Sosyal Medya

Türkiye yaptırımları göze mi alacak, yoksa S - 400'leri konuşlandırmadan depoda mı tutacak?

19-03-2019 08:04

Hande Fırat - Hürriyet


Yerel seçimlere kısa bir süre kaldı. Seçim sonrasında Türkiye’nin önündeki kritik iki konunun ekonomi ve S-400 olduÄŸunu yazmıştık.
 
Rusya’dan alınmasına karar verilen hava savunma sistemi S-400’ler konusuna bakmaya devam edeceÄŸiz. Geçen hafta “Türkiye’nin S-400 almasını istemiyoruz” temel yaklaşımında olan ABD’nin Patriot teklifinin ulaÅŸabildiÄŸimiz ayrıntılarını yazmıştık. Hatırlayacak olursak:
 
Patriot’un fiyatı S-400’ün fiyatının bir buçuk katı.
 
Daha önce teklif ettikleri fiyatı yükselttiler.
 
ABD peÅŸinat olarak önümüzdeki iki ayda yaklaşık 1 milyar dolar istiyor.
 
Erken teslimat için buldukları formül ise bir baÅŸka ülke için hazırlanan bataryayı ekim ayında Türkiye’ye yönlendirmek.
 
Teknoloji transferi yok.
 
Türkiye önÅŸart kabul etmese de ABD’nin bir de önÅŸartı var. Amerikalılar “S-400’ü alırsanız Patriot teklifi masadan kalkar” diyor. Yani Amerikalılara göre Türkiye önce S-400 almayacağını, konuÅŸlandırmayacağını söylemeli.
 
Henüz Türkiye Amerikalıların Patriot teklifine resmi bir yanıt vermiÅŸ deÄŸil. Ancak yerel seçimden hemen sonra nisan ayında bu konunun gündeme gelmesi bekleniyor. Bu süreçte ABD BaÅŸkanı Donald Trump ile CumhurbaÅŸkanı Tayyip ErdoÄŸan’ın olası yüz yüze görüÅŸmesi kritik öneme sahip. Ä°ki lider son telefon görüÅŸmelerinde bir araya gelmeye karar vermiÅŸlerdi. CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan da yerel seçimlerin hemen sonrasını iÅŸaret etmiÅŸti.
 
Olası kritik zirve öncesi ise ABD, S-400 ve Patriot’lar konusundaki duruÅŸunu açıklamaya devam ediyor. Geçen hafta perÅŸembe günü ben muhtemelen ABD’nin yaptırım tehdidine karşı Ankara’nın bakış açısını kaynaklarımdan dinlerken, Beyaz Saray’da bazı muhabirlere de ABD’nin konuya bakış açısını özetleyen bir brifing verildi. Amerikalı üst düzey kaynaklara atfen yazılan haberlerde öne çıkan mesajları sıralayacak olursak:
 
S-400 alımı sadece ticari bir mesele deÄŸil, aynı zamanda NATO için ulusal güvenlik meselesi.
 
Hem ABD hem NATO açısından F-35’ler anlamında risk taşıyor. Ä°ki sistem birlikte yer alamaz.
 
Patriot teklifi hâlâ masada.
 
Amerikalılar aslında bunun ulusal güvenlik meselesi olduÄŸunu, daha evvel bizim de yaptığımız görüÅŸmelerde “Rusya uluslararası düzeni sabote etmeye yönelik bir ülke. O yönde çalışmaları var. Agresif tutum sergiliyorlar. Burada önemli olan Türkiye’nin stratejik olarak nereye gideceÄŸi. Yani ABD ile mi yoksa Rusya ile mi ortaklık yapacağını görmemiz lazım” ÅŸeklinde özetlemiÅŸlerdi.
 
Beyaz Saray brifinginde ise yeni bir unsuru daha görüyoruz. Ulusal güvenlik meselesine NATO’nun da çok net dahil edilmesi unsurunu. Peki bu ne demek? ABD’nin CAATSA, yani ‘ABD’nin DüÅŸmanlarına Dönük Yaptırımlar Yasası’na dayanarak uygulayacağını söylediÄŸi yaptırımlara ek olarak NATO’dan da Türkiye’ye yönelik kritik kararlar çıkarmayı talep edeceÄŸi iddiası var. Türkiye söz konusu iddiayı gerçekçi bulmuyor. NATO’dan ABD’nin iddia edildiÄŸi gibi kararlar çıkarmasının mümkün olmadığının altı çiziliyor. Her NATO üyesi ülkenin de ABD ile aynı fikirde olmadığına dikkat çekiliyor. Ayrıca son dönemde ABD için ikili iliÅŸkilerindeki en büyük önceliÄŸin ülkelere silah satışını arttırmak haline geldiÄŸi belirtiliyor.
 
Karar tarihi yaklaÅŸtıkça doÄŸal olarak iki taraf da elini yükseltiyor. Hem Türkiye açısından hem ABD açısından S-400 dışındaki alanlarda da iÅŸbirliÄŸi zorunluluÄŸu olduÄŸu aÅŸikâr. Mesele krizin nasıl çözüleceÄŸi, nasıl bir formül bulunacağı. Türkiye yaptırımları göze mi alacak, konuÅŸlandırmadan depoda mı tutacak, simülasyonda mı kullanacak, üçüncü bir ülkeye satışı mı gündeme gelecek? Bunlar Ankara kulislerinde konuÅŸulan olasılıklar. Sonuç için ise beklemek gerekecek.

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.