Sosyal Medya

Aile YaÅŸam

İlk Ve Orta Öğretimde Felsefe Dersleri Alan Çocuklar Fark Atıyor

Dünyanın her yerinde ilk ve orta öğretim düzeyindeki okullar, STEM alanlarında (Science-Bilim, Technology-Teknoloji, Engineering-Mühendislik, Mathematics-Matematik) 21. yüzyılın standartlarını karşılayıp karşılayamadıkları konusundan durmak bilmeyen, amansız baskılarla yüzleşiyor. Pek azı bu alanların dışında kalan felsefeyi konu ya da dert ediniyor.



Ä°ngiltere’de tam da bu alanda yapılan son çalışmayı inceledikten sonra bu bakış açısı tamamen deÄŸiÅŸebilir.
 
Education Endowment Foundation (EEF) tarafından gerçekleÅŸtirilen çalışmada, bir yıl boyunca haftada bir kez 40 dakika süreyle katıldıkları felsefe dersleri, 9 ve 10 yaÅŸlarındaki çocukların matematik ile okuma ve yazma yetilerinde ciddi ilerlemeler kaydetmesine neden oldu. Özellikle sınırlı imkânları olan (yoksul) ailelerin çocuklarında bu dallardaki geliÅŸimin en üst düzeyde olması ise baÅŸlı başına dikkat çekiciydi.
 
Ä°ngiltere genelinde 48 okulda 3000’den fazla çocuk bir yıl boyunca her hafta (haftada bir kez, 40 dakika boyunca) hakikat, adalet, dostluk ve bilgi gibi kavramlar hakkında ─derin düÅŸünme, soru oluÅŸturma, soru sorma, düÅŸünce ve fikirlerini birbirlerinin düÅŸünceleri ve fikirleri üzerine temellendirerek geliÅŸtirme- alanlarındaki derslere katıldı.
 
Çalışma, okuma yazma ile sayıları anlama ve kullanma alanlarındaki yetileri geliÅŸtirmek amacıyla tasarlanmış olmasa da, kurslara katılan çocukların matematik ve okuma-yazma baÅŸlıklarında adeta iki ay boyunca ek ders almışlar seviyesinde geliÅŸtikleri görüldü. Yoksul ailelerde büyüyen çocuklar ise, okuma alanında ek dört ay, matematik alanında ek üç ay ve yazma alanında ek iki ay öÄŸretim görmüÅŸler düzeyinde geliÅŸme kaydederek çok daha büyük bir fark yarattılar. ÖÄŸretmenler ayrıca söz konusu çocukların özgüven ve baÅŸkalarını dinleme alanlarında da ciddi geliÅŸmeler saÄŸladığını kaydetti.
 
Kâr amacı gütmeyen bir vakıf olarak faaliyet gösteren EEF’nin hedefi, aile geliri ve eÄŸitimsel kazanım arasındaki derin boÅŸluÄŸu doldurmak. Bu sebeple, çalışmanın yapıldığı 48 okuldaki öÄŸrencilerin en az dörtte birine ücretsiz öÄŸle yemeÄŸi saÄŸlanıyor olması göz önüne alındı; okulların çoÄŸunda not ortalamalarının orta seviyenin altında olması dikkate alınan bir baÅŸka faktördü. Yapılan çalışmada 22 okul kontrol grubu olarak rol alırken, haftada bir kez 40 dakika felsefe dersi alan öÄŸrenciler ise diÄŸer 26 okuldan seçildi.
 
Felsefe derslerinin etkin faydalarının çalışmanın tamamlanmasını takip eden iki yıl boyunca da devam etmesi, çalışmanın baÅŸlı başına dikkat çeken bir baÅŸka sonucu olarak açıklandı.
 
Felsefe çalışmalarına katılan grup hem matematik, dil bilgisi ve edebiyat derslerinde hem de özgüven ve baÅŸkalarını dinleme alanlarında, felsefe dersi almayan kontrol grubundan daha hızlı geliÅŸmeye devam etti.
 
EEF’nin baÅŸkanı olan Kevan Collins çalışmanın tüm sonuçlarını “Onlara düÅŸünmenin ve kendilerini ifade etmenin yeni yolları verildi; bu sayede birbiriyle baÄŸlantıları kurulmuÅŸ fikirlerle daha mantıklı düÅŸünebiliyor oldular.” ÅŸeklinde yorumladı.
 
