Sosyal Medya

Kürsü

Abdullah Yıldız- Endonezya ve Malezya’da İslâmî Hayat

05-03-2019 06:29

Abdullah Yıldız- Yeni Akit


Bir güzel vesile ile Malezya ve Endonezya seyahatinde bulunduk. Kısa süreli seyahatimizdeki bazı gözlemlerimizi, özellikle her iki ülkedeki Ä°slâmî hayata dair tespitlerimizi sizlerle paylaÅŸmak istiyoruz. 
 
Endonezya’da Ä°slâmî gelenekler ve dinî duyarlık, Malezya’ya nispetle daha güçlü ve daha canlı. Bir görünürlük olarak örnek vermek gerekirse, her iki ülkede de baÅŸörtüsü yaygın ama tesettür bilinci Malezya’da modernizm lehine bir hayli aşınmış görünüyor. Gerçek ÅŸu ki, ekonomik geliÅŸmiÅŸlik seküleryaÅŸam tarzını da beraberinde getiriyor. Yine de her iki ülke, yozlaÅŸmaya karşı bizden daha dirençliler.
 
Endonezya’da bizzat tanık olduÄŸumuz Java usûlü geleneksel düÄŸün ritüellerinin ve törene yansıyan iliÅŸkilerin, bu konuda ikinci bir gösterge olarak okunabileceÄŸini düÅŸünüyorum. Buna göre, Endonezya aile yapısı oldukça saÄŸlam görünüyor. Kadim Java geleneÄŸi ve Müslüman tüccarlar aracılığı ile bölgeye girip yerleÅŸen Ä°slâmî deÄŸerler, bölge insanının yaÅŸam biçimini ÅŸekillendirmeye devam ediyor. Akraba ve komÅŸu iliÅŸkileri oldukça sıkı görünüyor; genel insanî iliÅŸkilere de dayanışma, saygı ve sevgi hâkim.
 
Söz insanlar arasında egemen olan saygı ve nezaket kurallarına gelince; gerek Endonezya ve gerekse Malezya insanları kadar bir baÅŸkasına karşı saygılı, kibar ve güler yüzlü davranan insanlara dünyanın bir baÅŸka coÄŸrafyasında zor rastlanır diye düÅŸünmekten kendinizi alamıyorsunuz. Hacca veya umreye giden kardeÅŸlerimizin karşılaÅŸtıkları bölge insanı hakkındaki ilk intibaları da bu deÄŸil mi?
 
Kendi adıma gözlemlerimde en çok etkilendiÄŸim hususun, Endonezya-Malezya Müslümanlarının kadını-erkeÄŸiyle namaza ve camiye verdikleri önem olduÄŸunu itiraf etmeliyim. ÖzlediÄŸimiz “Cami ve Namaz merkezli bir hayata” onlar bizden daha yakın duruyorlar. Bu sonuç, elbette kendiliÄŸinden ortaya çıkmamış; güçlü Ä°slâmî gelenek kadar, ilkokuldan baÅŸlayan sıkı dinî eÄŸitim de belirleyici olmuÅŸ. Tabii ki, yakın tarihte kurulmuÅŸ bulunan her iki Müslüman devletin de, Ä°slâmi kimliÄŸi bir “bekâ meselesi” olarak görüp tahkim etmek zorunda oldukları vakıası da burada bahis konusu edilebilir…
 
Vakıa ÅŸu ki; her namaz vakti ezandan yaklaşık on beÅŸ dakika önce cami hoparlörlerinden göklere yükselen Kur’ân-ı Kerim kıraatleri ve ezandan sonra da cemaat toparlanıncaya kadar süren zikir sesleri mümin gönülleri coÅŸturuyor. Kur’ân kıraati, ezan ve zikirle titreÅŸip adeta rezonansa giren yürekler, kadını-erkeÄŸi, yaÅŸlısı-genci ve çoluÄŸu-çocuÄŸu ile mescidin (caminin) huzur verici iklimine koÅŸuyor, huzuru Allah’ın huzurunda buluyorlar. Mescide/camiye yetiÅŸemeyenler sokak aralarına kadar yayılan Musallâlara (mini mescidlere) koÅŸuyorlar. O da mümkün olmamışsa, birçok evde var olan Musallâ (namaz) odasında veya köÅŸesinde namazlarını eda ediyorlar…
 
Kısaca; Endonezya-Malezya Müslümanlarının namaz-cami duyarlıkları bizden bir hayli iyi ve diri.
Bu kanaatimizi besleyen gözlemlerimizden biri de Kuala Lumpur Petronas Ä°kiz Kuleleri’nin hemen yanı başındaki Masjid Jamek Kampung Baru Camiinde AkÅŸam namazını kılıp Yatsı namazını  bekleyen kadın ve erkek cemaatin sayısının oldukça fazla olması idi. Onlardaki bu duyarlığın gerekçelerinden birinin de, AkÅŸam namazı ile Yatsı namazı arasını nafile namaz (Evvâbîn), dua ve zikirle geçirmeyi teÅŸvik eden hadis-i ÅŸerifler olduÄŸunu düÅŸünebiliriz (bk. Tirmizî, Mevakît 204; Ä°bn Mace, Ä°kame 113; Ä°bn Hanbel, Müsned, V/392; vb.) Ayrıca bu baÄŸlamda, Malezya’nın baÅŸkenti Kuala Lumpur’un en eski camii olan (1909) Masjid Jamek’te ve Endonezya’nın Semarang eyaletinin Blora ÅŸehrine baÄŸlı Ngoben kasaba camiinde Cuma namazlarını eda eden huÅŸûlu kalabalıklardan da söz etmeliyiz.
 
Öte yandan, namazda erkeklerin sarong (bir tür uzun etek) bürünmeleri, kadınların namazda tesettür ÅŸartını yerine getirmelerini pratik olarak saÄŸlayan harici namaz elbisesi giymeleri; bazı cami “mihrab”larında gördüÄŸümüz yazı ile belirlenmiÅŸ üç makamın varlığı: “Ä°mam”, “Khatip” ve “Bilâl” (Müezzin)… Bunlar namaza ve camiye verilen önemi yansıtan bazı göstergeler olarak okunabilir…
 
Özetle, Endonezya-Malezya Müslümanlarının namaz duyarlıklarına gıpta ile bakabiliriz…
 
Bu PerÅŸembe Regaib Gecesi ile baÅŸlayacak olan mübarek “Üç Aylar”ın Ä°slâmî duyarlığımızı canlandırmaya vesile olmasını niyaz ediyor, Efendimizin (s.a) tavsiye buyurduÄŸu duayı tekrarlıyoruz:
 
“Allahümme bârik-lenâ fî-Recebe ve Åža’bân ve bellığnâ Ramazân: Allah’ım! Bize Receb ve Åžaban’(ayın)ı bereketli kıl ve bizi Ramazan’(ayın)a eriÅŸtir.” (Ahmed b.Hanbel, 1/259)

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.