Cezayir’de gözler Anayasa Konseyi’nde

Cezayir'de, CumhurbaÅŸkanı Abdülaziz Bouteflika'nın saÄŸlık durumu el vermediÄŸi halde, 18 Nisan'da yapılacak seçimlerde 5'inci kez aday olacağının açıklamasının ardından baÅŸlayan eylemler büyüyor. Bir haftadır devam eden eylemlere katılım artarken, cuma günü düzenlenen son eyleme rekor katılım yaÅŸandı. Cezayir'in tüm kentlerinde büyük kalabalıklarla toplanan halk, 20 yıldır ülkeyi yöneten Bouteflika'dan adaylığını geri çekmesini istedi. Åžimdi gözler, Bouteflika'nın adaylığını karara baÄŸlayacak Anayasa Konseyi'nde.
Abdülaziz Bouteflika'nın, 1999'dan bu yana 20 yıldır yürüttüÄŸü cumhurbaÅŸkanlığına yeniden aday olacağını açıkladığı 22 Åžubat'tan sonra Cezayir'de halk sokaÄŸa döküldü. Eylemler son bir haftadır yoÄŸunlaşırken, Cuma günü geniÅŸ kitleler halinde dev protesto gösterileri gerçekleÅŸti. BeÅŸinci kez Bouteflika'nın iktidara gelmesini savunan Genelkurmay BaÅŸkanı ve CumhurbaÅŸkanlığı makamı, cuma eyleminden önce, peÅŸpeÅŸe yaptığı açıklamalarda, Cezayir'in 1990'lı yıllarda yaÅŸadığı kanlı iç savaşı hatırlatarak "kaos ortamına geri dönülmemesi için eylemlerin durması" uyarısında bulundu.

GÖSTERÄ°LERDE 
REKOR KATILIM

Ancak, bu uyarılar halkta karşılığını bulmadı ve protesto gösterilerine rekor katılım gerçekleÅŸti. Cezayir halkı eylemde, saÄŸlık durumu tümüyle kötüleÅŸen Bouteflika'yı yöneten grubun yeniden iktidara gelmesine izin vermeyeceklerini haykırdı. Barışçıl bir ortamda geçen eylemlerde, geniÅŸ kalabalıklar taşıdıkları pankartlarda, "Bouteflika sistemi sona ermeli", "Cezayir'i yeniden büyük yapalım", "Bouteflika çetesi desteÄŸimizi alamayacak" sloganlarına yer verdi. Eylemin 8 Mart Dünya Kadınlar Günü ile çakışması nedeniyle Cezayirli kadınlar da, ellerinde pembe güllerle kalabalık sayıda eylemlere katıldı. El Watan gazetesine göre ülke genelinde gösterilere sayısı 1 milyonun üzerinde kiÅŸi katıldı.
BaÅŸkent Cezayir'de, protestoların sembolik alanı haline gelen Büyük Postane önünde baÅŸlayan eylemlerde göstericiler CumhurbaÅŸkanlığı Sarayı'na yürüdü. Göstericilerin bir bölümü, 24 Åžubat'tan bu yana Cenevre'de bir hastanede tedavi gören cumhurbaÅŸkanının durumuna alaylı bir gönderme yaparak, "Nasıl olsa sekreterden baÅŸka kimse yok. Abdülaziz Bouteflika'nın konutu El Muradiye'ye bile yürüyebiliriz" dedi.
Ancak "Halkın Sarayı" adı verilen CumhurbaÅŸkanlığı Sarayı ve Parlamento önünde geniÅŸ güvenlik önlemleri alan polis göstericilerin geçmesine izin vermedi. Eylemciler bu durumu, "Halkın sarayı, halka yasak"diyerek protesto etti. Polis engeline öfkelenen bir grup genç, Özgürlük parkında kaldırım taÅŸlarını sökerek, polis barikatını zorlamaya baÅŸlayınca, polis de gaz bombası, plastik mermi ve tazyikli su ile yanıt verdi. AkÅŸam 19.30'da gösterilerin sona ermesine raÄŸmen, gençler, "Boutflika'nın 5 kez iktidara gelmesine hayır" sloganları atarak, kaldırım taÅŸlarını sökmeye devam etti, çöpleri ateÅŸe verdi.

