Güncel
Nükleer anlaşmalar çökerken Kaşıkçı’nın katili füze yaparsa...
Follow @dusuncemektebi2
Nedret Ersane - Yeni Åžafak
Türkiye’nin günlük ajandasında soÄŸuyor gibi görünse de, Kaşıkçı vakasının perde arkasında, Türkiye’nin de taraf olduÄŸu uluslararası savaÅŸ inanılmaz bir boyuta yükselmiÅŸ bulunuyor...
BilindiÄŸi gibi, BirleÅŸmiÅŸ Milletler Yargısız ve Keyfi Ä°nfazlar Özel Raportörü, içinde yetkin adli tıp uzmanlarının bulunduÄŸu bir heyetle Türkiye’deydi. Hayli kaldı, yetkililerle görüÅŸtü, S. Arabistan elçiliÄŸinin kapısından çevrilse de Riyad’a da gitmeyi düÅŸündüÄŸünü açıklayıp, dün Türkiye’den ayrıldı.
Ankara’nın Kaşıkçı cinayetini uluslararası boyuta taşıma kararının (Ekim 2018) uzantılarından biri bu ziyaret. Ama hedefi vuracak güçte mi?
Çünkü Ankara’nın istediÄŸi yok etmek deÄŸil, “güçte dalgalanma yaratmak”...
Elbette ÅŸöyle söylenebilir; Kaşıkçı cinayeti Batı tarafından beklenenden fazla önemsendi ve gündemlerinde kaldı. Bu tamam. Ancak mesele para, petrol ve S. Arabistan olduÄŸunda konu zamanla tavsar ve raportör gönderme, komisyon kurma gibi zaman öldürmeye yönelik pas çevirmelerle yaÅŸlılıktan ölür. Zaten raportörün bu ziyareti ta Haziran’da Ä°nsan Hakları Konseyi’nin önüne gelecek. Ä°ÅŸte bizim gündemimizde bile, seçimler, Fırat’ın DoÄŸusu var, sınırlı yer tutuyor.
Öyle mi?..
***
Kaşıkçı dosyası, Batı-DoÄŸu cepheli OrtadoÄŸu politikasının mızrak ucudur. Türkiye için de bu ağırlıktadır. Bu dosya kapanmayacak. Batı da kapatmayacak!..
Esasen, tek satırla geçtiÄŸimiz raportör ve heyetinin S. Arabistan’a ziyareti dahi -izin verilsin verilmesin- Batı’da yüksek ilgi çekecek bir teÅŸebbüs.
Ama fazlası var ve bunun Türk kamuoyu tarafından da bilinmesi gerekiyor. Mesele sadece ‘suç üstü’ yakalanmış bir OrtadoÄŸu koalisyonunun Batı nezdinde hırpalanması deÄŸildir...
BM ziyaretine bir dersek, eÅŸ zamanlı ve muhtemelen eÅŸ akıllı geliÅŸmelerin ikinci maddesi; Avrupa Komisyonu geçen hafta Suudi Arabistan’ı terörün finansmanı ve kara para aklama konusundaki tutumu nedeniyle Avrupa BirliÄŸi’ne tehdit oluÅŸturan ülkeler listesine ekledi! Sonuçlarına kapı açılırsa bel kırıcıdır. (‘Saudi Arabia added to draft list of countries posing threat to EU: Report’, 25/01, Middle East Eye.)
Yani, Riyad ÅŸimdi Kuzey Kore, Irak, Ä°ran, Yemen, Suriye, Afganistan gibi ülkelerin listesine ekleniyor. Batılı yorumcular bu durumu-büyük itibar kaybı ayrı konu-’AB ile mali iliÅŸkileri zorlaÅŸtıracak’ ÅŸeklinde okuyorlar. Ekonomik sıkıntı demek...
Oysa Kaşıkçı cinayetinden önce Suudi Arabistan ve ‘küre koalisyonu’, devasa maddi kazanımlar vaat eden bölgesel ve küresel ekonomik iddialar piyasa sürmüÅŸtü!
O halde soralım...
