BM'den 'Myanmar ordusu UCM'de yargılansın' çağrısı

Lee, BM Cenevre Ofisi'nde düzenlediÄŸi basın toplantısında, "Uluslararası toplum, Myanmarlı kurbanlar ve adalet için çalışmaya devam etmek zorunda. Åžuna kesinlikle inanıyorum ki Myanmar'daki durum, BM Güvenlik Konseyi, taraf devletler ya da bir grup ülke tarafından UCM'ye havele edilmek zorunda." dedi.

Özel Raportör Lee, Myanmar'daki insan hakları ihlallerinin UCM'ye havale edilememesi durumunda, Myanmar'daki suçluların yargılanması için "uluslararası bağımsız" bir mahkeme kurulması tavsiyesinde bulundu. Lee, kendi tercihinin ise UCM olduÄŸunu vurguladı.

"Uluslararası toplum, Myanmar'daki (insan hakları) durumu UCM'ye götürmekte baÅŸarısız olursa oturup bir mucize bekleyemeyiz." diyen Lee, Myanmar ordusunda ağır insan hakları ihlalleri yapan personelin bir ÅŸekilde kurulacak uluslararası bir mahkemede yargılanması gerektiÄŸinin altını çizdi.

Myanmar ordusunun, ülkenin kuzeyindeki Arakan eyaletinde geçmiÅŸte de ÅŸimdi de yaptığı insan hakları ihlallerinin savaÅŸ suçu olabileceÄŸine dikkati çeken Lee, bölgedeki Arakanlı Müslümanların yerlerinden edilmesinden de en büyük menfaati yine ordunun elde ettiÄŸini vurguladı.

'MYANMAR'DA 400-500 BÄ°N ARAKANLI MÜSLÜMAN KALDI'

Lee, UCM Savcılık Ofisinden bir ekibin, BangladeÅŸ'teki Arakanlı Müslümanların durumuyla ilgili devam eden ön inceleme kapsamında bu ülkede çalışmasına da deÄŸinerek, "Çok umutluyum. Bu benzeri görülmemiÅŸ bir ÅŸey. Bu ileriye doÄŸru küçük bir adımdır ama bunun adaletin önünü açmasını diliyorum." diye konuÅŸtu.

Bir soru üzerine Lee, Arakan eyaletinde kalan Müslümanların sayısını kimsenin bilmediÄŸini, bölgede 400-500 bin arası Arakanlı Müslümanın yaÅŸadığını tahmin ettiklerini aktardı.

Lee, Myanmar DışiÅŸleri Bakanı ve Devlet BaÅŸkanlığından Sorumlu Devlet Bakanı Aung San Suu Çii'den umudunu kaybedip kaybetmediÄŸine iliÅŸkin soruya ise "O bir siyasetçi. Siyasetçi olarak bir kez seçildiniz mi amacınız bir sonraki seçimde yine seçilmek." karşılığını vererek Suu Çii'yi üstü kapalı eleÅŸtirdi.

"ARAKANLI MÜSLÜMANLAR Ä°ÇÄ°N ADALET Ä°STÄ°YORUZ"

Öte yandan, BM Cenevre Ofisi'nde bir ilk yaÅŸandı. BangladeÅŸ'in Cox Bazar bölgesindeki kamplara sığınan Arakanlı iki Müslüman da Lee'ye basın toplantında eÅŸlik etti.

Basın toplantısında konuÅŸan Hamide Hatun, kocasının ve pek çok aile ferdinin Arakan eyaletinde Myanmar güvenlik güçlerince öldürüldüÄŸünü, kendisinin de BangladeÅŸ'e sığınmak zorunda kaldığını dile getirdi.

Hatun, tüm dünyaya çaÄŸrıda bulunarak, "Arakanlı Müslümanlar için adalet istiyoruz. Onurlu ve güvenli bir ÅŸekilde ülkemize dönmek ve vatandaÅŸlık haklarımızın tam olarak verilmesini istiyoruz. Ayrıca, eÄŸitim haklarından tam olarak faydalanmak istiyoruz." dedi.

