Özel / Analiz Haber
Hilmi Yavuz: Kurtlukta düşeni yemek, kanundur!
Follow @dusuncemektebi2
Bilinen bir gerçeği tekrarlayayım: 'İzmir Suikasdi', Mustafa Kemal Paşa aleyhdarı grubu öncelikli olmak üzere İttihad ve Terakki Fırkası'nın acımasızca tasfiyesidir. Kemal Tahir'in 'Kurt Kanunu'dur bu: 'Kurtlukta düşeni yemek, kanundur!'
Hilmi Yavuz / Time Türk ArÅŸivi
Kemal Tahir'in ilk basımı 1969'da yapılan 'Kurt Kanunu' romanının TRT tarafından dizi film olarak gösterime sunulması, Mustafa Kemal PaÅŸa'ya 1926 yılında tertiplendiÄŸi iddia edilen 'Ä°zmir Suikasdi' olayını medyanın gündemine taşıdı.
'Kurt Kanunu' dolayısıyla 'Ä°zmir Suikasdi' ile ilgili yazılar, röportajlar, TV'de açıkoturumlar vs., vs. Kanunî döneminin harem dedikodularının konu edildiÄŸi 'MuhteÅŸem Yüzyıl' dizisi için de öyle! 'Fetih 1453' için de!
Entelektüel gündemin ancak görsellikle sunulabildiÄŸinde ilgi uyandırdığı bir çaÄŸda baÅŸka türlüsü de beklenemezdi elbet. 'Ä°zmir Suikasdi'nin de yeniden tartışmaya açılması da ÅŸüphesiz bu baÄŸlamda olacaktı: 'Kurt Kanunu' vesile oldu, kısacası...
Milli Mücadele'yi yürüten asker ve sivil kadronun, 'geniÅŸ ölçüde' Ä°ttihadçılardan oluÅŸtuÄŸu biliniyor. Bunlardan bir kısmı, Milli Mücadele'de bilfiil Mustafa Kemal PaÅŸa'nın yanında yer almış, bir kısmı da bilfiil yer almakla birlikte gerek Birinci Meclis'te 'Ä°kinci Grup' olarak, gerekse 1924'te Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nı kurarak Mustafa Kemal PaÅŸa'ya muhalif kalmıştır. Ama asıl önemli muhalif grup, Milli Mücadele'ye katılmayıp Ä°stanbul'da kalanlardır. Prof. Dr. Mete Tunçay'ın 'Türkiye Cumhuriyeti'nde Tek Parti Yönetiminin Kurulması' adlı çalışmasında da belirttiÄŸi gibi 'bunlar arasında Ankara'nın en çok çekindiÄŸi, örgütçülük yeteneÄŸiyle eski Ä°aÅŸe Nazırı Kara Kemal, bilgi ve düÅŸünce gücüyle de eski Maliye Nazırı Cavit Beylerdi[r].' Cavit Bey, 'Kurt Kanunu'nda ÅŸöyle anlatılır: 'Bütün baÅŸka sorumluluklarına raÄŸmen eski Maliye Nazırı Cavid Bey'in tabancalı bombalı iÅŸlerle hiçbir ilintisi olmadığı biliniyordu.' Ama Cavid Bey Ä°ttihadçıdır ve Mustafa Kemal PaÅŸa'nın Ä°ttihadçılara iliÅŸkin tedirginliÄŸini Fethi Okyar'a ÅŸöyle anlattığı söylenir: 'Bilirsiniz ki bir Ä°ttihadçı iyi dosttur, iki Ä°ttihadçıdan korkulur, üç Ä°ttihadçı için ise iktidarı almaktan baÅŸka tatmin yolu yoktur.'
'Ä°zmir Suikasdi'ne bakan Ä°stiklâl Mahkemesi, sadece, Ä°stanbul'da kalarak Milli Mücadele'ye katılmayan Kara Kemal ve Cavid Bey'i deÄŸil, Mustafa Kemal PaÅŸa ile birlikte bu mücadeleyi sürdüren asker ve sivil Ä°ttihadçıları da hedef almıştı. Fakat, bence asıl dikkate deÄŸer olan, BaÅŸvekil Ä°smet PaÅŸa'ya yakın olan Ä°ttihadçıların bu acımasız yargılamadan etkilenmemiÅŸ olmalarıdır: Recep Peker, Åžükrü SaraçoÄŸlu, Abdülhalik Renda gibi! Çünkü suikast iddiasına karışsın ya da karışmasın, asıl gaye, bir defa daha tekrarlayayım: Mustafa Kemal PaÅŸa muhalifleriyle birlikte Ä°ttihad ve Terakki'nin kökünün kazınmasıdır. Kâzım Karabekir PaÅŸa'nın da BaÅŸvekil'in müdahalesiyle idamdan döndüÄŸü biliniyor.
Kemal Tahir'in 'Kurt Kanunu' 1969'da ilk yayımlandığında, Cumhuriyet'i eleÅŸtirme ve Mustafa Kemal PaÅŸa'yı küçük düÅŸürme konusundaki birtakım iddialara yol açtı. Romanda Kara Kemal'e belirli bir sempatiyle yaklaşıldığı çok açık. Kemal Tahir, Kara Kemal'in aÄŸzından bu suikasd teÅŸebbüsünün iktidarca 'çok önceden bilindiÄŸi'ni, 'dikkatle izlendiÄŸini' söylüyor. Fethi Naci'nin deyiÅŸiyle, romanın birinci bölümünün baÅŸlığının 'Kanlı Tuzak' olmasının anlamı da bu!
Henüz yorum yapılmamış.