BirleÅŸmiÅŸ Milletler ve Avrupa BirliÄŸi tarafından atılan böylesine iki adımın birbirleriyle alakasız olduÄŸuna mı inanıyorsunuz?..
***
Yine de, özel rabıtaları nedeniyle küre koalisyonunun o malum ülkelerine -medyada da mevcut- aÅŸk besleyenleri yaralı bırakmamak lazım...
Üç, Arabistan’ın ‘nükleer bomba taşıyabilecek balistik füzeler ürettiÄŸinin ve test ettiÄŸinin ispatları olarak uydu görüntüleri ve uzman görüÅŸlerinin bulunduÄŸu özel bir rapor dünya kamuoyuna sunuldu. (‘Rocket-engine test stand at secret Saudi missile base resembles Chinese design expert say’, 27/01, Associated Press.)
Belli ki basına sızdırılan ve Amerikan Kongresi’ni sunulmak üzere hazırlanan raporun beslemesi CIA’ye yaslanıyor. Raporda ‘Çin tasarımı’ ifadesinin bulunmasını ‘ip çekme’ sayabilirsiniz!
Riyad böyle bir adım atmışsa, Batı’da herkes ÅŸu tarifi yapacaktır; ‘Ä°ran gibi’!.. Bu da gelir, raporda yer alan, ‘Bu çapta faaliyetler ancak Veliaht Prens Salman’ın kiÅŸisel emriyle mümkün olabilir’ yargısına baÄŸlanır!
Aynı soruyu büyütelim mi?.. “BirleÅŸmiÅŸ Milletler ve Avrupa BirliÄŸi ve ABD tarafından atılan böylesine üç adımın birbirleriyle tamamen alakasız olduÄŸuna mı inanıyorsunuz?..
Kimse kusura bakmasın, Türkiye’nin oyun kurduÄŸu masanın potu o kadar düÅŸük deÄŸil.
EÄŸer Riyad yönetimi, Kaşıkçı cinayetinin getirdiÄŸi faturayı ödemek yerine Küre Koalisyonu’nu bozup yüzünü Çin’e döndüyse, arkası kötü gelir!.. Belki bu çoklu adımların ardında yatan da budur.
Çünkü böylesi bir durum ABD’nin Körfez üzerinde azalan etkisini ivmelendirir ve araya girecek Moskova-Pekin faktörleriyle bölgeyi rayından çıkarabilir. Henüz o kadarına vardı mı gerginlik bilinmez ama iÅŸ ambargoya, kim bilir siyasi yedeklerin oyuna sokulmasına kadar varabilir.
EÄŸer Körfez’in bir numaraları kraliyeti, Çin’den Rusya’dan, veya iliÅŸkilerinin iyi olduÄŸu bölgedeki bir baÅŸka ülkeden bu teknolojileri alırsa, buraya kadar saydığımız üç geliÅŸmenin toplamı, ABD’nin stratejik yörüngesi dışında hareket etmeme yönündeki Suud aklını yoldan çıkarabilir!
***
Bilmem ‘Kaşıkçı Vakası’ ve Türkiye’nin konuya hassasiyet ölçülerini biraz olsun anlatabildik mi.. Ama bu hâlâ küçük oyun!
ABD’nin çekildiÄŸi ‘Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler AnlaÅŸması (INF)’nın neden-sonuçlarıyla da ilgilidir bu konu. Rusya ve Çin bunun ne anlama geldiÄŸini biliyorlar!
Keza, Riyad Batı’yı bırakmış deÄŸil. Son Davos Zirvesi’ne büyük ağırlık verdiler. Özellikle global petrol devi ve büyük bulmacanın kara karelerinden Aramco’nun yaptığı lobi faaliyetleri tutunmaya çalıştıklarını gösteriyor...
Sadettin Can
Åžubat 03, 2019 Pazar 06:53
Çok çalışmak lazım ama çok. Hazırolmalıyız ALLAHIMIZ IN İPİNE SARILMALI .FIRKLARA AYRILMADAN TEK VÜCUT OLMAK LAZIM.ÇOOOK ÇALIŞMAK LAZIM AMA ÇOK.