PKK’ya karşı olası Türkiye-İran ortak operasyonu üç önemli sonuç doğurur

Ä°çiÅŸleri Bakanı Süleyman Soylu, AA Editör Masası'nda Türkiye'nin Ä°ran'la PKK'ya yönelik ortak operasyon yapılacağını açıkladı. "Çok uzun zamandır Türk devletinin tezidir birlikte operasyon yapmak" diyerek, Ä°ran ile karşılıklı istihbari deÄŸerlendirmelerin de olduÄŸunu kaydeden Soylu'nun bu önemli açıklamaları Türkiye'nin terörle mücadelesinde önemli gündem maddesi oldu.

Peki olası Türkiye-Ä°ran ortak operasyonun kapsamı ne olabilir, hangi bölgeler hedef alınacak, birbirine mesafeli iki ülkenin iÅŸbirliÄŸi hangi denklemleri ortaya çıkarır, Astana sürecine etkisi ne olur, bu soruları Ä°stanbul Aydın Üniversitesi öÄŸretim üyesi, Emekli TuÄŸgeneral Dr. Naim BabüroÄŸlu ve güvenlik uzmanı Abdullah AÄŸar Sputnik'e deÄŸerlendirdi.

BABÜROÄžLU: EN ÖNEMLÄ° HEDEF KANDÄ°L'Ä°N Ä°RAN'A BAKAN DOÄžU YANI, PKK ETKÄ°SÄ°Z DURUMA GELEBÄ°LÄ°R

Dr. BabüroÄŸlu, Ä°ran ve Türkiye'nin ortak operasyon yapmasının çok önemli olduÄŸunu belirterek, bölgenin coÄŸrafyasına dikkat çekti.

Ä°ran'la Türkiye arasında yaklaşık 350 km'lik bir sınır olduÄŸunu anımsatan BabüroÄŸlu, "DoÄŸuda IÄŸdır'dan güneyde Hakkari Yüksekova'ya kadar olan sınır hattı düÅŸünüldüÄŸünde çeÅŸitli yerlerde özellikle GüneydoÄŸu'da PKK bölücü terör örgütünün kampları var. En önemlisi Kandil'in Ä°ran'a bakan doÄŸu yanı. Bu baÄŸlamda yapılacak ortak operasyon, Hakkari Yüksekova'nın doÄŸusundan Van'ın BaÅŸkale ilçesini içine alan PKK'nın bulunduÄŸu yerler hedef alabilir fakat en önemli ve büyük hedef Kandil'in Ä°ran'a bakan doÄŸu yanıdır. Askeri harekat planı çerçevesinde buraya yapılacak bir operasyon burada bulanan PKK bölücü terör örgütünün zayıflatılmasına hatta etkisiz duruma getirilmesine neden olabilir. Türkiye için bu bir avantajdır çünkü Ä°ran sınırından özellikle Kuzey Irak'tan terör örgütü elemanları Türkiye'ye sızarak eylem yapma giriÅŸiminde bulunmaktadır" dedi.

"ASTANA SÜRECÄ°NÄ° OLUMLU ETKÄ°LER"

Dr. BabüroÄŸlu, olası operasyonun iki ülke arasındaki iÅŸbirliÄŸini geliÅŸtirmesi açısından da önemli olduÄŸunun altını çizdi. Astana sürecine vurgu yapan BabüroÄŸlu, "Astana sürecinde devam eden Türkiye-Rusya-Ä°ran arasındaki iÅŸbirliÄŸinde, Fırat'ın doÄŸusunda ve Membiç'te bulunan PYD/PKK terör örgütünün de Ä°ran tarafından bir terör örgütü olarak kabul edilmesine yol açacaktır. PKK bölücü terör örgütünün etkisiz duruma getirilmesi açısından iki ülke arasında kararlı bir operasyon önemlidir, iki; Astana sürecinin, iÅŸbirliÄŸinin daha olumlu bir atmosferde, Türkiye-Ä°ran arasında yürütülmesi açısından da önemlidir, Astana sürecini olumlu etkiler" diye konuÅŸtu.

"ABD'NÄ°N Ä°RAN KARÅžITI CEPHEYE TÜRKÄ°YE'YÄ° ÇEKME GAYRETÄ° ÇARESÄ° KALACAKTIR"

Bir baÅŸka önemli sonucun da ABD baÄŸlamında olacağını anlatan BabüroÄŸlu, ABD'nin Ä°ran'a karşı bir cephe açmış durumda olduÄŸunu, Suudi Arabistan ağırlığında, 9 Arap ülkesiyle stratejik ittifak kurmak istediÄŸini belirterek, bu ülkelerin Ä°ran'a karşı olası operasyonda kullanılacağını kaydetti.

