Darbeci Sisi koltuğunu sağlama alıyor

Mısır Parlamentosunda çoÄŸunluÄŸu oluÅŸturan ve CumhurbaÅŸkanı Abdulfettah es-Sisi’ye yakınlığıyla bilinen "Mısır’a Destek Koalisyonu" BaÅŸkanı Abdullah el-Asabi, Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi teklifi için geçen hafta Parlamento baÅŸkanı Ali Abdulal’a müracaatta bulundu. Ülkedeki muhalifler, bu deÄŸiÅŸiklikle hedeflenen asıl amacın ise askeri müdahaleleri meÅŸrulaÅŸtırmak ve Sisi'nin görev süresini uzatmak olduÄŸunu savunuyor.

Parlamento BaÅŸkanı Abdulal, 120 milletvekilinin imzası bulunan deÄŸiÅŸiklik teklifini deÄŸerlendirmek üzere ilgili komisyonu aynı gün göreve çağırdı. Ardından parlamento tarafından yapılan açıklamada, deÄŸiÅŸiklik teklifi yapılan maddeler hakkında kamuoyuna bilgi verildi.

CumhurbaÅŸkanlığının görev süresinin uzatılması gibi bazı maddeler, Mısır kamuoyunda günler öncesinden tartışılmaya baÅŸlanmıştı. Ancak deÄŸiÅŸiklik teklifi paketinde hiç gündeme gelmeyen diÄŸer önemli maddelerin de olduÄŸu resmi açıklamanın ardından anlaşıldı.

DeÄŸiÅŸtirilecek maddeler

DeÄŸiÅŸiklik teklifinde en fazla tartışılan madde CumhurbaÅŸkanlığı görev süresi ile ilgili olan 140’ıncı madde.

2014 Anayasası tarafından CumhurbaÅŸkanlığı görev süresi 4’er yıl ve maksimum iki dönem olarak sınırlandırılmıştı. Bu maddede yapılacak deÄŸiÅŸikliÄŸin ardından görev süresi iki dönem olarak kalacak fakat süre altışar yıla çıkarılacak.

Ä°kinci önemli madde CumhurbaÅŸkanı yardımcılığı makamının tekrar ihdas edilmesini içeriyor. 2012 Anayasası’nda var olan ve Mursi döneminde hayata geçirilen uygulama 2014 Anayasası’ndan çıkarılmıştı.

Bu maddeyle CumhurbaÅŸkanı Sisi’nin kendisinden sonraki adayı belirleyebileceÄŸi konuÅŸuluyor. Çünkü Mısır’ın üçüncü CumhurbaÅŸkanı Enver Sedat ikinci CumhurbaÅŸkanı Cemal Abdunnasır’ın, devrik lider Hüsnü Mübarek ise Sedat’ın yardımcısıydı.

Askeri müdahalenin meÅŸrulaÅŸtırılacağı endiÅŸesi

Mısır Silahlı Kuvvetleri ile ilgili 200. maddede de deÄŸiÅŸiklik öngörülüyor. Söz konusu maddede, “Mısır Silahlı Kuvvetleri’nin sahibi halkın kendisidir. Görevi ülke güvenlik ve huzurunu korumaktır.” ifadeleri yer alıyor.

200. maddeye, “Mısır Silahlı Kuvvetleri ülkenin Anayasasını, demokrasisini, sivilliÄŸini, halkın kazanımlarını, hak ve özgürlüklerini korur" cümlesinin ekleneceÄŸi belirtildi. Muhalifler yeni eklenen cümlenin "askeri müdahaleleri meÅŸru hale getirebileceÄŸini" öngörüyor.

Silahlı Kuvvetlerle ilgili maddede öngörülen deÄŸiÅŸiklikte, "Yasaların düzenlediÄŸi ÅŸekilde Silahlı Kuvvetlere ait bir Yüksek Askeri Konsey bulunur" cümlesinin çıkarılmış olması da dikkati çekiyor.

DiÄŸer önemli madde parlamentonun alt kanadı olan Åžura Meclisi’nin tekrar oluÅŸturulması ile ilgili. Åžura Meclisi 25 Ocak Devrimi’nin ardından 2013 yılında etkin olmadığı için kaldırılmış ve görevi CumhurbaÅŸkanlığı makamına verilmiÅŸti.

DeÄŸiÅŸtirilmesi teklif edilen diÄŸer maddelerin ise Anayasa Mahkemesi BaÅŸkanı, BaÅŸsavcı, Savunma Bakanı ve diÄŸer devlet kurum ve kuruluÅŸları baÅŸkan ve genel müdürlerinin seçimi ve parlamentodaki milletvekili sayısının azaltılması ile ilgili olduÄŸu duyuruldu.

Sisi'nin görev süresi uzayacak

Mısır Parlamentosundaki muhalif milletvekillerinden Heysem el-Hariri konuya dair Facebook sayfasından yaptığı paylaşımda, teklif edilen deÄŸiÅŸikliÄŸin kabul edilmesi durumunda CumhurbaÅŸkanı Abdulfettah es-Sisi’nin üçüncü kez aday olabileceÄŸini iddia etti.

Hariri, yeni düzenlemeyle CumhurbaÅŸkanlığı süresinin iki dönem ve 6’ÅŸar yıl olarak deÄŸiÅŸtirileceÄŸini ve böylece Sisi’nin ilk dört yıllık dönemi dışında, iki dönem daha aday olabileceÄŸini yazdı. Muhalif vekil, yeni düzenlemeyle Sisi’nin ikinci 6 yıl dolayısıyla üçüncü dönem için aday olmasının yolunun açılacağını ileri sürdü.

Hedefleri diktatör Sisi'nin koltuÄŸunu saÄŸlama almak

Ülke içinde ve dışındaki Mısır muhalefeti söz konusu deÄŸiÅŸikliÄŸin Mısır CumhurbaÅŸkanı Sisi’nin görev süresinin uzatılması için yapılmak istendiÄŸini ve diÄŸer deÄŸiÅŸikliklerin tali meseleler ve deneme balonları olduÄŸunu savunuyor.

Muhalifler teklifin sunulmasının ardından sosyal medya üzerinden “Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸine hayır” adında bir kampanya baÅŸlattı.

DeÄŸiÅŸiklik tekliflerinin hızlı bir ÅŸekilde parlamentodan geçeceÄŸi ve referandum için halka sunulacağı öngörülüyor.

Muhammed el-Baradey’den ortak tutum çaÄŸrısı

Mısır CumhurbaÅŸkanı eski Yardımcısı Muhammed el-Baradey de ülkede yapılması muhtemel Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi referandumunda ortak tutum sergileme çaÄŸrısında bulundu.

Sosyal medya hesabı Twitter'dan yaptığı paylaşımda Baradey, muhtemel referandumda Mısır’daki siyasi oluÅŸumların ortak tutum sergilemesi gerektiÄŸini belirtti.

Bu tutumun seçime katılmak ya da boykot etmek ÅŸeklinde olabileceÄŸini vurgulayan Baradey paylaşımında, "Öncelikle birlik olmak ve akılcı davranmak gerekir. Mesela Anayasa deÄŸiÅŸikliÄŸi referandumuna ya toplu halde katılalım ya da tamamen boykot edelim." ifadelerini kullandı.