"GÄ°DECEK BÄ°R EVÄ°M YOK"

Kamptan gelen Muhip Ullah ise "Åžimdi siz bu toplantıdan sonra evlerinize gideceksiniz ama benim gidecek bir evim yok. Ben de buradan Cox Bazar'daki barınağıma gideceÄŸim. Hepinizi oraya davet ediyorum. Gelin orada halimizi görün." ifadesini kullandı.

Ullah, BM'de Myanmar ile ilgili sürekli kararlar alındığını ama tüm bu süreçlerde kendilerine asla yer verilmemesini eleÅŸtirerek, Arakanlı Müslümanlar olarak BM'den çok söz yerine daha fazla icraat beklediklerini ifade etti.

BANGLADEÅž'Ä°N KARARINA TEPKÄ°

Bu arada, Cenevre'de devam eden Ä°nsan Hakları Konseyi'nin 40'ıncı oturumunda da konuÅŸan Özel Raportör Lee, BangladeÅŸ hükümetinin nisanda 23 bin Arakanlı Müslümanı, izole durumdaki "Bhasan Char" adlı adaya transfer etme kararına tepki gösterdi.

Lee, bu karardan büyük endiÅŸe duyduklarını, adanın yaÅŸam koÅŸulları için elveriÅŸli olmadığı ve kararın yeni bir krizin kapısını arayabileceÄŸi uyarısında bulundu.

UCM ofisinden geçen hafta yapılan yazılı açıklamada, savcılık ofisinden bir ekibin, Myanmar ve BangladeÅŸ'teki Arakanlı Müslümanların durumuyla ilgili devam eden ön inceleme kapsamında çalışacağı belirtilmiÅŸti.

UCM, geçen eylülde Myanmar'ın Arakanlı Müslümanlara karşı iÅŸlediÄŸi suçlarla ilgili ön inceleme baÅŸlattığını duyurmuÅŸtu.

ARAKANLI MÜSLÜMANLARA ETNÄ°K TEMÄ°ZLÄ°K

Arakan'da 2012'de Budistler ile Müslümanlar arasında çatışmalar çıkmış, olaylarda çoÄŸu Müslüman binlerce kiÅŸi katledilmiÅŸ, yüzlerce ev ve iÅŸ yeri ateÅŸe verilmiÅŸti.

Arakan'daki sınır karakollarına 25 AÄŸustos 2017'de düzenlenen eÅŸ zamanlı saldırıları gerekçe gösteren Myanmar ordusu ve Budist milliyetçiler, kitlesel ÅŸiddet eylemlerini baÅŸlatmıştı.

BirleÅŸmiÅŸ Milletler'e (BM) göre, 25 AÄŸustos 2017'den sonra Arakan'daki baskı ve zulümden kaçıp BangladeÅŸ'e sığınanların sayısı 745 bine ulaÅŸtı. Uluslararası insan hakları kuruluÅŸları, yayımladıkları uydu görüntüleriyle yüzlerce köyün yok edildiÄŸini kanıtladı.

BangladeÅŸ, ülkedeki Arakanlı mültecilerin yurtlarına dönüÅŸü için Myanmar ile vardığı anlaÅŸmayı uygulamaktan vazgeçerken, uluslararası medya ve yardım kuruluÅŸlarının Arakan bölgesine giriÅŸini ciddi oranda kısıtlayan Myanmar hükümeti ise Arakanlı Müslümanların dönüÅŸlerine iliÅŸkin verdiÄŸi sözleri yerine getirmedi.

BM ve uluslararası insan hakları örgütleri, Arakanlı Müslümanlara yönelik ÅŸiddeti "etnik temizlik" ya da "soykırım" olarak adlandırıyor.

Ä°nsan hakları örgütleri, Arakanlı Müslümanların güvenli ortam saÄŸlanmadan Myanmar'a dönmelerinin yeni bir etnik temizlik kampanyasına yol açacağı endiÅŸesini taşıyor.