybetine raÄŸmen hiçbir ölümsüzlük çaÄŸrışımı uyandırmıyor bende. SonsuzluÄŸun gölgesi düÅŸmüyor. Gözüm bu toz perdesini aralamak istercesine piramitleri aşıp, hemen çölün o muhteÅŸem sessizliÄŸine doÄŸru kayıyor. Çöl, hep sonsuzluÄŸu çaÄŸrıştırmıştır bende.
 
Ayrılma vakti geldiÄŸinde sfenklerin ayak parmaklarına dikkatlice bakıyorum. BaÅŸparmağın yanındaki parmağın belirgin biçimde diÄŸerlerinden uzun olduÄŸunu görüyorum.
 
1997, HARTUM
 
Nil boyunca kuzeye doÄŸru yol alıyoruz. Nil Vadisi alabildiÄŸine yeÅŸil. Sudan''ın bilinen çöl ortamıyla o kadar uzak ve çeliÅŸik bir görünüm sergiliyor ki, sanki bir an için baÅŸka coÄŸrafyada olduÄŸunuzu düÅŸündürüyor. Hele Mavi ve Beyaz Nil''in bir fil hortumu ÅŸeklini alarak birleÅŸtiÄŸi Hartum''un etrafı çöl sarısını unutturan bir yeÅŸile bürünüyor.
 
Üç saati aÅŸkın bir süre katettiÄŸimiz yol bittiÄŸinde neredeyse ikindi vakti olmuÅŸtu bile. Nil''den epey uzaklaÅŸtık ama hâlâ Nil Vadisi''nin yeÅŸilliÄŸini görebiliyoruz. Vadiye göre daha yüksekçe bir yerde arabalardan iniyoruz. Kum tepelerine doÄŸru yürüyüÅŸ baÅŸlıyor.
 
Ve piramitlerin bulunduÄŸu kum tepesine varıyoruz.. Mısır''dan, Kahire''den binlerce kilometre uzakta piramitlere rastlamak müthiÅŸ bir ÅŸey. Mısır piramitlerine göre çok daha küçük ve geliÅŸmemiÅŸ. Piramit medeniyetinin ilk habercileri oldukları her hallerinden belli. DeÄŸiÅŸik ÅŸekil ve ebatta onlarca piramit birarada, bir tür mezarlık izlenimi veriyor. Bir kısmının arkeolojik kazı için tepeleri açılmış, uç kısımları kesik ...19. yüzyılın ikinci yarısında Alman arkeologlar burada kazı yapmışlar; kazı çalışması sırasında da bazı piramitleri tahrip etmiÅŸler.
 
Åžöyle bir bakıyorum...Ve ani kararla piramitlerden birine tırmanmaya baÅŸlıyorum. Refakatçimizin inmem için uyarılarına aldırmadan tırmanıyorum; taÅŸlar basamak gibi olduÄŸundan tırmanması kolay oluyor. Tek düÅŸündüÄŸüm ÅŸey iniÅŸin nasıl olacağı.
 
GözalabildiÄŸine kumların çevrelediÄŸi, sonsuzluk düÅŸüncesini çaÄŸrıştıran çöle bakıyorum piramidin üstünden. GüneÅŸ batmak üzere artık. Demek ki Firavunlar Sudan''dan Nil vadisini takip ederek kuzeye, Mısır''a doÄŸru ilerlemiÅŸler.
 
Malcolım X''in tezi ÅŸimdi gerçeklik kazanıyor: Firavunlar siyah deriliydi. Acaba Malcolm, Ali Åžeriati''nin bahsettiÄŸi, kölelerin gömülü olduÄŸu çukuru görseydi Firavunlar''ın siyah derili olmasıyla övünür müydü?
 
Ömrünün sonuna kadar hakikat arayışında tam bir samimiyet sergileyen Malcolm, bu gerçeÄŸi bilseydi belki siyahlar adına utanırdı bile. Åžehid edilmeden hemen önce, hac dönüÅŸü, o kısa dönemde bunu farketmiÅŸti zaten. Deriyi ve rengi çoktan aÅŸmıştı; ve bunun için de ÅŸehid edilmiÅŸti Malcol X.

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.