‘BUTEFLÄ°KA ADAY 
OLURSA SEÇÄ°LÄ°R'

VOA Türkçe'ye konuÅŸan Cezayir asıllı Fransız gazeteci-yazar ve Afrika kıtasına yayın yapan 'Jeune Afrique/Genç Afrika' sitesinin haber müdürü Neila Latrous, Bouteflika'nın adaylığının gençleri büyük hayal kırıklığına uÄŸrattığını söyledi. Bunun en önemli nedeninin, aday olması durumunda kesinlikle seçileceÄŸinin bilinmesi olduÄŸuna vurgu yapan Latrous, "Herkes biliyor ki Bouteflika seçime girerse kesin kazanır. Cezayir genç bir nüfusa sahip. Ve gençler artık Bouteflika'nın yerini genç bir lidere bırakmasını istiyor" dedi.
Bouteflika'nın gösterilerde ÅŸahsen hadef alınmadığına da dikkat çeken Neila Latrous, gösterilerde tam olarak ne istendiÄŸini, "Cezayir'in bağımsızlığını kazandığı 60'lı yılları bilenler O'na saygı duyuyor. 90'lı yıllarda iç savaşı görenler, istikrar ortamını getiren Bouteflika'ya saygı duyuyor. O yüzden gösterilerde kimse Bouteflika'nın yargılanmasını ya da ceza almasını talep etmiyor. Sadece saÄŸlık sorunlarıyla birlikte zamanını tamamladığını ve artık gitmesini istiyor" sözleriyle açıklıyor.

CEZAYÄ°RLÄ° GENÇLER BUTEFLÄ°KA'NIN
ADAYLIÄžINDAN RAHATSIZ

Cezayir sokaklarını dolduran çoÄŸu genç yüzbinlerce Cezayirli, Bouteflika'nın yetersiz saÄŸlık koÅŸullarına raÄŸmen 5'inci kez aday olmasından duydukları büyük üzüntüyü dile getiriyor. Fransız Le Monde gazetesinde bir makale kaleme alan Cezayirli yazar Kamel Daoud, "Bouteflika'nın kaderi, zamanını anlamayan, ölmeyi ve onuruyla çekilmeyi bilmeyen, ülkeyi sömürgeden çıkaran ÅŸef ve onun mali destekçileri' diye yazılacak. Büyük kapıdan çıkabilir, büyük kiÅŸisel hatırasını koruyabilir, ülkemizin çocuklarının geleceÄŸini kurtarabillirdi. Ama yapmadı" diyerek bu üzüntüyü dile getirdi.
Aynı görüÅŸü paylaÅŸan Neila Latrous da, "Bouteflika aday olmasaydı tarihe büyük bir cumhurbaÅŸkanı olarak geçecekti. Ama etrafını saran mali güçler, parti kurucuları, bazı güç odakları ona bu ÅŸansı vermedi ve iktidarda kalmasını istedi" dedi.

Cezayir'de 1999 yılından bu yana iktidarda bulunan 82 yaşındaki Abdülaziz Bouteflika, 2013 yılında geçirdiÄŸi beyin rahatsızlığı ve ardından gelen felç ile ülkeyi yönetemez duruma geldi. Geçen hafta günü, aday olma süresinin tamamlanmasına bir kaç saat kala Bouteflika, halkın tüm çaÄŸrılarına raÄŸmen özel kalemi Abdülkadir Zaalan aracılığıyla adaylık baÅŸvurusu yaptı. BaÅŸvurunun ardından bir yazılı açıklama yaparak, "halkın yürekten gelen sesini, özellikle gençlerin çığlıklarını duyduÄŸunu" dile getiren Bouteflika, seçilmesinin ardından anaysa deÄŸiÅŸikliÄŸine gideceÄŸini, bu anayasayı referanduma sunacağını ve ülke genelinde düzenleyeceÄŸi "Ulusal Konferans" ile ülkeyi erken seçime götüreceÄŸini açıkladı.
Ancak Cezayirliler, halkın karşısına en son 8 Mayıs 2012'de çıkan Bouteflika'nın, 24 Åžubat tarihinden bu yana Ä°sviçre'nin Cenevre kentindeki bir hastanede tedavi gördüÄŸünün açıklanmasının ardından, ülkeyi Bouteflika'nın deÄŸil, "etrafındaki çetenin" yönettiÄŸini belirterek, eylemlerine devam etti.

