AnnemarieSchimmel, kimse onun kaleminden uzak kalmayı başaramıyor

Dilâ Ä°ÅŸleyen

En son olarak da tasavvufa gönül vermiÅŸ Türkiye aşığı bir oryantalist olan AnnemarieSchimmel’in tasavvufa giriÅŸ mahiyetindeki eseri Tasavvuf Notları orijinal dili olan Almancadan Türkçeye ilk kez çevrildi ve raflarda yerini aldı.

Tasavvuf Notları tasavvufa giriÅŸ mahiyetinde bir eser ancak klasik giriÅŸ kitapları gibi kuru kitabî bilgiler içermiyor. AnnemarieSchimmel’in kendine has üslubunu yansıtıyor evvela. Zaman zaman mübalaÄŸalı ifadelerden geri durmayan Schimmel, tarihî olayları kendine has kurgusuyla aktarıyor. Kitap boyunca da kronolojik bir anlatım tercih etmemiÅŸ AnnemarieSchimmel. Yeri geliyor anılarından da bahsediyor. Tanışma ÅŸerefine erdiÄŸi büyük mutasavvıflarla karşılaÅŸmalarından, onların sözlerinden nasıl etkilendiÄŸinden bahsediyor ve bu anılarını aktarıyor yer yer bizlere. Samimi üslubu sayesinde bu bilgiler zihnimizde çok kolay yer ediyor. Kuru kuru kalmıyor hiçbir cümlesi Schimmel’in, mesela Hallac-ı Mansur’u anlatırken birden 50’li yıllarda tanıştığı bir Türk ÅŸeyhten bahsediyor. Onun Hallac-ı Mansur’a olan yaklaşımını eleÅŸtirerek anlatıyor meramını. Ayrıca Hallac’dan mısralar aktarıyor, bununla da kalmıyor Goethe’den bazı mısraları örnek gösteriyor. AnnemarieSchimmel gibi hem DoÄŸu hem de Batı kültürüne hâkim olan birinden beklenebilecek bir tavır bu. Kitabın asıl tadı da buradan kaynaklanıyor. Büyük mutasavvıfları, tasavvufî kavramları, ilahi aÅŸkı anlatırken Yahudilik ve Hristiyanlıkta nasıl algılandığından, konu ile ilgili Batı’daki çalışmalardan bahsedebiliyor. Bu da kitaba ayrı bir boyut katıyor, okurun kitaptan aldığı zevk de katlanıyor.

Evvela tasavvufun nasıl oluÅŸtuÄŸundan bahsettiÄŸi bölüm olan Tasavvufun TeÅŸekkülü’nde olaylar ve ÅŸahsiyetler kronolojik olarak aktarılsa da daha sonraki bölümlerde, bilhassa Sufi ve Edebiyat ile Tasavvuftaki Tarikatlar bölümünde coÄŸrafyalara göre ayrı ayrı sınıflandırma yapıyor AnnemarieSchimmel. Zaten kendisi hayatı boyunca dünyayı dolaÅŸmış, çeÅŸitli ülkelerden yüzlerce mutasavvıfla tanışmış bir isim. Özellikle kitapta tasavvufun günümüzdeki ahvalini anlattığı bölümde kendi hayatından örneklerden bolca yararlanıyor. Siyasi hayata eklemlenen gruplardan olduÄŸu kadar RenéGuénon, FrithjofSchuon, Seyyid Hüseyin Nasr gibi isimlerin yer aldığı gelenekselcilerden de bahsetmekte. Bu anlamda neredeyse her tasavvufî harekete deÄŸiniyor kitabında AnnemarieSchimmel, kimse onun kaleminden uzak kalmayı baÅŸaramıyor. Çok da iyi yapıyor çünkü bu kısa kitabında detaylı bir ÅŸekilde deÄŸinmese de gerekli bilgileri veriyor ve kaynak kitaplar önererek okuru ileri okumalar için teÅŸvik ediyor. Okumaya kanamayanlar, hep daha fazlasını arayanlar için paha biçilmez bir kitap Tasavvuf Notları. Alıp okumalı.

KÄ°TABA ULAÅžMAK Ä°ÇÄ°N TIKLAYINIZ