Türkiye'ye Uygur Türkleri için liderlik çağrısı

DışiÅŸleri Bakanlığının geçen hafta yayınladığı kınama mesajını hatırlatan Ä°nsan Hakları Ä°zleme Örgütü (HWR) yetkilileri, "Ankara artık açıklamalardan da öte elindeki tüm diplomatik imkanları kullanarak harekete geçmeli" dedi.

Türk DışiÅŸleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, 9 Åžubat'ta yaptığı açıklamada, Çin makamlarının Uygur Türklerine yönelik sistematik asimilasyon politikasının insanlık adına büyük bir utanç kaynağı olduÄŸunu belirtmiÅŸti. Aksoy, "Türk kamuoyunun ağır insan hakları ihlalleri konusundaki tepkisinin Çin makamlarınca dikkate alınmasını bekliyoruz." ifadesini kullanmıştı.

HWR adına açıklamayı kaleme alan örgüt temsilcilerinden Philippe Bolopion, Türkiye'nin Çin'deki baskı rejiminin araÅŸtırılması için BirleÅŸmiÅŸ Milletler Ä°nsan Hakları Konseyi'nde diÄŸer ülkelerle birlikte bir koalisyon oluÅŸturabileceÄŸini ifade etti. Söz konusu açıklamada, "Toplama kamplarına dair kanıtlar elde edildiÄŸi takdirde, Çin 'Uygur Türklerini eÄŸitiyoruz' bahanesini daha fazla kullanamayacaktır" denildi.

Türkiye Ä°slam Ä°ÅŸbirliÄŸi TeÅŸkilatı'nda konuyu masaya yatırabilir

HWR'in çaÄŸrısında, bir milyondan fazla Uygur Türk'ünü toplama kamplarında tuttuÄŸu bilinen Çin'e karşı hükümetlerin sessiz kaldığı dönemde Türkiye'nin kınama mesajının önemli olduÄŸu vurgulandı.

Açıklamada ayrıca, "Ä°slam Ä°ÅŸbirliÄŸi TeÅŸkilatı'nın öncü üyesi Türkiye, Mart ayında Abu Dabi'de düzenlenecek dışiÅŸleri bakanları zirvesinde, Müslüman azınlıklara yönelik baskıların kınanması ve durdurulması için bir çözüm önerileri sunabilir." ifadeleri yer aldı.

"Türkiye sözlerini eyleme dökmeli"

HWR'ın çaÄŸrısı ÅŸu sözlerle son buldu: "Türkiye yaptığı açıklamayla Sincan Türklerinin sesi olmada övgüye deÄŸer bir liderlik sergiledi. Åžimdi, bu sözleri eyleme dökerek Çin hükümetinin azınlıklara yönelik ihlallerine karşı harekete geçmeli."

Bazı siyasi uzmanlar, Türkiye'nin ülke içindeki tepkilerle yaklaÅŸan yerel seçimlerden dolayı sert bir kınama mesajını yayınladığını ancak pratikte Türkiye ile Çin arasındaki iliÅŸkilerin, karşılıklı çıkarlar nedeniyle etkilenmeyeceÄŸini savunuyor.

Uygur Türkleri siyasi baskı ve iÅŸkence görüyor

Pekin yönetiminin "yeniden eÄŸitim" ya da "mesleki eÄŸitim" adı altında bir milyonun üzerinde Uygur Türkünü toplama kamplarında gözaltında tuttuÄŸu biliniyor. Bağımsız kaynaklar siyasi açıdan tehlikeli olarak deÄŸerlendirilen bireylerin herhangi bir yargı kararı olmaksızın tutulduÄŸu bu kamplardaki mahkum sayısının 3 milyonun üzerinde olduÄŸunu belirtiyor.

Bu kamplarda kalanlar domuz eti yemeye, alkol almaya ve Ä°slam dinini kınamaya zorlandıklarını söylüyor.

'Aşırılık yanlıları tarafından kandırılan, aldatılan bazı kiÅŸilerin yeniden eÄŸitime tabi tutulduÄŸunu' savunan Çin ise bu uygulamayı, dinci radikallerle mücadele olarak tanımlıyor.

Kamplardaki mahkumların çocukları yetimhanelere gönderiliyor

Ä°nsan Hakları Ä°zleme Örgütü, DoÄŸu Türkistan Özerk Bölgesi'nde yaÅŸayan Uygur halkına 'sistematik insan hakları ihlalleri' yapıldığını kabul ederken, BirleÅŸmiÅŸ Milletler de Uygur Türklerinin siyasi baskı ve iÅŸkence gördüÄŸüne dair inandırıcı delillerin olduÄŸunu açıklamıştı.

'EÄŸitim' verildiÄŸi öne sürülen toplama kampında kalanların çocuklarının da yetimhanelere yerleÅŸtirildiÄŸi, hükümetin 5 bin çocuk kapasiteli en az 45 yeni yetimhane yapmak için 30 milyon dolar bütçe ayırdığı ortaya çıkmıştı.

Kaynak: Euronews