AVUKATLAR, ANAYASA 
KONSEYÄ°'NÄ° UYARDI

Muhalefet, Cezayir Anayasası'nın 'adayın ÅŸahsi baÅŸvurusunu' zorunlu kıldığını hatırlatarak, Anayasa Konseyi'nden baÅŸvuruyu iptal etmesini istedi. Aday baÅŸvurularını deÄŸerlendiren Anayasa Konseyi, önümüzdeki hafta baÅŸvuruları karara baÄŸlayacak.
Ulusal Doktorlar Örgütü, 6 Mart'ta cumhurbaÅŸkanlığı makamını "Anayasal zorunluluk olan ve cumhurbaÅŸkanının görevini yerine getirebileceÄŸi yönünde sunulması gereken saÄŸlık raporunu tahrif etmemeleri" konusunda uyardı: "Bouteflika'nın saÄŸlık raporunu görmek, raporun kim tarafından ve neye dayanarak verildiÄŸini bilmek istiyoruz. Ä°ki haftadır CumhurbaÅŸkanı Ä°sviçre'de. Hala yaşıyor mu? Yoksa öldü mü? Hiçbir ÅŸey bilmiyoruz."
Cezayir'in çeÅŸitli kentlerinde siyah cüppelerini giyerek eylem yapan avukatlar da, Anayasa Konseyi üyelerini uyardı. BaÅŸkent Cezayir'de binin üzerinde avukat Konsey binasına yürüyerek, Bouteflika'nın vekil aracılığıyla yaptığı baÅŸvurunun anayasaya aykırı olduÄŸunu ve iptal edilmesini istedi.

‘YILLARDIR BÄ°R FOTOÄžRAF
ÇERÇEVESÄ°NDEN YÖNELTÄ°LÄ°YORUZ'

Cezayir halkı, yıllardır görmedikleri cumhurbaÅŸkanları hakkında büyük bir umutsuzluk yaşıyor. Cezayirli yazar Kemal Daoud, bu umutsuzluÄŸu, "Yıllardır Cezayir halkına, öpmeleri, sevmeleri, sarılmaları ya da seçmeleri için çerçeve içindeki bir fotoÄŸraf gösteriliyor. Sessiz, konuÅŸamayan ve halka hakaret derecesinde fotoshop ile rötuÅŸ edilmiÅŸ bir fotoÄŸraf. Milli törenlerde bu çerçeve içindeki fotoÄŸraf yürütülüyor. Askerler, yöneticiler bu fotoÄŸrafı selamlamak için ayaÄŸa kalkıyor. Hatta bir aÅŸiret, bu fotoÄŸrafa bir at hediye etti. Genç blogçular bu fotoÄŸrafla dalga geçtiÄŸi için hapse atıldı. Yeni nesil bunu kendilerine yapılan bir hakaret olarak görüyor. Bu fotoÄŸraf Cezayir tarihinin ülkeye en pahalıya mal olan fotoÄŸrafı. Gençler, 1 Mart'ta gösterilerde 'Madem bir çerçeve tarafından yönetileceÄŸiz, bari bu Mona Lisa'nın çerçevesi olsun' diyerek isyan etti. Bugün benim ülkemde mizah, yara, isyan, öfke ve endiÅŸe aynı anda yaÅŸanıyor" sözleriyle dile getirdi.