Ä°nternete dedikodu' vergisi

Afrika ülkesi Uganda'da geçen Temmuz'da internet kullanımına getirilen ek vergilerin yürürlüÄŸe girmesinden sonra millyonlarca kiÅŸinin Facebook, Whatsapp ve Twitter gibi sosyal medya platformlarını kullanmaktan ve cep telefonuyla para transferi yapmaktan vazgeçtiÄŸi açıklandı.

Vergi fikrini, sosyal medya platformlarının "dedikokuyu teÅŸvik ettiÄŸini" öne süren CumhurbaÅŸkanı Yoweri Museveni ortaya atmıştı. Ä°nternet kullanımına getirilen ek vergi halk arasında ÅŸimdi 'Dedikodu vergisi' olarak anılıyor.

Yasa uyarınca sosyal medya ve cep telefonuyla para gönderme uygulamalarını kullananlardan günde 200 Uganda ÅŸilini (5 cent) vergi kesiliyor. Yaklaşık 42 milyon nüfuslu Uganda'da aylık asgari ücret 130 bin ÅŸilin.

ÜÇ AYDA 2.5 MÄ°LYON Ä°PTAL

Uganda Ä°letiÅŸim Komisyonu'nun açıkladığı verilere göre, uygulamanın yürürlüÄŸe girmesinden sonraki ilk üç ay içinde 2.5 milyondan fazla kiÅŸi internet aboneliÄŸini iptal etti.

Uygulama baÅŸlarken Maliye Bakanı David Bahati, verginin kamu hizmetlerine kaynak aktarmak için getirildiÄŸini söylemiÅŸti.

Sponsorlu

Ancak daha sonra CumhurbaÅŸkanı Yoweri Museveni'nin Mart'ta bakanlığa talimat göndererek 'internet üzerinden dedikodu yapılmasının engellenmesi için' vergi konmasını istediÄŸi ortaya çıkmıştı.

Uygulamaya karşı çıkanlar, verginin ifade özgürlüÄŸünü sınırladığını ve ülke ekonomisini etkileyeceÄŸini söylüyor.

Guardian gazetesine göre ülkede bankacılık hizmetlerinin geliÅŸmiÅŸ olmaması nedeniyle birçok kiÅŸinin para transferini cep telefonları üzerinden yapıyor.

BaÅŸkent Kampala'da Irene Ikomu adlı bir avukat hükümetin uygulamadan beklediÄŸi kadar para toplayamadığını, buna ek olarak teknoloji ve finans sektörlerinin zarar gördüÄŸünü söyledi.

Haziran-Eylül aylarını kapsayan dönemde cep telefonlarıyla yapılan para transferlerinin de dörtte bir oranında azaldığı belirtiliyor.

Verginin kaldırılması için yapılan çaÄŸrılar yoÄŸunlaşırken Ä°letiÅŸim Komisyonu Sözcüsü Ä°brahim Bbosa, internet kullanımının yakında normale dönebileceÄŸini öne sürdü.

'Ä°NTERNETE Ä°Åž YERÄ°NDEN GÄ°RÄ°N'

Bbosa, halka internete iÅŸyerlerinden girmelerini tavsiye etti, "Ä°nternete iÅŸten girebiliyorsam iÅŸten girerim iÅŸ yerinden çıktıktan sonra girmem. Ä°nsanlar sanırım sonunda buna alışacaklar" dedi.

Ä°nsan hakları kuruluÅŸları ise internet kullanımının düÅŸmesinin kaygı verici olduÄŸunu ve bunun ifade özgürlüÄŸüne sekte vuracağını söylüyor.

'SOSYAL MEDYA YAYGINLAÅžTIKÇA Ä°NSANLAR Ä°KTÄ°DARI DAHA FAZLA SORGULUYOR'

Avukat Irene Ikomu "Sosyal medya halkın haber alabileceÄŸi ve siyasi geliÅŸmeleri öÄŸrenebileceÄŸi ana kaynak haline geldi. Ä°nternet üzerinden bilgilenen halk, ülkedeki siyasi koÅŸullara daha fazla sorgulamaya baÅŸladı" dedi.

Museveni "yanlış bilgilerin yayılmasını" önlemek amacıyla 2016 seçimleri sırasında sosyal medya sitelerini yasaklamıştı.

Ikomu, iki yıl sonra yeniden cumhurbaÅŸkanlığı seçimleri yapılacağını ve Museveni'nin yeniden aday olacağına dikkat çekererek "Bilgi akışına yeni sınırlamalar getirelebileceÄŸini" öne sürdü.