Kürsü
Ahmet Varol- 2018’de İslâm Dünyası /2
Follow @dusuncemektebi2
Ahmet Varol- Yeni Akit
Bugünkü yazımızda 2018’de Ä°slâm dünyasındaki çatışma bölgelerinden ve çalkantıların, gösterilerin meydana geldiÄŸi ülkelerden söz etmek istiyoruz.
Ä°slam dünyasında 2018 yılı içinde de gene en önemli çatışmaların ve çalkantıların yaÅŸandığı ülke Suriye oldu. Daha önce Halep’te kontrolü ele geçiren rejim ve arkasındaki iÅŸgal güçleri 2018 içinde özellikle uzun süreden beri kuÅŸatma altında tutulan DoÄŸu Guta’ya ve 15 Mart 2011’de ilk gösterilerin yapıldığı Der’a’ya yüklenme fırsatı buldu. Buralarda her türlü destekten yoksun bırakılan direniÅŸ güçleri rejim ve iÅŸgal güçlerinin saldırıları karşısında uzun süre dayanamadı ve buralar rejim kontrolüne geçti. Suriye’de 2018’de meydana gelen en önemli geliÅŸmelerin de DoÄŸu Guta ve Der’a’nın rejim kontrolüne geçmesi olduÄŸunu söyleyebiliriz.
Buraların rejim kontrolüne geçmesinden sonra buralardaki direniÅŸ güçleri ve halkın önemli bir kısmı henüz direniÅŸin kontrolünde olan Ä°dlib’e sığındı. Bu yüzden daha önce Halep’ten çıkarılanların da önemli bir kısmını barındıran Ä°dlib’de mülteci nüfus ciddi ÅŸekilde arttı. Rejim ve iÅŸgal güçleri de DoÄŸu Guta ve Der’a’dan sonra Ä°dlib’i hedeflerine yerleÅŸtirdiler. Ancak buraya saldırı düzenlenmesi durumunda bu bölgede yaÅŸayanların Türkiye ve Avrupa’ya iltica etmek zorunda kalacakları düÅŸünüldüÄŸünden saldırı planının önlenmesi için siyasi görüÅŸmelere ağırlık verildi. Bu görüÅŸmelerden kısmen sonuç alındı ve Ä°dlib’e geniÅŸ çaplı bir saldırı düzenlenmesi engellendi. Fakat rejim ve iÅŸgal güçleri zaman zaman bölgeye yönelik saldırılar ve bazı katliamlar gerçekleÅŸtirdiler.
Sorunun siyasi çözüme kavuÅŸturulması için Türkiye - Ä°ran - Rusya arasında masabaşı görüÅŸmeler de bir yandan devam etti. Ancak geçiÅŸ sürecinin baÅŸlatılması için herhangi bir siyasi çözüm formülü üretilemedi. Sadece çatışmaların trendinin düÅŸmesi saÄŸlanabildi.
2018’de Suriye’yle ilgili önemli bir geliÅŸme de Türkiye’nin ABD desteÄŸiyle ülkenin kuzey kesiminde önemli bir kontrol alanı oluÅŸturan PYD’ye karşı operasyon düzenlemesi oldu.
2018 sonuna doÄŸru da ABD, IŞİD’e karşı savaÅŸ bahanesiyle soktuÄŸu askerlerini geri çekme kararı verdi.
Ä°slâm dünyasındaki ikinci önemli çatışma bölgesi olan Yemen’de de 2018’de çatışmalar devam etti. Bu ülkede Ä°ran’ın çıkarları hesabına hâkimiyeti ele geçirmeye çalışan Husi örgütü ile Suudi Arabistan liderliÄŸindeki Körfez Koalisyonu arasında devam eden çatışmalardan, herhangi bir tarafta yer almayan Yemen halkı zarar gördü. Çatışmalar hastalıkların ve açlık sorununun artmasına neden oldu. Aralık 2018’de BM aracılığıyla Ä°sveç’te gerçekleÅŸtirilen görüÅŸmelerde ateÅŸkes, esir deÄŸiÅŸimi ve özellikle çatışmaların ana merkezi durumundaki Hudeyde’de limanın tarafsız güçlere teslim edilmesi konusunda anlaÅŸma saÄŸlandı.
Libya’da bir ortak hükümet oluÅŸturulmuÅŸ olmasına raÄŸmen Halife Haftar liderliÄŸindeki fitne örgütünün saldırıları devam etti.
Ä°ran, 2018 yılına kitlesel gösterilerle girdi. Ancak ABD ve Ä°srail’in bu gösterilere arka çıkması Ä°ran’ın bunları bastırmasını kolaylaÅŸtıran bir etken oldu.
Tunus’ta 2018 baÅŸlarında bazı tüketim maddelerinin fiyatlarının artırılması halkın gösteriler düzenlemesine neden oldu. Ancak ülkedeki siyasi mekanizmayı etkileyecek kadar geniÅŸ çaplı olmadı ve uzun sürmedi.
Ürdün’de de ekonomik sebeplerden dolayı bazı gösteriler ve eylemler düzenlendi. Kral II. Abdullah gösterilere neden olan vergi yasasını askıya aldı ve Hani El-Mulki hükümetini istifa ettirerek EÄŸitim ve ÖÄŸretim Bakanı Ömer Er-Rezzaz’a yeni bir hükümet kurdurdu.
Sudan’da da yine ekonomik sebeplerden dolayı 2018 sonlarına doÄŸru geniÅŸ çaplı kitlesel ayaklanmalar oldu ve ülke 2019’a bu olaylarla girdi.
Henüz yorum yapılmamış.