Sosyal Medya

Kürsü

Hakan Albayrak: 1999’da değişimin adı olan -veya öyle sunulan- Buteflika çoktandır statükonun adı

07-03-2019 07:21

Hakan Albayrak- Karar


Fransa’dan 1962’de bağımsızlığını kazanan Cezayir sözde cumhuriyet oldu, ama aslında cumhurun hissiyatına ve fikriyatına metelik vermeyen bir tek parti diktatörlüÄŸüydü kurulan. Hükümette Ulusal KurtuluÅŸ Cephesi vardı, Halk Meclisi denen yerdeki bütün sandalyelerde Ulusal KurtuluÅŸ Cephesi üyeleri oturuyordu, ordu zaten Ulusal KurtuluÅŸ Cephesi’nin ta kendisiydi. BaÅŸta petrol gelirleri olmak üzere milli servet üzerindeki her türlü tasarruf hakkı da tabii ki bütünüyle bu partinin adamlarına aitti.
 
DiktatörlüÄŸün kaçınılmaz sonucu olarak yolsuzluk diz boyuydu. Elitler bolluk içinde yüzerken halk sefalet içindeydi. Sefalet içindeydi, ama sesini çıkarmaya korkuyordu. 1988’e kadar halkın ensesinde rahat rahat boza piÅŸirdi rejim. O sene kitlesel protesto gösterileri oldu. Sabrı taÅŸan halk, ekmeÄŸe zam gibi vesilelerle ayaklanma provaları yapıyordu.
 
Ulusal KurtuluÅŸ Cephesi bu iÅŸi böyle sürdüremeyeceÄŸini anlayıp dizginleri gevÅŸetmeye baÅŸladı. Haziran 1990’da ülkenin ilk demokratik mahalli seçimleri düzenlendi. Bu seçimlerde Abbas Medeni liderliÄŸindeki Ä°slami Selamet Cephesi (FÄ°S) birinci parti oldu. Sıra, ilk demokratik genel seçimlerdeydi.
 
Genel seçimlerin iki turlu olması öngörülmüÅŸtü. 27 Aralık 1991’deki birinci turu ezici bir çoÄŸunlukla FÄ°S kazanınca, durumdan vazife çıkaran ordu 11 Ocak 1992’de olaÄŸanüstü hal ilan etti. Seçimlerin ikinci turu yalan oldu, demokrasi rafa kaldırıldı, Abbas Medeni de dahil olmak üzere binlerce FÄ°S mensubu tutuklandı ve FÄ°S yasaklandı. Ortalık karıştı.
 
Sandıktan ümidi kesen bazı Ä°slamcılar, rejime karşı silahlı mücadeleye yöneldi. Askerlere, polislere saldırılar düzenlendi. Bu saldırılara verilen cevapların ölçüsüzlüÄŸü, ortalığı iyice karıştırdı.
 
1993’te Silahlı Ä°slami Grup (GÄ°A) kuruldu, ÅŸiddet tırmandı. “Ä°slami”liÄŸi sözde kalan bu örgüt, sivillere saldırmaktan da geri durmadı. Yıllar yılı birbirinden korkunç vahÅŸet manzaraları sergiledi. GÄ°A’ya rejimin ajanlarının sızdığı ve cuntaya karşı silahlı direniÅŸi itibarsızlaÅŸtırmak için bu örgütü amansız bir zulüm makinesini dönüÅŸtürdüÄŸü ileri sürülür. “GÄ°A’yı zaten onlar kurdu” diyenler de var.
 
1994’te kurulan ve “Ä°slami Selamet Cephesi’nin silahlı kanadı” diye anılan Ä°slami Selamet Ordusu (AÄ°S) ise sadece rejimin silahlı unsurlarını hedef alıyor, sivillere kesinlikle dokunmuyor, üstelik GÄ°A’nın vahÅŸetini telin ediyordu. SavaÅŸta at izine karışan it izi ağır basınca ve bu durumu deÄŸiÅŸtirmenin mümkün olmadığı kanaati hasıl olunca, AÄ°S liderleri 1997’de silahlı mücadeleye son verdiklerini ilan ettiler.
 
Bu arada ülkede yeni bir genel seçim oldu (1995). Ordunun ‘münasiptir’ dediklerinden baÅŸka kimsenin katılamadığı ve kazananlarla kaybedenlerin önceden belirlendiÄŸi bir seçim! Gelgelelim, bu seçimi ‘kazanarak’ devlet baÅŸkanı olan Emin Zerval’in de kendini orduya beÄŸendiremediÄŸi söylenir.
 
* * *
 
1999’daki sahte seçimlerde ordunun devlet baÅŸkanı adayı Abdulaziz Buteflika idi. Tabii ki kazandı. Fena da olmadı. Daha doÄŸrusu, baÅŸkanlığının ilk zamanlarında öyle dedirtti.
 
Buteflika’nın 1992’deki askerî darbeyi menfi bir hadise olarak zikretmesi, “terör kurbanları” ÅŸeklindeki resmi söylemi kullanmak yerine “iç savaÅŸ kurbanları” demeyi tercih etmesi, silah bırakan Ä°slamcı militanlar için af çıkarması ve onların muhtelif iÅŸlerde istihdam edilmesini saÄŸlaması ümit verdi. Hakiki demokrasiye geçiÅŸi de saÄŸlar mıydı acaba?
 
Yok, onu yapmadı. Ä°stese de yapamazdı zaten. Asıl iktidar sahipleri, generaller, Buteflika vasıtasıyla iktidarlarının makyajını tazeleyerek halkın hararetini düÅŸürmeye çalışıyorlardı sadece.
 
Buteflika 2004’te, sonra 2009’da, sonra 2014’te yeniden seçildi (tabii ki generaller tarafından seçildi). 20 senedir devlet baÅŸkanı. Bu 20 senede hakiki demokrasiye geçilmediÄŸi gibi, yolsuzluk ve yoksulluk meselesi de çözülmedi. Fas’la Cezayir arasındaki Batı Sahra meselesi de çözülmedi. Cezayir, çok ÅŸükür, 1990’lı yıllardaki gibi kan deryası deÄŸil; ama onun dışında kayda deÄŸer bir deÄŸiÅŸiklik yok.
 
1999’da deÄŸiÅŸimin adı olan -veya öyle sunulan- Buteflika çoktandır statükonun adı. Zaten o sayede tekrar tekrar ‘seçiliyor’. 18 Nisan’da yapılması planlanan seçimlerde yeniden devlet baÅŸkanı ‘seçilmesi’ de bu sayede olacak.
 
* * *
 
Buteflika ÅŸimdi 82 yaşında. 2013’ten beri felçli. Tekerlekli sandalyede oturuyor.  Ne gam! Gene aday oldu iÅŸte; hal-i periÅŸanına raÄŸmen devlet baÅŸkanlığına devam etmek istiyor, koca memlekette baÅŸka adam yokmuÅŸ gibi.
 
Bu haber üzerine Cezayir sokakları uzun müddet sonra yeniden hareketlendi; nümayiÅŸe çıkan on binler ‘Yeter!’ diye haykırıyor.
 
Buteflika da aslında ‘yeter’ diye düÅŸünüyor olmalı ki, ‘Seçilirsem ülkeyi erken seçime götüreceÄŸim ve o seçimlerde ben aday olmayacağım’ diyor.
 
Åžaka gibi.

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.