Erol Göka: Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi tartışmasız hale geldi

31 Mart Mahalli Ä°dareler Seçimleri, birçok yönüyle tartışılmayı hak ediyor ve tartışılıyor. Seçimin mutlaka üzerinde durulması gereken ve üstelik siyasi ve sosyolojik önemleri seçimle sınırlandırılamayacak sonuçları da var. Bunlardan birincisi, CumhurbaÅŸkanlığı Hükümet Sistemi’yle ilgili. Kanaatimce bu seçimle birlikte CumhurbaÅŸkanlığı Hükümet Sistemi tartışmasız hale geldi. Zira bu sistem hayata geçmesin diye referandum sürecinde canla baÅŸla çabalamış, erken seçimde tekrar parlamenter sisteme dönülmesini en önde gelen vaadi olarak sunmuÅŸ olan muhalefet ne seçim kampanyası boyunca ne de seçim sonuçları alındığında bu konuda tek söz etti. Ancak seçimlere ramak kala, parlamenter sistemin yılmaz bir savunucusu rolündeki emekli siyasetçi Cindoruk’un “intikam” bağırışını duyduk ama onu da kimse ciddiye almadı. Millet, referandumda yeni sistem lehine tercihini yapmıştı, henüz yeni sistem tam manasıyla yerleÅŸmeden gündeme gelen erken seçim ve yerel seçimlerdeki oylarıyla da tercihine sahip çıktığını, artık önümüzdeki dört yıl boyunca yeni sistemin icraatlarını görmek istediÄŸini beyan etti.

Seçimlerin hemen öncesinde, Star gazetesinde, görüÅŸlerine çok deÄŸer verdiÄŸim siyaset bilimci Dr. Murat Yılmaz, son 4 yıldaki yedi seçimi ve bu süre zarfında içeride ve dışarıda yaÅŸanan türbülans oluÅŸturucu olayları hatırlatarak ÅŸunları söyledi: “Bu bakımdan 31 Mart 2019 mahalli idareler seçimi tıpkı 30 Mart 2014 yerel yönetimler seçimi gibi ehemmiyetli bir seçimdir. Muhalefetin Cumhur Ä°ttifakı’nın asabiyesini zayıflatmak için propaganda amacıyla tansiyonu düÅŸük tutmaya çalışması, siyasi kampanya amacıyla sınırlıdır. Bu ÅŸekilde AK Parti seçmeninin bir takım kırgınlıklar sebebiyle sandığa gitmesi engellenmek istenmektedir. Seçim sonuçları muhalefet açısından tatminkâr olduÄŸunda, yeniden 30 Mart 2014 seçimleri öncesindeki siyasi kriz ve meÅŸruiyet tartışmasına dönülmesi muhalefetin stratejik hedefidir. Esasen eski ABD BaÅŸkanı Abraham Lincoln dediÄŸi gibi ‘Seçim, kurÅŸundan etkilidir’…”

Murat Yılmaz’ın tespitleri yerli yerinde; seçim sathı mailinde Cumhur Ä°ttifakı’nın esas aldığı beka söyleminin, seçimin ve sonuçlarının bu baÄŸlamda deÄŸerlendirilmesi icap eder. Benim ilave etmek istediÄŸim tek husus ÅŸu: Muhalefet blokunun beka söylemine itibar etmeyerek seçimleri basit bir yerel seçim olarak gösterme isteÄŸi, sadece Cumhur Ä°ttifakı’nın asabiyesini zayıflatmakla sınırlı deÄŸil. Muhalefet, CumhurbaÅŸkanlığı Hükümet Sistemi’nin meÅŸruiyetini bunun haricinde, en azından bir süre bu sistemle gitmenin ÅŸart olduÄŸuna inandıkları için de gündemlerine almadı. Zira muhalefet bileÅŸenleri ancak bu sistemle baÅŸarı saÄŸlayabileceÄŸini gördü. Öyle ki bazı Ak Partililer, önceden kazanmalarının daha kolay olduÄŸunu düÅŸündükleri için yeni sistemden yakındıkları halde onlar, bu konuda ağızlarını bile açmadılar, sanıyorum galebelerinden kesinkes emin olana kadar da açmayacaklar… Sonuçta ülkemizin sistem tartışmasından büyük ölçüde kurtulmuÅŸ olması, çok önemli ama bu gerçek, önümüzdeki dört yıl çok dikkat edilmesi ve yeni sistemi milletin canı gönülden benimsemesi için çabalanması gerektiÄŸini elbette deÄŸiÅŸtirmiyor.

Seçimlerin ikinci önemli sonucu, Kürt meselesine iliÅŸkindi. Ak Parti’nin MHP ile ittifakı ve kayyum uygulaması, GüneydoÄŸu’da seçmeni nasıl etkileyeceÄŸi sorusu, bu seçimde büyük ölçüde cevabını bulmuÅŸ oldu. Bölge halkının bu ittifaka ve kayyum uygulamasına, büyük ölçüde olumlu tepki verdiÄŸi görüldü. HDP’nin ciddi bir oy kaybı yaÅŸaması, bölge halkının teröre karşı mücadeleyi desteklediÄŸi, Kuzey Suriye’deki oldubittiye getirilmek istenen devletimsi yapıyı sıcak karşılamadığı ÅŸeklinde yorumlanabilecek nitelikte. Åžüphesiz bu durumda halkın hendek siyaseti sırasında doruÄŸa varan terörün en acı sonuçlarını bizzat yaÅŸantısıyla tecrübe etmesinin, evladından, evinden, iÅŸinden, huzurundan olmasının, saÄŸlanan sulh sükûn ortamıyla oyları üstünden örgüt tasallutunun nispeten kalkmasının payı çok fazla… Fakat aynı tablo HDP’ye ülkenin batısında oy verenler için geçerli deÄŸil. Öyle ki bir parti ileri geleni, seçim sonuçlarını, “beÅŸ büyük ÅŸehirde biz “kayyum atadık” diyebilecek ÅŸekilde sevinçle karşıladı. Bu, HDP’nin Kürt etnisitesinden vatandaÅŸlarımız üzerinde ciddi biçimde etkili olduÄŸu ve sandıkta varlık gösterdiÄŸi batının büyük ÅŸehirlerinde, hemen tüm seçmenini Millet Ä°ttifakı adayını desteklemeye yönlendirdiÄŸi ve bunda baÅŸarılı olduÄŸu manasına geliyor. Zaten büyük ÅŸehir oylarına bakıldığında CHP, Ä°yi Parti ve HDP oylarının bir araya gelmesinin sonucu izah edebileceÄŸi bir tablo görülüyor.

Kürt seçmen açısından ortaya çıkan tablo, etnik kimliÄŸin siyasi davranış üzerindeki etkilerini anlamaya çalışırken GüneydoÄŸu ve DoÄŸu Anadolu’da yaÅŸayanlarla ülkenin batısında yaÅŸayanlar arasında ayrım yapılmasının ÅŸart olduÄŸunu gösteriyor. Bu dün de böyleydi ama ÅŸimdi iyice gün yüzüne çıkmış bulunuyor.