Kürsü
Hayrettin Karaman- Sigara haramdır (2)
Follow @dusuncemektebi2
Hayrettin Karaman- Yeni Åžafak
Bir tıp uzmanının daha tespitlerini aktardıktan sonra ulemanın fetvalarına ve sorulara geçeceÄŸim.
“Erkeklerde tüm kansere baÄŸlı ölümlerin yüzde 35’inin, kadınlarda ise yüzde 15’inin nedeni sigaradır. AkciÄŸer kanserine baÄŸlı ölümlerin yüzde 90’ının nedeni sigaradır. Sigara içmeyen ancak dumanına maruz kalanlarda akciÄŸer kanseri riski 3 kat artmıştır. Sigara içenlerde akciÄŸer kanseri dışında ağız, dil, dudak, gırtlak, yemek borusu, pankreas, mesane, böbrek, prostat ve rahim aÄŸzı kanseri riski de 30 kat yükseliyor. Sigara, kronik bronÅŸit ve amfizem gibi nefes darlığı yapan akciÄŸer hastalıklarının en önde gelen sebebidir. Kullananlarda bu hastalıklardan ölüm riski, içmeyenlerden 40 kat fazladır. Bağımlılık ortaya çıkarma özelliÄŸi açısından sigaranın, eroin, kokain ve alkolden hiçbir farkı yoktur. Sigarayı ilk kez deneyen her üç kiÅŸiden birinin tek bir sigara ile bağımlı hale geldiÄŸi biliniyor. Bir dal sigara içildiÄŸinde, ortalama 10 saniye gibi kısa bir sürede yanaktan emilen nikotin beyne ulaÅŸarak etkisini gösteriyor.
Åžimdi sigara hakkındaki görüÅŸlerini ve fetvalarını nakledeceÄŸim alimler, Ä°slam dünyasında fıkıh konusunda söz sahibi olan alimlerdir:
1. el-Ezher Fetva Komisyonu: Sigara içmeyi ÅŸeriat hoÅŸ görmez ve haram kılar demiÅŸ ve bu fetva 22 Mart 1979 da Cumhuriyet gazetesinde yayınlanmıştır.
2. el-Ezher baÅŸkanı Câdu’l-Hak tıp uzmanlarının sigaranın zararları hakkındaki tespitlerini öÄŸrendikten sonra “Sigara kesin olarak haramdır, içenler terk etmeli, içmeyenler de içenin yakınında bulunmamalıdır” demiÅŸtir.
3. Ä°slam AraÅŸtırmaları Merkezi üyesi Dr. Abdulcelil Åželebî: Aklıma yatan ve beni tatmin eden hüküm sigaranın, tadı, dumanı ve izmaritinin rahatsız eden kokusu bakımından pis (habîs) ve hem içene hem de çevresindekilere zararları olması sebebiyle haram olduÄŸudur.
4. Dr. Hâmid Câmi (el_Ezher genel sekreteri ve Küveyt fıkıh ansiklopedisi uzmanlarından): Artık Ä°slam uleması tıpçıların raporlarına bakarak sigara hakkında kesin hükme varmışlardır. Alimlere göre sigaranın hükmü haram ile tahrîmen mekruh arasındadır (Tahrîmen mekruh uygulamada haram gibidir). Bu sebeple hem içenler bırakmalı hem de bunun ticareti yapılmamalıdır.
5. Atıyye Sakr (el-Ezzher fetva komisyonu ve araÅŸtırma enstitüsü üyesi): Tıpçıların ortaya koyduÄŸu tartışmasız zararları ve malın hakkı olmayan bir yere sarfına sebep olduÄŸu için din yönünden haramdır, akıl da ondan uzak durmayı emreder.
Bu seviyede daha birçok alim benzer fetvalara imza atmışlardır.
