Sosyal Medya

Özel / Analiz Haber

Beşir Ayvazoğlu: Ülkemiz baştanbaşa soyguna açık bir müze!

Türk ressamlarının eserleri, son yıllarda müzayedelerde çok yüksek fiyatlarla el değiştiriyor.



BeÅŸir ayvazoÄŸlu / Time Türk ArÅŸiv
 
Kısa bir süre önce Burhan DoÄŸançay'ın 'Mavi Senfoni' adlı tablosu 2 milyon 200 bin liraya, Erol AkyavaÅŸ'ın 'KuÅŸatması' da 2 milyon 100 bin liraya alıcı buldu. Åžeker Ahmet PaÅŸa'nın bir natürmortu da geçenlerde 1 milyon 350 bin liraya satılmış. Türk ressamlarının yakın zamanlara kadar hayal bile edemedikleri rakamlar...
 
Sanat eserinin önemli bir yatırım aracı olduÄŸunun fark edilmesi Türkiye'de bazılarının iÅŸtahını kabartmış görünüyor. Tam da bunların konuÅŸulduÄŸu günlerde Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi'nin soyulduÄŸu haberi 'gündeme bomba gibi düÅŸtü'. Merhumun on üç adet karakalem resmi sırra kadem basmış. Gazetelerde yer alan haberlere göre, resimleri alanlar yerlerine fotokopilerini koymuÅŸlar. BeÅŸ tablo da çerçevelerinden sökülerek götürülmüÅŸ. Soyguncular, resimleri -eminim- hiç plan milan yapmadan kolayca almış, müzeden ellerini kollarını sallaya sallaya çıkıp kim sipariÅŸ ettiyse ona teslim etmiÅŸlerdir. Çünkü müzelerimiz korunaksız...
 
Avrupa'da müzeler ve özel koleksiyonlar çok iyi korunduÄŸu için soygunların çoÄŸu inceden inceye planlanarak yapılmıştır ve yapılmaktadır. Mafya metotlarıyla çalışan, sanat eseri hırsızlığında uzmanlaÅŸmış çetelerce ciddi eksperler ve ileri derecede profesyonel elemanlar kullanılıyor. Bu çeteler, 'manyaklık' derecesinde sanat düÅŸkünü koleksiyonculardan sipariÅŸler de alıyorlar. Esasen böyle koleksiyoncular olmasa, kayda geçmiÅŸ sanat eserlerini elden çıkarmak imkânsızdır. Geçen yüzyılın sonlarında, Fransa'nın bazı bölgelerinde iki yüz civarında ÅŸato sipariÅŸ üzerine soyulmuÅŸ.
 
Tabii, birçok ülkede sanat eseri hırsızlığına karşı eÄŸitilmiÅŸ uzman polisler de var. BildiÄŸim kadarıyla, yüzden fazla devletle baÄŸlantısı bulunan Ä°nterpol, her yıl birkaç defa, aranmakta olan eserlerle ilgili belgeler yayımlıyor. Ancak ele geçirilebilen eser sayısı yok denecek kadar az. Çalınan paha biçilemez eserler bir daha kolay kolay gün ışığına çıkmıyor. Monet'nin 'Kadın Başı' adlı tablosu, kayboluÅŸundan tam doksan yıl sonra bulunabilmiÅŸ.
 
Sanat eseri soygunlarının ustaca planlandığını söylemiÅŸtim; sinema filmlerine ve romanlara da konu olan bu soygun planları titizlikle ve büyük bir gizlilik içinde uygulanıyor. Ancak banka soygunu gibi gürültülü bir biçimde yapılanlar da var. Mesela 27 Ekim 1985 Pazar günü Paris'te gerçekleÅŸtirilen Marmottan Müzesi soygunu... Müze saat 10.00'da açılır, saat 10.02'de bekçi, bozuk olduÄŸu için sık sık harekete geçen alarm sistemini kapatır, saat 10.03'te bilet satışı baÅŸlar ve saat 10.05'te soygun gerçekleÅŸtirilir. Ziyaretçi gibi bilet alıp içeri girdikten sonra da yüzlerini kapatıp silahlarını çeken iki kiÅŸi, herkesi bir araya toplar, elleriyle koymuÅŸçasına duvardan beÅŸ Monet, iki Renoir, bir Morisot ve bir Narusé alır, müzenin önünde park ettikleri arabanın bagajına yükleyip sırra kadem basarlar. BeÅŸ dakikadan kısa süren bir operasyon... Marmottan'dan çalınan tablolar arasında Monet'nin Empresyonizm akımına ismini veren ünlü tablosu da varmış. Hırsızlar Fransa'dan yüklü bir fidye istemiÅŸ, fakat hayır cevabı almışlar. Bu tabloların Japon mafyasının eline geçtiÄŸi tahmin ediliyor.
 
1991 Mart'ında da Amerika'da polis kılığına giren hırsızlar, Boston Isabella Stewart Gartiner Müzesi'ne ellerini kollarını sallayarak girip tarihin en büyük tablo soygununu gerçekleÅŸtirmiÅŸlerdi. Çalınan ve deÄŸeri 200 milyon dolardan fazla olan 13 resim arasında, 17. yüzyıl Hollanda ressamlarından Jean Vermeer'in 'Konser'iyle Rembrandt'ın tek deniz manzarası olan "Galilee Denizi'nde Fırtına"sı da vardı. Rembrandt, sanat hırsızlarının çok sevdiÄŸi bir ressam; 1980'lerden sonra kırktan fazla tablosu çalındı.
 
Ä°nterpol'ün istatistiklerine göre, sanat eseri hırsızlığından etkilenen ülkelerin başında Ä°talya geliyor, onu Fransa, epeyi gerilerden de diÄŸer Avrupa ve Amerika ülkeleri takip ediyormuÅŸ. Çalıntı sanat eserlerinin kolayca saklanıp pazarlanabildiÄŸi ülke ise Hollanda imiÅŸ. Bu ülkede faaliyet gösteren uzmanlaÅŸmış tüccarlar her türlü sanat eserine iÅŸtahla kucak açıyorlarmış.
 
Sadece ünlü ressamların eserleri mi? Hayır, halılar, mücevherler, ilk baskı kitaplar, enstrümanlar, kısacası sanat deÄŸeri yüksek, büyük paralar kazandıran her ÅŸey... Türkiye bu bakımdan hakikaten bir 'cennet'. Camiler, mezarlıklar, müzeler, sit alanları milletlerarası sanat mafyası ve onun Türkiye'deki uzantıları tarafından soyulup soÄŸana çevriliyor. Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi'nden çalınan Hoca Ali Rızalar da bir ÅŸey mi?
 
Ülkemiz baÅŸtanbaÅŸa soyguna açık bir müze!

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.