Sosyal Medya

Güncel

Hükümetten beklenen kitapları daha da ulaşılamaz kılması değil, kitapseverlere bir parça destek sağlamasıydı

28-12-2018 08:42

Cumhurbaşkanı açıkladı, yeni yılda asgari ücret 2.020 liraya yükseltiliyor, bu harika. Erdoğan, yılbaşından itibaren elektrik ve doğalgazda da yüzde 10 indirim yapılacağı müjdesini verdi, bu da güzel haber. Hükümetin dar gelirli vatandaşın cebini doğrudan etkileyecek bu adımları atması, dövizin tavan yapması sonucu ardı ardına gelen zamlarla daralan vatandaşı rahatlatacaktır. Öte yandan, kötü haberler de var; mesela elektronik ortamda satışa sunulan e-gazete ve e-kitapta KDV oranı Ocak ayı itibariyle yüzde 1’den yüzde 18’e, e-dergide ise yüzde 8’den yüzde 18’e yükseltildi.



Zaten matbu kitaplara yaz ortasında döviz kurundan bağımsız olarak yüzde 10 zam yapılmış, ardından dövizin tırmanmasının kağıt maliyetlerine ciddi bir etkisi olunca bu rakam daha da artmıştı. Bu noktada, kitap fiyatlarından dolayı yayıncıları suçlama hakkımız da yok, zira Türkiye kağıt ve kağıt ürünleri sektöründe dışa bağımlı.
 
Matbaaların hammadde malzemeleri ithal; dolayısıyla sadece kağıdın deÄŸil, tonerin, selefonun, vesair malzemenin fiyatı da zamlanıyor. Nitekim, yaz ortasından bu yana kitaplara yüzde 25 ile 40 arasında deÄŸiÅŸen oranlarda zam yapıldı ki, yayıncılar bu rakamların bile kâr için gereken miktarın çok altında olmasından ÅŸikayet ediyor.
 
Oysa, hükümetten beklenen kitapları daha da ulaşılamaz kılması deÄŸil, kitapseverlere bir parça destek saÄŸlamasıydı. Olması gereken, kitapseverlerin, iÅŸi gereÄŸi kitap satın alması gereken akademisyenler gibi grupların kitaba eriÅŸiminin kolaylaÅŸtırılmasıydı. Ama bu olmadığı gibi, e-kitaplara zam yapıldı.
 
Tamam, kabul edelim ki, sokaktaki vatandaÅŸ, köÅŸedeki marketin kasiyeri, inÅŸaat amelesi ya da oto elektrikçisi maalesef birer kitap kurdu deÄŸil ülkemizde. GeçtiÄŸimiz ay açıklanan verilere göre, kitap okuma oranlarında Fransa ve Ä°ngiltere yüzde 21, Japonya yüzde 14, ABD yüzde 12 ve Ä°spanya yüzde 9 rakamını yakalarken Türkiye’de bu oran yüzde 0,1’de kaldı. Dünyada kitap okumada 86. sıradayız, ki bu, Afrika ülkeleriyle aynı ligde olduÄŸumuz anlamına geliyor.
 
Türk insanı televizyon izlemeye günde 6 saatini ayırırken, kitap okumaya –oransal olarak- sadece 1 dakikasını ayırıyor. Cep telefonu ve iletiÅŸim masraflarına yılda 173 TL ayıran 4 kiÅŸilik bir Türk ailesi, kitaba ise sadece 5,5 TL ayırıyor. Ama durumumuz bu kadar vahimdir diye de devletin, kitapları zamlar ve vergilerle sadece belli bir gelir seviyesinin üstündekilere tahsis edilmiÅŸ bir lüks haline getirmesi de gerekmiyordu. Durum bu diye, alandaki tıkanmayla çıkmaza düÅŸen yayıncılık sektörünü, kendi haline bırakarak neredeyse yok olma tehlikesiyle karşı karşıya getirmesi de gerekmiyordu.
 
Sadece, sürekli yeni kaynaklar edinmek zorunda oldukları için, maaşının tamamını kitaplara yatırmak zorunda kalmaktan ÅŸikayet eden akademisyenler, gazeteciler ya da öÄŸrenciler gibi gruplar için elzem deÄŸil kitaba eriÅŸimin kolaylaÅŸtırılması. DoÄŸalgaz ve elektrik indirimiyle gönlü alınan dar gelirli kesimlerin de okumaya teÅŸvik edilmesi gerekiyor.
 
Yapılan araÅŸtırmalara göre, ülkemizde kitap ortalama bir ailenin ihtiyaçlar sıralamasında 285. sırasında yeralıyor, demek ki vatandaşımız kitaba ihtiyacı olduÄŸunu pek de düÅŸünmüyor. Oysa bu, onların kitaba ihtiyaçları olmadığı anlamına gelmediÄŸi gibi, bu durum kitaba yönelik KDV oranlarını yükseltmekle çözülecek gibi de gözükmüyor.
 
Her kesim için kitaba eriÅŸimin kolay olması, hangi gelir grubuna mensup olursa olsun, isteyen herkesin kitap satın alabilmesi, bunun için özel ve yüklü bir bütçe ayırmak zorunda kalmaması gerekiyor. Aksi takdirde daha çok “kültür ve sanattaki iktidar tekeli”ni kıramamaktan ÅŸikayet ederiz, daha çok bu durumun yarattığı dezavantajlı durumlarla baÅŸa çıkmaya çalışırız.
 
Sonuç ÅŸu: Devletin okuma oranlarını yükseltmek için politikalar geliÅŸtirmesi, bu politikalar ekseninde hem vatandaşı moral ve motivasyon baÄŸlamında teÅŸvik etmesi, hem de sektörü ayakta tutmak için birtakım kolaylıklar saÄŸlaması ÅŸart. Aksi takdirde zaten kitap okumayan bir toplum için, kitabın lüks noktasına gelecek ölçüde zamlanması; sonuçları belki yıllar, belki onyıllar sonra fark edilecek, geri dönüÅŸsüz bir facia anlamına gelebilir.
 
Devlet kademelerinde, bu tehlikeyi önceden sezinleyebilecek ve önlem alınması yolunda yetkili kiÅŸi ve kurumları uyarabilecek durumda olan tek bir kiÅŸi yok mu acaba?

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.