Ä°lmi ve cihadıyla meÅŸhur olan Yusuf el-Karadâvî de sigara içmenin ve ticaretinin haram olduÄŸuna dair fetva veren ve uzunca makaleler yazmış bulunan bir alimdir. Bu alim fetvasına bazı önemli kayıtlar koymuÅŸtur ki, bunları da özetle aktarmam gerekiyor:
Bazı kimseler sigaranın zararlı ve haram olduÄŸunu bildikleri halde bağımlı hale geldikleri, bırakmayı istedikleri halde iradeleri buna yetmediÄŸi için içmeye devam ederler. Bu kimselerin bırakma niyetleri, mücadeleleri ve aciz kalmaları ölçüsünde mazeretli olduklarını düÅŸünüyorum.
Fıkhın usulünü ve bilimin verilerini göz önüne alarak sigaranın haram olduÄŸunu açıklıyoruz, ancak bunun zina, hırsızlık, sarhoÅŸluk veren içkileri kullanma derecesinde haram olduÄŸunu söylemiyoruz. Ä°slam’da haramların da büyüÄŸü ve küçüÄŸü ve her birinin kendine mahsus hükümleri vardır.
Bugün zararı kesinleÅŸtiÄŸi için haram dediÄŸimiz sigaraya eskiden bilgi eksikliÄŸi yüzünden mübah, tenzihen mekruh diyenler de olmuÅŸtur. Bazı kimseler bunlara itibar ederek içmeye devam ediyorlar; bunlara fâsık denemez ve bu yüzden ÅŸehadet ehliyetini kaybetmezler; çünkü ittifaklı haramlar ile ihtilaflı haramlar hüküm bakımından aynı deÄŸildir.
Bazı kimseler de bir kısım alimlerin ve tıp adamlarının adlarını vererek “Bunlar da sigara içiyorlar” diye mesned ve mazeret arıyorlar. Ancak bilinmelidir ki, bu alimler ve uzmanlar kendilerini günahsız ve hatasız ilan etmiyorlar. Muhemeldir ki, onlar da bilgi eksikliÄŸi yüzünden ve ya gençlik saikasıyla zamanında buna alışmışlardır ve bırakmaya iradeleri yetmemektedir. Mesela Åžeyh Åželtût gibi kendisi içtiÄŸi halde haram olduÄŸuna fetva verenler de vardır.
Sorular:
Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanımızın açıklamasından sonra ortaya çıkan sorulardan ikisi tekrarlanmıştır:
1. Diyanet’in fetva gerekçesini emsal kabul edersek marketlerde satılan ürünlerin en az yarısı haram demektir. Haram demek bu kadar kolay mı?
2. Diyanet sigaraya karşı gösterdiÄŸi keskin ve yüksek sesli tavrı, niye faiz, milli piyango ve zinaya karşı göstermiyor? Diyanet neden piyango için kısık sesli, zina, hırsızlık, görevi kötüye kullanma gibi metanetli konularda kısık sesli ama sigara olunca cihada davet eder gibi yüksek sesli oluyor?
Kendi açımdan kısaca cevap vereyim:
Marketlerde satılan ürünlerin zararlı olanları hakkında tıbbın tespitleri, sigaranınkine eÅŸit veya yakın hale gelirse hükmü de eÅŸit veya yakın olur. Åžu anda durum böyle deÄŸildir. Ayrıca bazı ihtiyaç ürünlerin herkes farklısını bulamayacağı veya alamayacağı için zaruret de söz konusu olabilir.
Diyanet bir muhalefet partisi veya bir medya organı deÄŸildir. Onun Ä°slam’ı açıklama ve öÄŸretme üslubu kendine yakışan ÅŸekildedir ve sayılan konularda tekrar tekrar açıklamalar yapmıştır. Yayınlarını ve fetvalarını okuyun. Ayrıca bir ÅŸahıs veya kurumun bir haramı açıklamasının ÅŸartı daha önce bütün haramları açıklamış olması deÄŸildir, olamaz.
Henüz yorum yapılmamış.