AÄžAR: BAMBAÅžKA DENKLEMLERÄ° BERABERÄ°NDE GETÄ°REBÄ°LÄ°R

Ä°stihbarat anlamındaki iÅŸbirliÄŸine dikkat çekerek "Bu nerelere evrilir iyi bakmak gerekiyor" diyen güvenlik uzmanı Abdullah AÄŸar da, "Çünkü baÅŸka denklem var, oradan okumasını yapmak gerekiyor. Amerika'Nın Ä°ran üzerine bir etkisi var, Türkiye üzerine kimyası örtüÅŸen ama farklı bir etkisi var, benzer bir etki Körfez ve Ä°srail için de geçerli. Yani ÅŸimdi Körfez'in ABD'nin ve Ä°srail'in kimyaları farklı ama olumsuz etkileriyle karşı karşıya kalmış iki komÅŸu ülkenin iÅŸbirliÄŸinden bahsediyoruz. Bu denklem içerisinde iki ülkeyle de iÅŸbirliÄŸi yapan bir Rusya fotoÄŸrafı var" dedi.

Ä°ran ile Türkiye arasında, geçmiÅŸten beri iki dost, kardeÅŸ ve komÅŸu ülke olmalarına karşın çok ciddi rekabet ve güvensizlikler olduÄŸunu belirten AÄŸar, ÅŸöyle devam etti:

"Acaba bu PKK'ya karşı yapılacak iÅŸbirliÄŸi bambaÅŸka denklemleri beraberinde getirebilir mi? Getirebilir. Çünkü jeopolitik akıntılar oraya taşıyor. Yani Türkiye'nin, Ä°ran'ın ve Rusya'nın iliÅŸkilerinin devamlılığına, geliÅŸmesine ve aynı eksene girmesine yönelik bir jeopolitik akıntı var ÅŸu an coÄŸrafyada. Yani Amerika, Körfez ve Ä°srail iki ülkeye husumet üretiyorlar, etki üretiyorlar bu husumet üzerinden. EksenleÅŸme doruk noktada, gerilim doruk noktada. Amerika bir tarafa Ä°ran'a yaptırımlar uygularken diÄŸer tarafıyla da Türkiye'ye karşı benzer havuç sopa edebiyatı devam ediyor."

"ORTAK OPERASYON AÇIKLAMASININ SÄ°YASÄ°, STRATEJÄ°K GÖNDERMELERÄ° VAR"

Abdullah AÄŸar'a göre bu süreçte Türkiye ile Ä°ran'ın PKK'ya karşı ortak operasyon açıklamasının aynı zamanda uluslararası iliÅŸkiler açısından siyasi bir mesajı da var. AÄŸar, "PKK gibi bir terör örgütü konusunda Ä°ran ile Türkiye'nin iÅŸbirliÄŸi iradesi çok kıymetli ve deÄŸerlidir, anlamlıdır ama sadece PKK'nin fiziki varlığıyla mücadele olarak tanımlanamaz. Belli ki siyasi bir göndermesi var, uluslararası rekabet anlamında da stratejik bir göndermesi var" dedi.

Bunun nereye evrileceÄŸinin kapsamı görüldükten sonra cevaplanabileceÄŸini kaydeden AÄŸar, "Ama böyle bir iradenin dahi ifade edilmiÅŸ olması bakan düzeyindeki bir seviyede anlamlı olduÄŸunu düÅŸünüyorum, deÄŸerlidir" diye konuÅŸtu.

"OPERASYON AMERÄ°KAN PKK'SINA KARÅžI MI, Ä°RAN'A YAKIN DURAN PKK'YA MI"

AÄŸar, "Ortak operasyonu zor mu görüyorsunuz? "soru üzerine "Hayır yapılabilir ama PKK'nın içerisinde iki eksen vardır; birisi Amerikan ekseni birisi Ä°ran ekseni. Bu operasyonu kimyası bu anlamda önem taşıyor. Åžimdi ortak operasyon Amerikan PKK'sına mı karşı yapılacak yoksa Ä°ran'a yakın duran PKK'yı da dahil edecek mi? Türkiye'nin PKK'ya karşı yaklaşımı onlar gibi deÄŸil. Türkiye en başından beri PKK'yı tamamen etkisizleÅŸtirme iradesini ortaya koyan bir ülke. Yani KCK yapılanmasının farkında Türkiye. Bu tehdidin nasıl bir tehdit olduÄŸunu Türkiye görüyor ama Ä°ran farklı yaklaşıyor PKK'ya. GeçmiÅŸte güvensizliÄŸin sebeplerinden bir tanesi de o" dedi. 

"AVRASYA EKSENİNİN GELİŞTİĞİ BİR FOTOĞRAFA DOĞRU EVRİLİYOR"

AÄŸar, Astana sürecinin Türkiye ile Ä°ran'ı birbirine yakınlaÅŸtırıp yakınlaÅŸtırmadığı sorusuna da "Astana süreci de, coÄŸrafyada yaÅŸanan türbülanslar ve jeopolitik akıntılar neden oldu aslında Türkiye, Ä°ran ve Rusya'nın birbirine yakınlaÅŸmasına. Ä°radelerle birlikte ortaya çıktı elbette ama bu iradelerin ortaya çıkmasına sebep koÅŸullar vardı coÄŸrafyada. Bu ÅŸunu ortaya koyuyor; Avrasya ekseninin, güven bunalımlarını atlatarak, güvenin geliÅŸtiÄŸi, iÅŸbirliÄŸinin geliÅŸtiÄŸi bir fotoÄŸrafa doÄŸru evriliyor, oraya doÄŸru gidiyor iÅŸ" yanıtını verdi.