Emlak Kredi Bankası Nasıl Batırılmıştı?

Bugün Resmi Gazete’de yayımlanan BDDK kararıyla yeniden kurulan Emlak Bankası daha önce büyük bir rüÅŸvet skabdalıyla sarsılmış ve sonunda da batırılmıştı.

Türkiye’nin en eski köklü bankalarından olan Emlakbank, konut kredisi ve inÅŸaat sektörünün finansmanı için Atatürk’ün talimatıyla 13 Temmuz 1926 yılında kurulmuÅŸtu.

Emlak Bank, daha önceki adıyla Emlak Kredi Bankası, Ä°stanbul’un o zamanki deyimle “en mutena semtlerinden” Ataköy baÅŸta olmak üzere, büyük kentlerde ve Anadolu ÅŸehirlerinde on binlerce konutu kredilendirmiÅŸ, Ataköyü’ü adeta kurmuÅŸtu. Ä°nÅŸaat sektörünün geliÅŸiminde büyük rol üstlenen Emlakbank, ANAP döneminde ‘Turgut Özal’ın Prensleri’ olarak adlandırılan ve çoÄŸu ABD’den gelerek kamu bankalarının başına atanan isimlerden Engin Civan’ın genel müdürlüÄŸü döneminde içi boÅŸaltılarak batırılmıştı.

RÜÅžVETÄ°N BELGESÄ° MÄ° OLUR P…

Ä°ÅŸadamları Selim Edes ile Kemal Ayyıldız’ın ortak oldukları Ortaklar Kenti Yapı Kooperatifi AÅž’nin (OKENT) Küçükbakkalköy’de bulunan arazideki yüzde 30’luk payını Emlak Bankası’na 266 milyar 950 milyon lira karşılığında devri ile birlikte olaylar baÅŸlamıştı. Emlak Bankası’nın da kendi yüzde 70 hissesi ile birlikte 900 milyar 13 milyon 884 bin lira karşılığında Toplu Konut Ä°daresi’ne sattığı bu araziden hissesine isabet eden parayı bir an önce almaya çalışan Selim Edes, o dönemde bankanın Genel Müdürü olan Civan’ın istediÄŸi 3,5 milyon doların karşılığı olan 10 milyar lirayı 4 seferde evine götürerek verdi.

Ancak daha sonra olayla ilgili davaya bakacak olan mahkemenin gerekçeli kararında, “Yüksek tahsilini Amerika’da yapmış ve Amerika’dan çaÄŸrılarak Emlak Bankası Genel MüdürlüÄŸü ve Yönetim Kurulu BaÅŸkanlığı’na atanmış, yetenekli, o dönemde saygın bir yeri olan, baÅŸta dönemin BaÅŸbakanı Turgut Özal ve ailesi ile birçok devlet ve hükümet erkanı ile tanışan ve görüÅŸen bürokrat” olarak tanımlanan Engin Civan, Edes’e arsanın karşılığını ödemeden görevinden ayrıldı.

Paranın tahsili için devreye Semra Özal, Zeynep Özal, Dündar Kılıç gibi isimler girdi. Son olarak yurtdışında bulunan Alaattin Çakıcı bu konuyla ilgilenmeleri için adamları olan Tevfik Nurullah AÄŸansoy ve Haluk Uçar’ıgörevlendirdi. Yapılan görüÅŸmeler sırasında Civan’ın söylediÄŸi, “Neyle isbat edeceksin. Muhasebe müdürün var mı?”ÅŸeklindeki sorusuna Edes’in sinirlenerek verdiÄŸi “Ulan pezevenk, rüÅŸvetin belgesi mi olur. Seni biz adam ettik” sözleri ilgi çekti.

GörüÅŸmelerin sonuç vermemesi üzerine dayısı Faruk SavaÅŸ Karakaya ile Dündar Kılıç’ın evinden ayrıldığı bir sırada Engin Civan’ın otomobiline yaklaÅŸan tetikçi Davut Yıldızsilahını ateÅŸledi. Civan, olaydan sonra Avrupa Hastanesi’nde tedavi gördü. 4 Ekim 1994 gecesi çıkartıldığı mahkemece tutuklanarak cezaevine konuldu.

Bankanın genel müdürü Engin Civan’ın isminden dolayı Civangate olarak bilinen skandal  böylece 1994 yılında Civan’ın o zamanki mafya lideri Alaattin Çakıcı’nın bir adamı tarafından silahla yaralanmasıyla patlak vermiÅŸ oldu. Mahkeme 1995 yılında Engin Civan a 7,5 yıl hapis ve 625 milyar lira para cezası, Selim Edes’e 1 yıl 8 ay hapis ve 111,1 milyar lira para cezası, tetikçi Davut Yıldız’a da 7 yıl 3 ay hapis cezası verdi. Cezasını tamamlayan Engin Civan, hakkındaki baÅŸka davalardan kurtulmak için ABD’ye kaçtı.

Türkiye rüÅŸvet ve yolsuzluk tarihine girmiÅŸ bir ifade de doÄŸrudan iÅŸte Emlak Bankası ile ilgili sarf edilmiÅŸti.
Turgut Özal’a yakın müteahhit iÅŸadamı Selim Edes’in kendisinden rüÅŸvet aldığı ve sözünü tutmadığı gerekçesiyle dava açtığı Engin Civan’ın mahkemede rüÅŸvetin belgesini talep etmesi üzerine Edes’in mahkemedeki ifadesinde söylediÄŸi “RüÅŸvetin belgesi mi olur p…….?” sözleri manÅŸetlerde yer almıştı.

UÄžUR DÜNDAR ADIM ADIM TAKÄ°P ETMÄ°ÅžTÄ°!

Ä°ÅŸin belik de en ilginç kısımlarından biri o zaman UÄŸur Dündar ve onun Arena ekibi olayı adım adım takip ederek, rüÅŸvetin belgesini de bulmuÅŸ ve yayımlamışlardı. Belgeler Ä°sviçre’nin Zürih kentinde Banque Indosuez’de ortaya çıkmıştı. RüÅŸvet skandalının kahramanı, Emlak Bank’ın genel müdürü Engin Civan olaydan sonra ABD’ye kaçmış, ancak yakalanıp hapis yatmıştı.