Kanada'dan kritik uyarı: 50 yıl içinde yok olacak

Kanada'da yapılan bir araÅŸtırma, üç ayrı eyalette yoÄŸun olarak bulunan buzulların önemli kısmının 50 yıl içinde yok olacağını ortaya koydu.

Alberta Üniversitesi öÄŸretim üyelerinden Prof. Zac Robinson ve British Columbia eyaletindeki Simon Fraser Enstitüsü Ekoloji Uzmanı Prof. David Hik tarafından Kanada DaÄŸcılık Kulübü adına yapılan "Kanada DaÄŸlarının Durumu" adlı araÅŸtırmaya göre, Alberta, Yukon ve British Columbia eyaletlerindeki buzulların yüzde 80’i 50 yıl içinde eriyecek.

AraÅŸtırmaya göre iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi beraberinde, Alberta, British Columbia ve Yukon'daki buzulların beklenenden daha hızlı erimesi, su seviyelerinin yükselmesi ve çöllerin oluÅŸması tehdidini de getiriyor.

Kanada resmi haber ajansı CanadianPress’e konuÅŸan David Hik, üç eyaleti kapsayan bölgenin, küresel ısınmanın en sıcak noktalarından biri olduÄŸuna iÅŸaret ederek, buzullardaki deÄŸiÅŸimin büyüklüÄŸünün çarpıcı boyutlara ulaÅŸtığını kaydetti. Alberta’daki Banff Ulusal Parkı'nın bir parçası olan Rocky DaÄŸları'ndaki Peyto Buzulu kütlesinin yaklaşık yüzde 70'inin eridiÄŸini anlatan Hik, “küçük bir buzul ama gördüklerimizin tipik bir örneÄŸi” dedi.

AraÅŸtırmada incelenen bölgenin, Antarktika ve Grönland'daki buzulların dışında dünyadaki diÄŸer buzullardan daha büyük bir alanı kapsadığına dikkati çeken David Hik, erime oranlarının Avrupa Alpleri'nde ve And DaÄŸları'nda görülenlerle benzeÅŸtiÄŸini kaydetti.

- Buzullar eridikçe kuraklık tehlikesi de artıyor

Prof. David Hik, "Buzullar geri çekildikçe, daha fazla su yokuÅŸ aÅŸağı akar ancak buz tabakaları ne kadar fazla çekilirse orada o kadar az su akar ve daha sonra alan kurumaya baÅŸlar. Yukon'daki Kluane Nehri gibi yerlerde çok fazla toz var çünkü nehrin içinden aktığı vadi esasen kuruyor. Bölgede katabatik rüzgarlar olarak adlandırdığımız buzuldan çıkan rüzgarlar oldukça kuvvetli ve kurumuÅŸ dere yataklarından çıkan tozu daha da kuvvetli üflüyor. Bu toz aÄŸaçlara ve bitkilere yerleÅŸerek ve fotosentezi azaltarak bitki örtüsü için hayatın devamına engel bir sorun haline geliyor" dedi.

- Daha az kar, daha hızlı erime demek

Alberta Üniversitesi öÄŸretim üyelerinden Prof. Zac Robinson ise ısının artmasıyla Rocky DaÄŸları'ndaki bazı büyük buz kapaklarının parçalanmasının devam edeceÄŸini söyledi.

Buzulların devamının, kışın karla yeni katmanların birikmesine baÄŸlı olduÄŸunu ifade eden Robinson, ancak bu katmanların ertesi yaz tamamen erimemesi gerektiÄŸine iÅŸaret etti. Robinson, hızlı ısınma, daha az kar yağışı ve hızlı bir eriyik kombinasyonunun, buzulların uzunluk ve hacim olarak çekilmesine neden olduÄŸunu söyledi. DaÄŸların deÄŸiÅŸim nöbetleri olarak kabul edildiÄŸini, çünkü iklim deÄŸiÅŸikliklerine hızlı ve yoÄŸun bir ÅŸekilde yanıt verdiklerini belirten Robinson, "DaÄŸlar geleceÄŸe önemli bir bakış açısı veriyor ve bize sırada ne olacağını gösterebilir" ifadesini kullandı.

Robinson, daÄŸ buzullarının ısınmaya karşı hassasiyetleri göz önüne alındığında en eski ve en dramatik buz kaybının belirtilerini gösterdiÄŸini ve Yukon'daki St. Elias DaÄŸları'nın en yüksek oranda buz kaybettiÄŸini söyledi.