2019 yılı Yatırım Programı açıklandı

2019 Yılı Yatırım Programının Kabulü ve Uygulanmasına Dair CumhurbaÅŸkanı Kararı, Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlandı.

Buna göre, program, 2019-2021 Orta Vadeli Program ile 2019 Yılı CumhurbaÅŸkanlığı Yıllık Programı'nda öngörülen hedefler doÄŸrultusunda hazırlandı.

Yatırım Programı'nda, proje tutarı 977 milyar 750 milyon 95 bin lira, 2018 sonu kümülatif harcaması 409 milyar 220 milyon 247 bin lira, 2019 baÅŸlangıç ödeneÄŸi 65 milyar 388 milyon 723 bin lira olan 2 bin 964 proje yer alıyor.

Programda, genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, özel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, düzenleyici ve denetleyici kurumlar, kamu payı yüzde 50'nin üzerindeki iktisadi devlet teÅŸekkülleri ve kamu iktisadi kuruluÅŸları ile bunların baÄŸlı ortaklıkları, özelleÅŸtirme kapsamına alınan kuruluÅŸlar, sosyal güvenlik kurumları, döner sermayeli kuruluÅŸlar, Ä°ller Bankası, dış proje kredisi kullanan büyükÅŸehir belediyeleri ile diÄŸer belediyeler tarafından gerçekleÅŸtirilecek yatırım projeleri sektörel bazda düzenlendi.

Yatırım projeleri; "etüd proje iÅŸleri", "devam eden projeler" ve "yeni projeler" olarak tasnif edildi. Her proje için, proje numarası, adı, yeri, karakteristiÄŸi, baÅŸlama ve bitiÅŸ yılı, proje tutarı, 2018 sonuna kadar tahmini harcama miktarı ve 2019 yılı ödeneÄŸi ayrı ayrı gösterildi.

KuruluÅŸların 2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'nda yer alan sermaye transferi ödeneklerinden sadece kamu yatırımı niteliÄŸini taşıyanlar kuruluÅŸ ve sektör yatırım ödeneÄŸi toplamına dahil edildi. Kamu yatırımı niteliÄŸinde olmayıp kamu sektörü dışına transfer niteliÄŸinde olan ödeneklerin bir kısmı ise kuruluÅŸ ve sektör yatırım toplamına dahil edilmeden 2019 Yılı Yatırım Programı ile iliÅŸkilendirildi. Genel ve özel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin yatırım ödeneklerine yatırımlarla ilgili personel giderleri, gayrimenkul alımı ve kamulaÅŸtırma ödenekleri ile ÅŸehir hastanelerinin kira ödemeleri dahil edilmedi.

Düzenleyici ve denetleyici kurumların gayrimenkul alımı ve kamulaÅŸtırma ödenekleri hariç olmak üzere, yatırım nitelikli projelerine bilgi amacıyla 2019 Yılı Yatırım Programı'nda yer verildi.

2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'nda, Köylerin Altyapısının Desteklenmesi Projesi (KÖYDES) kapsamında köylerin altyapı ihtiyaçları için il özel idareleri ve/veya köylere hizmet götürme birliklerine kullandırılmak üzere Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesinin ilgili tertibinde 1 milyar 496 milyon 700 bin lira ödenek tahsis edildi. Söz konusu ödenek Yatırım Programı toplamına dahil edilmedi. Bu ödenek ile ihtiyaç halinde yıl içinde aktarılacak ilave ödeneÄŸin il ve ilçe bazında dağılımı, kullandırılması, izlenmesi ve denetimine iliÅŸkin esas ve usuller CumhurbaÅŸkanı tarafından karara baÄŸlanacak.

Bütçe kanununda, Su Kanalizasyon ve Altyapı Projesi (SUKAP) kapsamında belediyelerin içme suyu ve atıksu projelerini gerçekleÅŸtirmek üzere Ä°ller Bankası Anonim Åžirketine tahakkuk ettirilmek üzere Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesinin ilgili tertibinde 836 milyon 511 bin lira ödenek tahsis edildi. Söz konusu ödenek Yatırım Programı toplamlarına dahil edilmedi. SUKAP için tahsis edilen bu ödeneÄŸin belediyeler bazında dağılımı, kullandırılması, izlenmesi ve denetimine iliÅŸkin esas ve usuller CumhurbaÅŸkanı tarafından karara baÄŸlanacak.

AA muhabirinin 2019 Yılı Yatırım Programı'ndan yaptığı derlemelere göre, bu yıl gerçekleÅŸtirilecek 65,4 milyar lira tutarındaki kamu yatırımının 13,3 milyar lirası yeni projelere, 51,1 milyar lirası devam eden projelere ve 980,6 milyon lirası etüt projelere harcanacak.

