Kızılay Doğal Maden Suyu’nun şişesinden 'Türk Kızılayı' yazısı kaldırılıp Arapça etiket konulduğu iddiası

TEYİT.ORG

Sosyal medyada paylaşılan ve teyit.org’a ihbar olarak gönderilen bir fotoğrafta gözüken Kızılay Doğal Maden Suyu şişesinden “Türk Kızılayı” yazısının kaldırılıp, yerine Arapça etiket yerleştirildiği iddia edildi.

Twitter’da “NOTHING’S” isimli sayfa tarafından paylaşılan iddia 4 bin 235 beğeni aldı ve bin 860 kişi tarafından retweet edildi. İddia aynı fotoğraf kullanılarak “Orta asyali” isimli sayfa tarafından da paylaşıldı 566 retweet, 242 beğeni aldı. Bir başka kullanıcı tarafından da Twitter’da paylaşılan iddia bin 738 beğeni, 806 retweet aldı.

Fakat Kızılay Doğal Maden Suyu şişelerinden kaldırılan “Türk Kızılayı” yazısının yerini Arapça bir etiketin aldığı iddiası doğru değil. İddianın paylaşıldığı gönderilerde kullanılan fotoğraflardaki şişeler, Türk Kızılayı’na bağlı üretim yapan Kızılay Doğal Maden Suyu’nun ürettiği nostaljik şişe tasarımları ve logonun etrafındaki yazı Arapça değil, Osmanlı Türkçesi.

Şişeler nostalji amaçlı tasarlanmış

Kızılay doğal maden suyu şişelerinin üzerinde bulunan Türk Kızılayı yazısının yerine Arapça yazılar koyulduğu iddiasıyla paylaşılan görsellerde bulunan şişeler, Kızılay Doğal Maden Suyu markası tarafından nostalji konseptiyle tasarlandı. Şişelerin çevrimiçi satış yapan internet sitelerinde “Kızılay Nostaljik Doğal Zengin Mineralli Su“ şeklinde satıldığı görülebiliyor.

Ambalajı Türkçe hazırlanmış, Kızılay Doğal Maden Suyu’nun orijinal şişeleri ise hala satışta. Kızılay Doğal Maden Suyu’nun internet sitesine girildiğinde tüm ambalajların Türkçe hazırlandığını görmek mümkün.

Nostaljik şişeler Türk Kızılayı’nın Osmanlı zamanındaki ismini taşıyor

11 Haziran 1868’de bir grup doktor tarafından, “Osmanlı Yaralı ve Hasta Askerlere Yardım Cemiyeti” olarak kurulan Türk Kızılayı, 1877’de “Osmanlı Hilali Ahmer Cemiyeti”,

1923’de “Türkiye Hilaliahmer Cemiyeti”,1935’te “Türkiye Kızılay Cemiyeti” ve 1947’de “Türkiye Kızılay Derneği” adını aldı. Kurumun kurumsal adı ise “Türk Kızılayı” olarak geçiyor.

Nostaljik şişelerin üstünde yazan “Hilal-i Ahmer” Türkçede “kızıl ay” anlamına geliyor. Hilal-i Ahmer yazısının altında bulunan etiket ise Türk Kızılayı’nın Hilal-i Ahmer ismiyle kullandığı ilk logoyu temsilen yerleştirilmiş. Türk Kızılayı’nın internet sitesinden ulaşılabilen logo paketinde de “Hilal-i Ahmer” logosuna ulaşmak mümkün. Logoda bulunan yazı iddia edildiği gibi Arapça değil Osmanlı Türkçesi’yle yazılmış. Türk Kızılayı’nın 145’inci kuruluş yıldönümü için hazırlanan tanıtım görsellerinde de aynı logoyu görmek mümkün.

Orta Doğu Teknik Üniversitesi Tarih Bölümü’nden bir öğretim görevlisiyle e-posta üzerinden yapılan yazışmalarda, logonun etrafında bulunan Osmanlı Türkçesi’yle yazılan yazıda, logonun üstündeki kısımda  “Vatana muhabbet yaralılara muavenet”; Hilal’in üst kısmında “Taht-ı himayei hazreti mülukanede”, alt kısmında bulunan yazıda ise “Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti” yazdığı belirtildi. Buna ek olarak, “Birinci Dünya Savaşı Sonunda İskandinavya’dan Sibirya’ya Hilal-i Ahmer Hizmetinde Akçuraoğlu Yusuf” isimli kitapta da kurumun ismiyle ilgili bilgilere ulaşılabiliyor.

Başka markalar da nostaljik ambalaj üretimi yapıyor

Kızılay Doğal Maden Suyu’na benzer bir şekilde başka markaların da nostaljik ambalaj üretimi yaptığını görmek mümkün.

Türk Kızılayı’nın doğal maden suyunun ismi 2014 yılında değişmişti

Söz konusu sosyal medya paylaşımlarında görsellerle ortaya atılan bir iddia da doğal maden suyunun adından “Türk” kelimesinin kaldırıldığı yönündeydi. Bu iddianın doğru fakat güncel olmadığını söylemek mümkün. “Türk Kızılayı Maden Suyu” isminin “Kızılay Maden Suyu” olarak değiştirilmesi söz konusu iddiada gösterilen şişelerin üretimiyle değil, 2014 yılında değişen marka stratejisi olarak gerçekleşmişti. Maden suyunun marka isminden “Türk” kelimesinin kaldırılmasıylailgili 2014 yılından haberlere ve Türk Kızılayı’nın resmi açıklamasına ulaşılabiliyor.

Türk Kızılayı Genel Başkanı Ahmet Lütfi Akar’ın 2014 yılında yaptığı açıklamada isim değişikliğinin tasarımsal bir değişiklik olarak yapıldığı belirtiliyor. Türk Kızılayı isminin ve logosunun maden suyu şişelerinde de kullanılmasına 2004 yılında karar verildiği belirtiliyor. 2014 yılında yapılan değişikliğin nedeni ile ilgili, tüketicilerin ürünü “Kızılay Maden Suyu” ismi ile benimsediğini ve satın alırken bu isimle talep ettiğine dikkat çeken Genel Başkan Akar, profesyonel pazarlama uzmanlarının araştırma ve görüşleri doğrultusunda böyle bir dönüşüm gerçekleştirildiğini söylemişti.

Fakat Türk Kızılayı’nın resmi kurumsal isminde bu dönemde herhangi bir değişikliğe gidilmedi. Kurumun isminde “Türk” ibaresi bulunuyor. Değişiklik sadece Türk Kızılayı’na ait Kızılay Doğal Maden Suyu kuruluşunun isminde yaşandı.

Sonuç olarak üzerinde Kızılay Doğal Maden Suyu’nun Osmanlı Türkçesi’yle yazılmış etiketlerin bulunduğu nostalji konseptli şişeleri satışta olsa da Türkçe etiketli ürünlerin veya ürünlerdeki Türkçe’nin kaldırıldığı iddiası doğru değil.