İngiliz Bakan'dan 'Brexit felce uğrar' uyarısı

Ä°ngiltere DışiÅŸleri Bakanı Jeremy Hunt, parlamentonun Brexit anlaÅŸmasını reddetmesi durumunda ülkenin Avrupa BirliÄŸi'nden (AB) ayrılma sürecinin “felce uÄŸrayacağını” söyledi.

Ä°ngiliz kamu yayın kuruluÅŸu BBC’ye açıklamalarda bulunan Hunt, gelecek hafta Ä°ngiliz parlamentosunda oylanacak Brexit anlaÅŸmasıyla ilgili, “EÄŸer bu anlaÅŸma reddedilirse, varacağımız yer baÅŸka türden bir Brexit deÄŸil, Brexit’in felce uÄŸraması olacak. Brexit felci de nihayetinde Brexit’in gerçekleÅŸmemesine varabilir.” dedi.

Brexit’ten geri dönülmesinin Ä°ngiltere’nin uluslararası ÅŸöhretine zarar vereceÄŸini belirten Hunt, “AB’den ayrılmaya karar verip sonunda her ne nedenle olursa olsun bunu gerçekleÅŸtiremeyeceÄŸimizi görmek, emanete inanılmaz derecede büyük bir ihanet olur.” diye konuÅŸtu. 

Parlamentonun Brexit anlaÅŸmasında en çok tepki gösterdiÄŸi “tedbir maddesi” ile ilgili olarak da Hunt, BaÅŸbakan Theresa May’in bu maddenin geçici nitelikte olduÄŸuna dair AB’deki muhataplarından yasal güvence alma gayretinin sürdüÄŸünü kaydetti.

Hunt, anlaÅŸmaya ret oyu vereceÄŸini ilan eden sert Brexit yanlısı bazı milletvekillerinin de Brexit’in bütünüyle tehlikeye gireceÄŸini görerek anlaÅŸmaya destek kararı vermeye baÅŸladığını iddia etti.



- Brexit anlaşması

Ä°ngiltere'de parlamento hükümetin AB ile vardığı Brexit anlaÅŸmasını 15 Ocak'ta oylayacak.

Geçen ay yapılması planlanan oylama, May'in yeterli çoÄŸunluÄŸu bulamayacağını görmesi üzerine son anda ertelenmiÅŸti ancak bu hafta parlamentoda Brexit'e iliÅŸkin 2 kritik oylamayı kaybeden May'in, Brexit anlaÅŸmasını da parlamentodan geçirmesine ihtimal verilmiyor.

Önceki yıl yapılan erken seçimde parlamentodaki çoÄŸunluÄŸu yitiren May, Kuzey Ä°rlanda'nın aşırı saÄŸ Demokratik Birlik Partisinin (DUP) dışarıdan desteÄŸiyle azınlık hükümeti kurabilmiÅŸti.

Brexit yanlısı DUP, May'in Brexit anlaÅŸmasına içerdiÄŸi "tedbir maddesi" yüzünden ret oyu vereceÄŸini açıklamıştı. May'in kendi partisi içinde de çok sayıda milletvekilinin oylamada muhalefetle hareket ederek ret oyu vermesi bekleniyor.

- Tartışılan anlaşma

May'in kasım ayında AB ile vardığı 585 sayfalık Brexit anlaÅŸması ülkede hiçbir kesimi memnun etmemiÅŸti.

Brexit anlaÅŸmasının en çok tepki çeken yönünü "tedbir maddesi" oluÅŸturuyor. Ä°ngiltere ile AB arasında öngörülen 2 yıllık geçiÅŸ sürecinde kapsamlı bir serbest ticaret anlaÅŸmasına varılamaması halinde otomatik olarak devreye girecek bu madde, AB üyesi Ä°rlanda Cumhuriyeti ile Ä°ngiltere'nin parçası olan Kuzey Ä°rlanda arasında Brexit sonrasında fiziki sınır oluÅŸmasını engellemeyi amaçlıyor.

"Tedbir maddesi" ile Ä°ngiltere'nin bütünü, belirsiz bir süre için AB ile Gümrük BirliÄŸi içinde kalacak. Ä°ngiltere'nin tek yanlı olarak çekilemeyeceÄŸi bu düzenleme içinde ülkenin bazı AB kurallarına da tabi olmayı sürdürmesi gerekiyor. "Tedbir maddesinin" AB ile daha yakın bir iliÅŸki içinde kalmasını öngördüÄŸü Kuzey Ä°rlanda ile Ä°ngiltere arasında mal dolaşımında ise "düzenleyici kontroller" yapılması yer alıyor.

EleÅŸtirenler, bu maddeyle Ä°ngiltere'nin toprak ve anayasal bütünlüÄŸünün zarar göreceÄŸini ileri sürüyor.

AnlaÅŸmaya göre, Ä°ngiltere'deki AB vatandaÅŸları ile AB ülkelerindeki Ä°ngiliz vatandaÅŸlarının kazanılmış hakları korunacak, Ä°ngiltere ayrıca AB'ye 40 milyar sterlini bulan bir "ayrılık ücreti" ödeyecek.

- Ä°htimaller

Theresa May, anlaÅŸmanın reddedilmesi halinde ülkenin AB'den anlaÅŸmasız olarak ayrılacağını, aksi takdirde Brexit'in bütünüyle iptal edilmesi tehlikesi bulunduÄŸunu açıklamıştı.

BaÅŸbakan May, Brexit anlaÅŸmasının parlamentodan onay alamaması ihtimaline karşı ülkesinin AB'den anlaÅŸmasız olarak ayrılması için hazırlıklara hız vermiÅŸti.

Ä°ngiliz hükümeti anlaÅŸmasız ayrılık senaryosuna hazırlıklar için 2 milyar sterlin bütçe ayırırken, iç güvenlikte ve gümrük kapılarında askeri birliklerin görevlendirilmesi gündeme alınmıştı ancak parlamento salı günü yapılan oylamada May'in anlaÅŸmasız ayrılık için ayırdığı bütçenin kullanılmasını milletvekillerinin onayına bırakarak bu ihtimali zayıflatmıştı.

Son olarak parlamento önceki aldığı kararla, Brexit anlaÅŸmasının reddedilmesi halinde May'in 3 gün içinde alternatif senaryosunu parlamentoya sunmasını kararlaÅŸtırmıştı. Bu, 15 Ocak'taki oylamayı kaybetmesi halinde AB'den yeni tavizler alarak ikinci bir oylamaya gitmeyi planlayan May'e ihtiyacı olan sürenin bırakılmaması anlamına geliyor.

Ülkede Brexit konusunda yeni bir referandum yapılması için kampanya yürüten gruplar da bulunuyor. Macar asıllı ABD'li iÅŸ adamı George Soros'un ve eski baÅŸbakanlardan Tony Blair gibi figürlerin de destek verdiÄŸi yeni referandum kampanyaları ülkede giderek güç kazanıyor.

Ä°ngiltere 23 Haziran 2016'da yapılan referandumla yüzde 48'e karşı yüzde 52 ile Brexit kararı almıştı.

Ä°ngiltere'nin normal sürecin iÅŸlemesi halinde 29 Mart'ta AB'den resmen ayrılması gerekiyor.

Kaynak: AA