Rusya'ya mı yoksa Türkiye'ye mi? Orta Asya'dan gelen göçmenlerin zor seçimi

Rusya, Orta Asya'dan gelen göçmen iÅŸçilere en fazla ev sahipliÄŸi yapan ülke idi ancak ÅŸimdi durum deÄŸiÅŸmeye baÅŸlıyor.

Rusya'nın bu iÅŸgücü piyasasındaki egemenliÄŸi, Orta Asya ülkeleri için vizesiz seyahat, nispeten yüksek ücretler ve Rus dili ve kültürü bilgisi gibi çeÅŸitli faktörlerden kaynaklanıyordu. Ancak son yıllarda, Rusya'ya gelen göçmen sayısı açıkça düÅŸüyor. Batı yaptırımlarına baÄŸlı olarak rubledeki önemli deÄŸer kaybı nedeniyle, Rus iÅŸgücü piyasası göçmenler için daha az cazip hale geldi.

Rusya iÅŸgücü piyasasının popülaritesi azaldıkça, Türkiye Orta Asya'dan gelen göçmenleri giderek daha fazla çekiyor. Türkiye Ä°çiÅŸleri Bakanlığı'na göre, Türkmenistan, Özbekistan ve Kırgızistan, vatandaÅŸlarının Türkiye'de çalışma izni olan ilk on ülke arasında yer alıyor. Ayrıca, 2017 yılında Özbekistan, Türkiye'de gözaltına alınan yasadışı göçmen sayısı bakımından da ilk beÅŸ ülke arasında yer almaktadır.

Genel olarak, Türkiye yıllar içerisinde Orta Asya'dan gelen emek göçmenleri için giderek daha eriÅŸilebilir hale gelmiÅŸtir. Sovyetler BirliÄŸi'nin dağılmasından sonra, bu eski Sovyet cumhuriyetleri ile ticareti geniÅŸletmek ve halkın hareketini kolaylaÅŸtırmak için vizesiz bir rejim kurdu. Türk hükümeti, Rus makamlarıyla karşılaÅŸtırıldığında daha az katı kurallar ve düzenlemeler oluÅŸturmuÅŸtur. ÖrneÄŸin, Orta Asya'dan gelen iÅŸçi göçmenlerin, ülkede yasal olarak kaldıkları süre boyunca herhangi bir kuruluÅŸa kaydolmaları gerekmez. Bu, onlara karmaşık bürokratik prosedürleri atlatma fırsatı veriyor.

Dahası, Türk toplumu, komÅŸu Arap ülkeleri ile kıyaslandığında Orta Asya'dan gelen göçmenlere daha açık. Türkler, Türk kültürel ve tarihi orijinli Orta Asya ülkelerinin nüfusu ile ortak olduklarını biliyorlar. Orta Asya'dan gelen dindar göçmenler Türkiye'de Rusya'dadaki gibi ayrımcılığa maruz kalmamaktadır.

Türkiye Orta Asya'dan gelen göçmenlere desteÄŸini artırdı. ÖrneÄŸin, geçen yılın Kasım ayında, CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan, Kazakistan, Tacikistan ve Özbekistan vatandaÅŸları için vizesiz kalma süresini uzatan bir kararname imzaladı. Önceden, bu ülkelerin vatandaÅŸları Türkiye'de vizesi olmadan en fazla 30 gün kalabilirlerdi. Yeni kurallara göre, bu üç Orta Asya ülkesinden insanlar, vize olmadan her altı ayda bir Türkiye'ye gelip üç ay boyunca orada kalabilirler. Elbette bu, Orta Asya'dan, özellikle Özbekistan'dan, Türkiye iÅŸgücü piyasasına yeni emek göçmenleri çekmeye katkıda bulunacaktır.

Yeni kararlar, Türkiye'ye Orta Asya ülkeleriyle ve özellikle Özbekistan ile olan iliÅŸkileri geliÅŸtirmek için elveriÅŸli bir fırsat sunuyor. Özbekistan'ın eski CumhurbaÅŸkanı Ä°slam Kerimov döneminde, Ankara ile TaÅŸkent arasındaki iliÅŸkiler gerilmiÅŸdi. Ankara, Özbek muhalefetinin lideri Muhammed Salih'e iltica hakkı verdi ve 2005 yılında Andijan'da halkın kitlesel infazını sert bir ÅŸekilde kınadı. 2016 sonbaharında Kerimov'un ölümünden sonra Özbekistan’daki liderliÄŸin deÄŸiÅŸmesi ve halefi Åževket Mirziyayev'in açık kapı politikası, Ankara’ya TaÅŸkent’le ikili iliÅŸkileri iyileÅŸtirme fırsatı verdi. Dahası, Kerimov hükümetinin aksine, Mirziyayev yönetimi yurtdışında çalışan vatandaÅŸlarının kaderi ile aktif olarak ilgileniyor.

Türkiye'de halihazırda 30 binden fazla Özbek vatandaşı kayıtlı ancak ülkede yaklaşık 2 bin kiÅŸi yasal olarak çalışma vizesiyle çalışıyor. Kazakistan ekonomisi, göçmenlere baÄŸlı deÄŸildir ve Türk dilini öÄŸrenmekte zorluk çeken Tacikler için, Türkiye'nin, Rusya kadar çalışmak için cazip bir yer haline gelme olasılığı düÅŸük görünüyor.

 Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) liderliÄŸindeki ErdoÄŸan hükümeti, Orta Asya'dan gelen göçmenlere karşı çok yardımsever bir politika izliyor. 

Kaynak: ca-news , www.dunyabulteni.net