'Yeneceksiniz, çünkü muazzam ve vahşi bir güce sahipsiniz. Ama inandıramayacaksınız!'
![](resimler/detay/179135.jpg?1551690620)
Follow @dusuncemektebi2
Irk Şenliği’nin yapıldığı 12 Ekim 1936 günü, Salamanca Üniversitesinin konferans salonunda büyük bir tören düzenlenir. Salamanca Piskoposu Dr. Plá y Daniel’in de hazır bulunduğu törenin konukları arasında Franco’nun karısı ve General Millán Astray da vardır. Törene, Salamanca Üniversitesi Rektörü Miguel de Unamuno başkanlık etmektedir.
BaÅŸlangıçtaki formalitelerin ardından kürsüye çıkan General Millán Astray, Katalonya’yı ve Bask bölgesindeki vilayetleri, “Milletin bünyesine sirayet eden kanser hücreleri” olarak nitelendirir. “Ä°spanya’yı saÄŸaltacak olan faÅŸizm, sahte duygusallıklara kapılmamış kararlı bir cerrah gibi onları kesip atmayı, onların kökünü kazımayı çok iyi bilir,” der. Salonun uzak bir köÅŸesinde birileri Millán Astray’ın sloganını haykırır: “YaÅŸasın ölüm!” CoÅŸkulu kalabalığın tezahüratı karşısında, “Ä°spanya!” diye bağırır Millán Astray. Bir grup insan, “Bir tane!” diye bağırarak karşılık verir. Yeniden “Ä°spanya!” diye haykırır general; dinleyicileri, bu kez biraz gönülsüzce, “Büyük!” diye cevap verir. Generalin son “Ä°spanya!” çığlığını, takipçileri “Özgür!” diye yanıtlar.
“Hepiniz benim ne söyleyeceÄŸimi merak ediyorsunuz,” diyerek yavaÅŸça yerinden kalkan Unamuno’ya çevrilir bütün gözler. “Beni iyi tanırsınız, sessiz kalamayacağımı bilirsiniz,” diyerek sürdürür sözlerini Unamuno. “Kimi zaman susmak, yalan söylemekle aynı ÅŸeydir. Çünkü sükût, ikrar olarak yorumlanabilir. Åžu an aramızda bulunan General Millán Astray’ın konuÅŸması -gerçi onun yaptığına konuÅŸma demek ne kadar doÄŸru olur bilmiyorum- hakkında birkaç ÅŸey söylemek istiyorum. Beklenmedik bir öfke patlamasıyla Basklara ve Katalanlara yaÄŸdırdığı hakaretleri bir tarafa bırakıyorum. Biliyorsunuz, ben Bilbaoluyum.[1] Piskopos ise, istese de istemese de, Barcelona doÄŸumlu bir Katalandır.” Sonra susar. Ürkütücü bir sessizlik olur salonda. Milliyetçi Ä°spanya’da böyle konuÅŸan birine rastlanmamıştır daha. Rektörün sözlerini nasıl sürdüreceÄŸini merak eder herkes. “Ölü sevici, budalaca bir çığlık duydum az önce: YaÅŸasın ölüm! Ben, ki hayatımı kalabalıkların öfkesini azdıran, kalabalıkların kavrayamadığı paradoksların çaresini bulmaya adadım, bu alanda uzmanlık kazanmış biri olarak bu saçma sapan paradoksu iÄŸrenç bulduÄŸumu söylemek zorundayım. General Millán Astray sakattır. Bunu alçak sesle söylemenin kimseye yararı yok. General Millán Astray, harp malulüdür. Cervantes de öyledir. Ne yazık ki bir yığın sakat insan var Ä°spanya’da. Tanrı bize yardımcı olmazsa, yakında çok daha fazla insan sakat kalacak. Kitle psikolojisi normlarının General Millán Astray tarafından dikte edilmekte olduÄŸunu düÅŸünmek bana acı veriyor. Cervantes’in ruhsal yüceliÄŸinden yoksun bir sakat, teselliyi çevresindeki sakatların çoÄŸalmasında arıyor.”
General Millán Astray artık dayanamaz, “Kahrolsun akıl! YaÅŸasın ölüm!” diye bağırır. Falanjistler, bağıra çağıra generali desteklerler. Ama Unamuno sürdürür konuÅŸmasını: “Burası aklın mabedidir. Bense bu mabedin baÅŸpapazıyım. Sizler bu kutsal mabede saygısızlık ediyorsunuz. Yeneceksiniz, çünkü muazzam ve vahÅŸi bir güce sahipsiniz. Ama inandıramayacaksınız. Ä°nandırabilmek için ikna edebilmek, ikna edebilmek içinse sizin yoksun olduÄŸunuz iki ÅŸey gerekir: akıl ve mücadelede haklılık. Sizden Ä°spanya’yı düÅŸünmenizi istemenin beyhude bir çaba olduÄŸunu biliyorum. Söyleyeceklerim bu kadar.”[2]
[1] Bilbao, Bask bölgesinin en büyük ÅŸehridir. (ç.n.)
[2] Miguel de Unamuno kürsüden inerken, faÅŸist militanlar namlularını ona doÄŸrultur. Generalin iÅŸaretini beklemektedirler. Tam o sırada, Carmen Franco ayaÄŸa kalkar, Unamuno’nun koluna girer. Namlular indirilir, Unamuno ev hapsine alınır. Ä°ki ay sonra (31 Aralık 1936’da) ev hapsindeyken hayata gözlerini yumar. (ç.n.)
Hugh Thomas’ın La guerra civil española adlı kitabından alınmıştır. Çeviren: Gökhan Aksay
Ä°ZDÄ°HAM
Henüz yorum yapılmamış.