Sosyal Medya

Kürsü

Hakan Albayrak: Savaş suçları turistik eğlence değildir

Hakan Albayrak- Karar



Burger King 1999 senesinde Batı Åžeria’daki gayri meÅŸru Ä°srail yerleÅŸimlerinden birinde ÅŸube açmıştı.
 
Amerika BirleÅŸik Devletleri’nden bir sivil inisiyatif grubu (American Muslims fır Jerusalem / Kudüs’e Adanmış Amerikan Müslümanları) ‘Uluslararası hukuku çiÄŸniyorsunuz, iÅŸgal suçuna ortak oluyorsunuz. Bundan vazgeçin, aksi takdirde size karşı boykot kampanyası baÅŸlatacağız’ diyerek Burger King’i uyardı. Uyarı iÅŸe yaramayınca boykot kampanyası baÅŸladı. Arap BirliÄŸi’nin de -hayret!- bir ucundan tuttuÄŸu kampanya etkili oldu ve Burger King özür dileyip o ÅŸubesini kapattı.
 
Bu geliÅŸme üzerine Amerika BirleÅŸik Devletleri’ndeki Ä°srail lobisi ayaÄŸa kalktı, hükümeti harekete geçirdi ve Ä°srail’in Batı Åžeria’daki iÅŸgal politikasına darbe vuran o grubu dağıttırdı.
 
***
 
Ä°ÅŸgal suçuna ortak olan uluslararası ÅŸirketler sorunu günümüzde de var maalesef.
 
Uluslararası AF Örgütü (UAÖ) dün yayımladığı “Ä°stikamet: Ä°ÅŸgal” baÅŸlıklı raporunda, internet üzerinden otel ve etkinlik rezervasyonu yapmayı saÄŸlayan Airbnb, Booking.com, Expedia ve TripAdvisor ÅŸirketlerinin Batı Åžeria’daki Ä°srail yerleÅŸimlerinde faaliyet gösteren müesseselere de portföylerinde yer vermek suretiyle “hukuka aykırı Ä°srail yerleÅŸimlerinde turizmi destekleyerek yerleÅŸimlerin varlığına ve geniÅŸlemesine katkı saÄŸladığı”nı belgeliyor. Rapora göre “Ä°srail’in Ä°ÅŸgal Altındaki Filistin Toprakları’na Ä°srailli sivilleri yerleÅŸtirmesi uluslararası insancıl hukukun ihlali ve savaÅŸ suçudur. Buna raÄŸmen, dört ÅŸirket, yerleÅŸimlerdeki faaliyetlerini sürdürüyor ve hukuka aykırı bu durumdan kazanç elde ediyor.”
 
Raporda incelenen yerleÅŸimlerden biri, Han el-Ahmer Bedevi köyüne iki kilometreden daha az bir mesafede yer alan ve turizm merkezi olarak geliÅŸen Kfar Adumim. Ä°srail Yüksek Mahkemesi, Han el-Ahmer köyünün Ä°srail güçleri tarafından tamamen yıkılmasına yeÅŸil ışık yakmıştı. UAÖ, Kfar Adumim ve civarındaki diÄŸer yerleÅŸimleri, “yerel Bedevi topluluÄŸuna yönelik insan hakları ihlallerinin temel nedeni” olarak niteliyor.
 
UAÖ Küresel Ölçekli Tematik Konular Direktörü Seema Joshi konuya iliÅŸkin yaptığı açıklamada dedi ki: “Ä°srail’in Filistinlilere ait topraklara hukuka aykırı biçimde el koyması ve yerleÅŸimleri geniÅŸletmesi, çok büyük acıları kalıcı hale getiriyor. Filistinliler evlerini terk etmeye zorlanıyor, geçim kaynakları yok ediliyor ve içme suyu gibi temel haklarından yoksun bırakılıyor. Airbnb, Booking.com, Expedia ve TripAdvisor, paylaşımı ve karşılıklı güveni ÅŸiar edindiklerini ileri sürüyor, ancak yerleÅŸimlerde sürdürdükleri ticari faaliyetlerle insan hakları ihlallerine katkı saÄŸlıyorlar. Ä°srail hükümeti yerleÅŸimlerde geliÅŸimini sürdüren turizm endüstrisini yerleÅŸimlerin varlığını ve geniÅŸlemesini meÅŸrulaÅŸtırmanın bir yolu olarak kullanırken, internet üzerinden rezervasyon ÅŸirketleri de bu amaca ortak oluyor. Söz konusu ÅŸirketlerin iÅŸgal altındaki topraklarda yer alan hukuka aykırı yerleÅŸimlerdeki tüm ilanlarını kaldırarak insan haklarını savunmasının zamanı geldi. SavaÅŸ suçları turistik eÄŸlence deÄŸildir.”
 
UAÖ’nün raporu, Filistinlilere ait toprağı ve doÄŸal kaynakları sömürmeleri için Ä°srail hükümetinin yerleÅŸimcilere izin verdiÄŸini ve onları teÅŸvik ettiÄŸini, söz konusu ÅŸirketlerin de bu sömürüden yararlandığını ortaya koyuyor.
 
Seema Joshi’yi dinemeye devam edelim: “Bu ÅŸirketler doÄŸal koruma alanlarına düzenlenen gezilerin reklamını yapıyor ve turistleri patikalarda yürüyüÅŸ yapmaya, çöl safarilerine katılmaya ve yerel üzüm baÄŸlarında üretilen ÅŸarapları tatmaya davet ediyor. Tüm bunlar Filistinlilerden hukuka aykırı bir biçimde el konulan doÄŸal kaynaklar olsa da söz konusu etkinliklerden yalnızca yerleÅŸimciler ve onlarla iÅŸ yapan internet ÅŸirketleri kazanç saÄŸlıyor.”
 
Söz konusu ÅŸirketlerin hepsi, Kfar Adumim yerleÅŸimi içinde veya civarında yerleÅŸimcilerin iÅŸlettiÄŸi kiralık mülklerin ilanlarını yayımlıyor. Airbnb, Booking.com ve Expedia bunlara ilaveten “Ä°srail’de Çöl Kampı”nın reklamını da yapıyor; gecede 235 Amerikan dolarına kadar ödeme yapan misafirlere “çölün sükunetini deneyimleme ve Ä°sraillilerin sıcak misafirperverliÄŸini tatma imkânı”!
 
Söz yine Joshi’de: “Pazarlanan kamp deneyimleri bir zamanlar Bedevilerin sürülerini otlatmak için kullandığı topraklar üzerinde yer alıyor. Kfar Adumim yerleÅŸimi büyüdükçe geçim imkanını kaybeden birçok Bedevi çoban artık insani yardıma bağımlı durumda. Bu ÅŸirketlerin Kfar Adumim’de turizmi destekleyerek kazandıkları her kuruÅŸ, insan hakları ihlallerinden elde ediliyor. YerleÅŸimciler, bölgeye turist çekmek için Bedevi kültürünü kullanarak Bedevilerin yaralarına tuz basıyor.”
 
***
 
“Ä°stikamet: Ä°ÅŸgal” raporunda Batı Åžeria’da baÅŸka yerlerden ( DoÄŸu Kudüs dahil) de hukuk ihlali örnekleri veriliyor ve söz konusu ÅŸirketlerin bu ihlallere desteÄŸi anlatılıyor.
 
O ÅŸirketleri ve Ä°srail’i fevkalade rahatsız edecek bir rapor… Neyse ki Uluslararası Af Örgütü, Ä°srail lobisinin ÅŸikayeti üzerine kapatılabilecek bir kuruluÅŸ deÄŸil.

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.