İlber Ortaylı: Kardeş katlini anlamaya psikolojimiz yetmez

Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi tarafından düzenlenen 'Bir Entelektüel Portresi Fatih' konulu konferansa katılan tarihçi Prof. Dr. Ä°lber Ortaylı, Fatih Sultan Mehmet´in askeri ve ilmi kimliÄŸi üzerine bilgi verirken kardeÅŸ katli meselesine de deÄŸindi ve meselenin bugünden yorumlanmasını doÄŸru bulmadığını kaydetti.

"FATÄ°H, Ä°STÄ°SNAÄ° BÄ°R KOMUTAN"

DHA'da yer alan habere göre üniversitenin Haliç YerleÅŸkesi´nde düzenlenen konferansta öÄŸrencilerle bir araya gelen Prof. Dr. Ä°lber Ortaylı, Fatih Sultan Mehmet´in askeri dehası ve ilmi yönüyle büyük bir hükümdar ve münevver olduÄŸunu ifade ederek ÅŸöyle konuÅŸtu: "Fatih´i diÄŸer komutanlardan ayıran en önemli vasfı, Ä°stanbul surlarını yıkacak teknolojinin organizasyonunu saÄŸlamasıdır. Surları geçecek ve bunun teknolojisini getirecek organizasyon lazımdı fakat bu henüz yoktu. OrtaçaÄŸ'ın sonuna Rönesans´a hatta 17. Yüzyıla kadar büyük bir ordu toplanması fevkalade büyük bir olaydır. Barutu ve topu Avrupalılar biliyor ama ne yapımı ne de sevkiyatına dair bir buluÅŸları yoktu. Fatih´in ordusu ise hem top döküyor hem sevkiyatını saÄŸlıyor. Gerçek anlamda Rönesans´Ä±n ateÅŸli silahlarını ilk kez Türkler kullanıyor. Bunun başında da 21 yaşındaki Fatih var. Bunun için büyük bir komutan ve istisnai."

"FATÄ°H, HEM DOÄžU HEM BATI´YA Ä°LMEN VAKIF BÄ°R HÜKÜMDARDI"

Fatih Sultan Mehmet´in büyük bir askeri deha olmasının yanında Rönesans´Ä±n önemli münevverlerinden biri olduÄŸunun altını çizen Ortaylı, "Hem DoÄŸu´ya hem Batı´ya ilmen vakıf bir hükümdardı. Onun döneminde böyle insan çok yok. Latince, Ä°talyanca biliyor, Yunancası çok iyi. Bunu anlamak için kütüphanesine bakmak yeterli. Ä°lyada Destanı´nı okuduÄŸunu, kitabın kenarına ÅŸerhler düÅŸtüÄŸünü görüyorsunuz. Arapçası, Farsçası zaten tartışılmaz. Resim çiziyor. CoÄŸrafya ve tarih bilgisi çok iyi düzeyde. Böyle bir münevver, mareÅŸal, üstüne üstlük 21 yaşında birisi o çaÄŸda yok" diye konuÅŸtu.

"Ä°TALYA MEDENÄ°YETÄ°YLE Ä°Ç Ä°ÇE OLACAKTIK"

Fatih´in son seferine giderken Gebze´de vefat ettiÄŸini hatırlatan Ortaylı, "Ne arıyordu orada diyorlar. 1480´de yani vefatından bir yıl önce, Gedik Ahmet PaÅŸa gemilerle Ä°talya´ya sefere gitti. Fatih de bu sefer için hazırlanıyordu. Otranto´nun alınmasıyla Osmanlı Ä°talya´da fütuhata baÅŸladı. Åžartlar müsait olsaydı, Fatih oraya ulaşıp devam etseydi, Ä°talya medeniyetiyle iç içe geçeceÄŸimiz bir gerçekti" dedi.

"BU SİZİN KARDEŞİNİZE BENZEMEZ"

Günümüzde çokça tartışılan kardeÅŸ katli meselesine de deÄŸinen Ortaylı, "Bugün hâlâ kardeÅŸ katlinin önlenmesi için alınan tedbirleri konuÅŸuyorlar. 'Ä°nsan kardeÅŸine bunu nasıl yapar' diyorlar. PadiÅŸah olursa yapar. Bu sizin kardeÅŸinize benzemez. Siz kardeÅŸinizle iyi geçinin. Miras kavgasına tutuÅŸmayın. Bugünden kardeÅŸ katlini anlamaya psikolojimiz yetmez" deÄŸerlendirmesinde bulundu.

ÖÄžRENCÄ°LERDEN YOÄžUN Ä°LGÄ°

ÖÄŸrencilerin yoÄŸun ilgi gösterdiÄŸi konferans, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Fahameddin BaÅŸar´Ä±n, Prof. Dr. Ä°lber Ortaylı hediye takdimi ve fotoÄŸraf çekimi ardından sona erdi.