Sosyal Medya

Kürsü

Mehmet Acet: Fırat’ın doğusu ‘Gordion Düğümüne’ döndü

21-02-2019 06:33

Mehmet Acet- Yeni Åžafak


Kuzey Suriye ya da daha bilindik tanımıyla Fırat’ın doÄŸusu meselesinde ilgili aktörlerin aldıkları pozisyonlar, son bir hafta içerisinde daha bir belirgin hale gelmiÅŸ durumda.
 
Türkiye’den baÅŸlayarak bunu biraz anlatalım:
 
Rusların bütün gücüyle sahaya indiÄŸi 2015 Eylül ayı sonrası, Suriye meselesinde önceliÄŸini PKK/YPG tehdidini bertaraf etmek olarak güncelleyen Ankara, iki alternatifli güzergah üzerinde ilerleyerek yol katetmek istiyor.
 
Bu iki alternatifi şu şekilde tanımlayabiliriz:
 
1-Ankara, ABD BaÅŸkanı Trump’ın önerisiyle gündeme gelen 32 kilometre derinliÄŸinde, 450 kilometre uzunluÄŸunda olması hedeflenen ‘güvenli bölgenin’ kontrolünü elinde tutmak istiyor.
 
2-Rusya Devlet BaÅŸkanı Putin’in önerisiyle gündeme gelen ‘Adana Mutabakatı’ çerçevesinde Esed rejiminin PKK/YPG’yi devre dışı bırakması seçeneÄŸine oynuyor.
 
ABD, TÜRKÄ°YE’YE KAYBETTÄ°RME STRAJETÄ°SÄ°NDEN VAZGEÇMÄ°Åž DEĞİL
 
ABD’nin tutumunu ise, bu iki konuda da Türkiye’nin hedeflerinin önüne set çekme biçiminde özetleyebiliriz.
 
Ne Türkiye’nin güvenli bölgeyi kontrol altında tutmasını istiyorlar, ne de Esad rejiminin PKK/YPG’nin üzerine yürümesini.
 
Soçi’de yapılan Türkiye/Rusya/Ä°ran üçlü zirvesinde ‘Adana Mutabakatı’ çerçevesinde senkronize bir tutum birliÄŸi ortaya çıkınca, Washington hemen bu ortaklaÅŸmaya bir çomak soktu.
 
ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffry, “Çekilme ani ve hızlı olmayacak, adım adım ilerleyecek. ÇekildiÄŸimiz bölgelere BeÅŸar Esad yönetiminin girmesine izin vermeyeceÄŸiz” dedi.
 
Bu açıklamayla Ankara’ya, ‘Adana Mutabakatı’ meselesini unutun denilmek isteniyordu.
 
ABD, Trump’ın önerdiÄŸi güvenli bölge iÅŸinde de Türkiye’nin taleplerini karşılamaktan uzak bir tutum sergiliyor.
 
Artık iyice alenileÅŸtiÄŸi gibi, ABD 2 bin civarındaki askerlerini bu bölgeden çekerken, o boÅŸluÄŸu Avrupa ve bazı Arap ülkelerinden oluÅŸan bir ‘koalisyonun’ doldurmasını istiyor.
 
Bu, her durumda Türkiye’ye kaybettirme ya da daha hafif tabiriyle hassasiyetlerini göz ardı etme tutumunun devam etmekte olduÄŸunu gösteriyor.
 
DiÄŸer oyuncular, Rusya ve Ä°ran’ın tutumuna gelince;
 
RUSYA VE Ä°RAN TÜRKÄ°YE Ä°LE Ä°ÅžBÄ°RLİĞİNE HAZIR AMA…
 
Rusya ve Ä°ran arasında Suriye özelinde genel bir anlayış birliÄŸi olduÄŸunu görebiliyoruz.
 
Tabi bunun bazı istisnaları da yok değil.
 
Mesela Ä°srail’in Suriye’deki Ä°ran hedeflerini havadan bombalarken Rusların S-400 hava sisteminin düÄŸmesini kapalı tutması, bu saldırılarda ciddi kayıplar da veren Tahran’ı ciddi anlamda rahatsız ediyor.
 
Tabi, biraz da “Ele güne karşı rezil olmamak adına” bu rahatsızlık güçlü bir ÅŸekilde dışa yansıtılmıyor.
 
Ama bu demek deÄŸil ki, iki ülke temel konularda ortak pozisyonlarından geri adım atmış olsunlar.
 
Hem Rusya hem de Ä°ran’ın ortak hedefi, Esed rejimini güçlendirerek Suriye topraklarının tamamında hakim hale getirmek.
 
Geçen hafta yapılan Soçi zirvesinde bunu gördük.
 
Ä°ki ülkenin Türkiye’yi yakından ilgilendiren diÄŸer benzer tutumları ise, Fırat’ın doÄŸusu ile ilgili.
 
Bunu kendi kelimelerimizle kısaca ÅŸöyle ifade edebiliriz:
 
“Esed gelsin, PKK/YPG tehdidi konusunda Ankara’nın rahatsızlığını giderecek ÅŸekilde bu bölgelere hakim olsun, mesele kapansın”.
 
Nitekim Soçi zirvesi biter bitmez kendilerine iletilen mesajı alan Åžam rejiminden, PKK/YPG’nin özerklik taleplerini reddeden beyanatlar geldi.
 
Tabi bu noktada yine Fırat’ın doÄŸusu baÄŸlamında iki türlü sorun karşımıza çıkıyor:
 
1-ABD, bu bölgeye Esed rejiminin gelmesine izin vermeyeceÄŸim diye dünya aleme ilan ettiÄŸine göre, bu nasıl mümkün olacak?
 
2-Öyle bir imkan ortaya çıksa bile, Åžam rejimi PKK/YPG’nin üstüne gitmeye gerçekten niyetli mi? Ya da niyetli olsa bile, bunu baÅŸarabilecek gücü var mı?
 
GördüÄŸünüz üzere, iç içe geçmiÅŸ belirsizlikler, nasıl çözüleceÄŸi anlaşılamayan sorunlar, açmazlar kabak gibi meydana çıkmış durumda.
 
Gordion düÄŸümü dediÄŸimiz ÅŸey bu.
 
Åžu an için bu düÄŸümün Türkiye’nin askeri harekat planlarını yeniden devreye sokması dışında baÅŸka bir yöntemle çözüleceÄŸine dair ortada bir iÅŸaret yok.
 
Diplomasinin incelikleri kimsenin aklına gelmeyen parlak bir fikir ortaya çıkarmadığı takdirde durum bundan ibaret.

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.