'Mısır barışçıl muhalifler için hiç bu kadar tehlikeli olmamıştı'

Uluslararası Af Örgütü'nün Orta DoÄŸu ve Kuzey Afrika'daki insan hakları ihlalleriyle ilgili 2018 raporu, örgütün bölge direktörü Heba Morayef tarafından Lübnan'ın baÅŸkenti Beyrut'ta düzenlenen basın toplantısında kamuoyuyla paylaşıldı.

Fransa ve ABD'nin, Mısır yönetimini insan hakları ihlallerinin yaÅŸandığı baskınlar sırasında kullanılan silahlarla desteklediÄŸine dikkat çekilen raporda, "Mısır, yakın tarihinde barışçıl muhalifler için hiç bu kadar tehlikeli olmamıştı." ifadeleri kullanıldı.

Af Örgütü Bölge Direktörü Morayef, Mısır'daki son idam vakalarına iliÅŸkin bir soru üzerine de tüm ülkelerde idam cezalarına karşı kampanyalar düzenlediklerini söyledi.

Mısır yönetiminin son 6 yılda yeniden idam cezalarını uygulamaya baÅŸladığını hatırlatan Morayef, Uluslararası Af Örgütü olarak ölüm cezalarına karşı çalışmalarını sürdüreceklerini belirtti.

YEMEN VE SURÄ°YE'DEKÄ° Ä°HLALLER Ä°LE SAVAÅž SUÇLARI

Örgütün raporunda, uluslararası toplumun Orta DoÄŸu ve Kuzey Afrika'daki insan hakları ihlallerine yönelik ilgisizliÄŸinin bölgedeki hükümetlere daha çok ihlal için cesaret verdiÄŸi ve bu ihlallerin cezasız kaldığı vurgulandı.

Avrupa BirliÄŸi'ne üye bazı ülkelerin Yemen'deki iç savaÅŸa müdahil olan Suudi Arabistan ve BirleÅŸik Arap Emirlikleri'ne (BAE) silah sevkiyatını askıya aldığı, ancak ABD, Ä°ngiltere ve Fransa gibi ülkelerin ise milyarlarca dolarlık silahları göndermeye devam ettiÄŸine dikkat çekilen raporda, söz konusu silahların bazılarının Yemen'de uluslararası hukuka aykırı olarak kullanıldığı belirtildi.

Suriye rejim güçlerinin de savaÅŸ suçu iÅŸlemeye devam ettiÄŸine deÄŸinilen çalışmada, Rusya ve Çin'in de bu suçları sorgulamadan rejime destek olmayı sürdürdüÄŸü aktarıldı.

ABD öncülüÄŸündeki uluslararası koalisyon güçlerinin yüzlerce sivilin ölümüne yol açtığı ifade edilen raporda, Suriye'nin Rakka kentinde koalisyon tarafından düzenlenen bazı saldırıların uluslararası insancıl hukuku ihlal ettiÄŸi kaydedildi.

Ä°RAN VE SUUDÄ° ARABÄ°STAN'DAKÄ° TUTUKLAMALAR

Ä°ran'da da çok sayıda gösterinin bastırıldığı ve binlerce göstericinin tutuklandığına vurgu yapılan raporda, buna karşın Avrupa BirliÄŸi'nin Tahran yönetimi ile insan hakları konusunda yürüttüÄŸü diyaloÄŸun sessizliÄŸe büründüÄŸü kaydedildi.

Zorunlu baÅŸörtüsünü protesto edenleri savunan kadın aktivistlerin barışçıl etkinliklerine karşı ağır bedeller ödediÄŸi anlatılan raporda, ÅŸu ifadelere yer verildi:

"2018, Ä°ran için utanç yılı oldu. Yönetim binlerce gösterici, öÄŸrenci, gazeteci, iÅŸçi ve insan hakları savunucusunu tutuklandı. Birçok kez de tutuklamalar keyfi olarak yapıldı."

Suudi Arabistan'da da yönetimin çok sayıda muhalif, akademisyen ve insan hakları aktivistini tutukladığına deÄŸinilen çalışmada, "Suudi Arabistan'da insan haklarını savunan aktivistlerin tümüne yakını ya demir parmaklıklar ardında kaldı ya da yurt dışına kaçmaya zorlandı." deÄŸerlendirilmesi yapıldı.

Ä°SRAÄ°L ULUSLARARASI HUKUKU AÇIKÇA Ä°HLAL EDÄ°YOR

Ä°srail'in iÅŸlediÄŸi suçların cezasını çekmemesine raÄŸmen ABD'nin gelecek 10 yıl boyunca Tel Aviv yönetimine yapacağı askeri yardımlara baÄŸlı kalacağına deÄŸinilen raporda, "Ä°srail, yasa dışı yerleÅŸim birimlerini geniÅŸletme politikası ve Gazze ablukasıyla uluslararası hukuku açıkça ihlal ediyor." denildi.

Raporda, BAE ve Bahreyn'de de sosyal medyadaki paylaşımlarından dolayı Ahmed Mansur ve Nebil Receb'in uzun süreliÄŸine hapis cezasına çarptırıldığı ifade edildi.

Fas'ta sırf gösterilere katıldıkları için onlarca kiÅŸinin hapse mahkum edildiÄŸi belirtilen raporda, Ürdün, Lübnan ve Filistin yönetimlerinin de aktivistlere yönelik keyfi tutuklamalar yaptığı aktarıldı.

Tüm ülkelere, Ä°srail'e ve Yemen'de savaÅŸan taraflara silah sevkiyatını durdurma çaÄŸrısının yapıldığı raporda, Yemen ve Suriye'deki insan hakları ihlallerini araÅŸtırma konusunda dünya ülkelerinin destekleri talep edildi.

KAÅžIKÇI CÄ°NAYETÄ° SORUMLULARI HAKKINDA SOMUT ADIM ATILMADI

Af Örgütü'nün raporunda Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti ise "uluslararası öfkeyi benzeri görülmemiÅŸ ÅŸekilde alevlendiren korkunç bir cinayet" olarak nitelendirildi.

Cinayetin sorumlularının adalete teslim edilmesi konusunda hâlâ somut bir geliÅŸme yaÅŸanmadığına dikkat çekilen raporda ÅŸu ifadelere yer verildi:

"Cemal Kaşıkçı'nın konsolosluk binasında acımasızca öldürülmesi, çok az ülkenin Yemen'de insani felakete yol açan ve savaÅŸ suçu iÅŸleyen koalisyonun öncülüÄŸünü yapan ülkeye silah sevkiyatını durdurmasına yol açtı. Kaşıkçı olayında oluÅŸan uluslararası öfkeye raÄŸmen sorumluların adalete teslim edilmesi konusunda hâlâ somut bir adım atılmadığı görülüyor. Danimarka ve Finlandiya gibi ülkeler Suudi Arabistan'a silah sevkıyatını askıya alırken, Riyad yönetiminin ana müttefiklerinden ABD, Ä°ngiltere ve Fransa ise bu yönde bir adım atmadı."

Ä°nsan hakları örgütlerinin bu konuda BirleÅŸmiÅŸ Milletler tarafından bağımsız soruÅŸturma açılması yönündeki taleplerinin de karşılıksız kaldığı kaydedildi.