Çocuklara felsefe öÄŸretme deneyini ilk gerçekleÅŸtiren ülke Ä°ngiltere deÄŸil. EEF’nin kullandığı P4C isimli program Prof. Matthew Lippman tarafından 1970’li yıllarda New Jersey’de (ABD) ─felsefî diyalog yoluyla düÅŸünme yetilerini geliÅŸtirmek- amacıyla tasarlandı. 1992 yılında bu çalışmaya öykünerek Ä°ngiltere’de SAPERE (Society for the Advancement of Philosophical Enquiry and Reflection in Education) kuruldu.
 
SAPERE’nin uyguladığı program Plato ve Kant’ın metinlerini okumak yerine öykülere, ÅŸiirlere veya filmlerden alınan kısa bölümlere odaklanarak felsefî konularda tartışmalara zemin hazırlıyor ve yön veriyor. SAPERE’nin programının amacı, soru sorma mantığını kurmak, açık ve net sorular sormak, yapıcı diyaloglar ve tartışmalar geliÅŸtirmek alanlarında çocuklara yardımcı olmak.
 
Collins’in umudu, bu son çalışmanın ABD’ye oranla çok daha fazla güce sahip olan Ä°ngiltere’deki okul müdürlerini bütçelerinde felsefe için yer açmaya ikna edebilmek.
 
Kevan Collins “Bu tür programların çocukları indirgemeci bir eÄŸitim yaklaşımı ile düÅŸey yönde ilerleyen dar bir müfredata deÄŸil, yayılmacı bir eÄŸitim yaklaşımı ile yatay yönde ilerleyen geniÅŸ bir müfredata doÄŸru yönelttiÄŸini” söylüyor.
 
EEF’nin araÅŸtırmaları ülke genelinde 15 yaşındaki öÄŸrenciler içinde %63’lük dilimde yer alan öÄŸrencilerin, sınırlı imkânları olan %37’lik dilimde yer alan öÄŸrencilere oranla sınavlarda daha iyi sonuçlar aldığını gösteriyor. Vakıf, bu tür kanıta dayalı araÅŸtırmalar ve rasgele seçilen okullarda yapılan kontrollü çalışmalar sayesinde, okulların bu konudaki eÅŸitsizliÄŸi giderecek en etkili politikaları benimseyeceÄŸini umut ediyor.
 
Türkiye Felsefe Kurumu BaÅŸkanı Prof. Dr. Ä°oanna Kuçuradi’nin Kasım 2016’da tam da bu konuda yaptığı açıklamalarla yazıya son vermek yerinde olacak.
 
“Dünyada bu konuda olan bitenleri bilmek ÅŸart. Ama model almak gerekmez. Çözümleri her ülkede, o ülke için deÄŸer bilgisine dayanarak düÅŸünmek gerekir.
 
Türkiye Felsefe Kurumu, farklı aralıklarla, Türkiye’de her eÄŸitim kademesindeki felsefe eÄŸitimiyle ilgili toplantılar düzenliyor. Bu toplantılarda problemler tartışılıyor ve bazı öneriler yapılıyor. Bu önerilerin bazıları da gerçekleÅŸtiriliyor, ama yarım yamalak. ÖrneÄŸin bizim önerdiÄŸimiz gibi “DüÅŸünce eÄŸitimi” ve “DeÄŸerler eÄŸitimi” okullara kondu. Ama amacına ulaÅŸabilecek ÅŸekilde yapılmıyor. 20 dakikalık bir konferansla hoÅŸgörü öÄŸretilemez!
 
Ben “Okullarda felsefe öÄŸretsek” deÄŸil de, üniversite öncesi öÄŸretimde “Bize (felsefeye) dört ders verin, öÄŸretmenlerinin hazırlığını da bize verin, Türkiye 20 yıl sonra farklı olur” demiÅŸtim Milliyet’in benle yaptığı söyleÅŸide. DüÅŸünce alanında gitgide daha ÅŸiddetle duyulan bazı ihtiyaçları karşılamayı amaçlayan ve bütün okullarımızda bu amaç için yeterince eÄŸitilmiÅŸ öÄŸretmenler tarafından verilmesi gereken dört derstir bunlar.”
 
Deniz Tipigil
 
Kaynakça:
 
https://qz.com/635002/teaching-kids-philosophy-makes-them-smarter-in-math-and-english/?utm_source=qzfbarchive
 
https://educationendowmentfoundation.org.uk/public/files/Projects/EEF_Project_Report_PhilosophyForChildren.pdf
 
http://www.sapere.org.uk
 
www.tfk.org.tr

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.