Kamu yatırımlarının yüzde 31'i ulaÅŸtırma ve haberleÅŸme sektörüne tahsis edilecek. Programda, ulaÅŸtırma ve haberleÅŸme sektörünün yatırım harcaması bu yıl 20,3 milyar lira oldu.

Söz konusu bütçenin 2,9 milyar lirası yeni projelerden, 17 milyar lirası devam eden projelerden, 400 milyon lirası da etüt projelerden oluÅŸtu.

UlaÅŸtırma sektörü için ayrılan tutarın 7,5 milyar lirası demir yolu, 6,7 milyar lirası karayolu, 4,3 milyar lirası kent içi ulaşım, 1 milyar lirası hava yolu, 344 milyon lirası otoyollar, 321,6 milyon lirası deniz yolu, 151,8 milyon lirası haberleÅŸme yatırımlarına tahsis edildi.

Bu yılki kamu yatırımlarında, ulaÅŸtırmadan sonra en yüksek payı 12,9 milyar lira ile iktisadi ve sosyal alanlarda yapılacak diÄŸer kamu hizmetleri aldı.

Bunu 10,8 milyar lira ile eÄŸitim, 7,7 milyar lira ile enerji, 5 milyar lira ile saÄŸlık ve 4,9 milyar lira ile tarım, 2,1 milyar lira ile madencilik, 841,1 milyon lira ile imalat, 406,2 milyon lira ile konut, 343,5 milyon lira ile turizm sektörleri takip etti.

Öte yandan kamu yatırımlarına ayrılan 65,4 milyar liralık kaynağın, 13,8 milyar lirası KÄ°T'ler, 85,2 milyon lirası özelleÅŸtirme kapsamındaki kuruluÅŸlarca kullanılacak. Mahalli idarelere ise 52,8 milyar liralık kaynak ayrıldı.-

YATIRIMLARIN 7 MÄ°LYAR 713 MÄ°LYON 110 BÄ°N LÄ°RASI ENERJÄ° SEKTÖRÜNE

Bu yıl gerçekleÅŸtirilecek kamu yatırımlarının 7 milyar 713 milyon 110 bin lirası enerji sektöründeki 104 projeye, 2 milyar 104 milyon 322 bin lirası ise madencilikteki 49 projeye ayrıldı.

Enerji yatırımlarında en fazla payın sahibi Boru Hatları ile Petrol Taşıma AÅž (BOTAÅž) oldu. Kuruma, devam eden ve bu yıl baÅŸlanacak projeler için toplam 3 milyar 700 milyon lira yatırım bütçesi tahsis edildi.

BOTAÅž'a saÄŸlanan bu rakam içinde yeni projelere ayrılan pay, 72 milyon 560 bin lira olurken, kurum toplamda 15 proje yürütecek.

Enerjide kamu yatırımlarından en fazla payı alan ikinci kuruluÅŸ, 31 projeyle Türkiye Elektrik Ä°letim AÅž (TEÄ°AÅž) oldu. TEÄ°AÅž'a toplam 1 milyar 995 milyon lira kaynak ayrıldı.

Enerji yatırımlarına ayrılan kaynaktan üçüncü en fazla payı ise Devlet Su Ä°ÅŸleri Genel MüdürlüÄŸü (DSÄ°) aldı. DSÄ°'nin 11 projesi için toplam 1 milyar 122 milyon 100 bin lira kaynak tahsis edildi.

MADENCÄ°LÄ°KTE EN FAZLA KAYNAK TPAO'YA

Madencilik sektöründe en fazla kaynak Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığına (TPAO) ayrıldı. Kuruma, 2019'da devam eden ve yeni baÅŸlanacak projeleri için 1 milyar 260 milyon lira yatırım bütçesi ayrılması kararlaÅŸtırıldı.

Toplamda 13 proje yürütecek TPAO'ya saÄŸlanan kaynak içinde yeni projeler için ayrılan pay 661 milyon 604 bin lira olarak belirlendi.

Madencilikte kamu yatırımlarından en fazla ikinci payı ise Maden Tetkik ve Arama Genel MüdürlüÄŸü (MTA) aldı. Kuruma, yürüteceÄŸi 6 proje için 315 milyon 494 bin lira tahsis edildi.

MTA'nın ardından madencilikte kamu yatırımlarından en fazla pay ayrılan üçüncü kuruluÅŸ ise Elektrik Üretim AÅž oldu. Kuruma, bu alandaki 8 proje için ayrılan toplam kaynağın 168 milyon 266 bin lira olması kararlaÅŸtırıldı.

Geçen yıl enerji ve maden sektörlerine toplam 8 milyar 512 milyon lira kaynak ayrılmıştı.