Çin'in Uygurlara karşı bilgi savaşı

Rusya’nın ABD’nin 2016 baÅŸkanlık seçimlerine karıştırdığı iddiasından, Çin’in Avustralya’daki ve ABD’deki etki operasyonlarına kadar, 'politik ve stratejik hedeflerin peÅŸindeki bilgi manipülasyonunun' çaÄŸdaÅŸ uluslararası güvenliÄŸin temel dinamiÄŸi haline geldiÄŸi açık.

Uluslararası siyasi arenada “Bilgi savaşı” (IW) etiketi altında geniÅŸ operasyonlar dizayn ediliyor. Etki algısı ve hedeflenen kitlenin karar verme sürecini ele geçirmek gibi.

Konu Çin olunca, ülke bilgi savaşında Tayvan gibi uzun zamandır devam eden uluslararası ihtilafın yanı sıra Güney Çin Denizi ve Hindistan ile olan toprak anlaÅŸmazlıkları konusunda da üç yoldan saldırıya maruz kaldı. Kamuoyu, psikolojik ve yasal savaÅŸ.

Ancak Çin, kendisine karşı oynanan bilgi savaşına karşı koymak için aynı ÅŸekilde bu stratejinin unsurlarını kullanarak Sincan Uygur Özerk Bölgesi olarak adlandırdığı DoÄŸu Türkistan'daki Uygur Müslümanları ile uÄŸraÅŸtı.

Çin Sincan'daki baskısını arttırmasına gerekçe olarak, Sincan ve Uygur terörizmi iddiasıyla yabancı ülkelere yönelik bilgi savaşı statejisini de yoÄŸunlaÅŸtırdı.

ÖrneÄŸin, 9/11 ( ABD Ä°kiz kuleler 11 Eylül saldırısı) saldırısından bu yana geçen yıllarda Åžangay Ä°ÅŸbirliÄŸi Örgütü'nün (SCO) merkezi bir gündemi olarak “terörle mücadeleyi” içine aldı, örgütlenme büyük ölçüde düzenli ortak terörle mücadele tatbikatlarına ve yargı iÅŸbirliÄŸine odaklandı. Åžüpheli “teröristlerin” iadesi ve bilgi paylaşımı da bunun en önemli ayağı oldu. Tabi burda Çin'in terörist diye adlandırdıklarının kimler olduÄŸu ise tartışma konusu.

Çin'in medya savaşı aktörleri

Pekin, China Daily, Xinhua ve Global Times of Business gibi devlet medyasında istikrarlı bir ÅŸekilde Batı medyasının Sincan (Xinjiang)'daki baskı haberlerine karşı refleks geliÅŸtirdi. Batı ile medyada kamuoyu savaşına giren Çin, örneÄŸin Mart 2014 Kunming terörist saldırısından sonra, China Daily, Batı’nın terörle ilgili “çifte standart” ını reddeden bir makale yayınladı .

Çin’in kitlesel “yeniden eÄŸitim kampları” hakkındaki bilgiler uluslararası kamuoyuna ulaÅŸtığında, Sincan’daki durumla ilgili “dezenformasyon” olarak gördüÄŸü haberlerle mücadele etmek için medya platformlarında bir dizi farklı anlatı yaymaya baÅŸladı.

Global Times 26 Temmuz 2018 tarihinde “ Gözetim, Bastırma ve Kitlesel Gözaltı" adıyla bir makale yayınladı. Çin hükümetinin uyguladığı politikanın aslında Sincan’ın güvenlik durumunu “geri döndürdüÄŸü” ve “Sincan'ın Çin’in Suriye veya Libya’sı” olmasını engellediÄŸini bu yüzden de haklı olduÄŸunu yazdı. Ayrıca, “bölgedeki barışı ve istikrarı korumanın hem hükümetin hem de halkın çıkarlarına olduÄŸu belirtildi.

China Daily ise 14 AÄŸustos tarihli bir makalede Çin’in Sincan’da uyguladığı politikanın ve güvenlik önlemlerinin yabancı medya tarafından yanlış yorumlandığını veya hatta abartıldığını vurguladı. Makaleya göre bu abartı; cehalet ve bölgeyi Çin'den ayırma ve bağımsız bir ülkeye çevirme üzerine eÄŸilmiÅŸ Uygur diasporasında yer alanların yaydığı yanlış öykülerin sonucuydu.

Ä°deolojik totalitarizm ve Mao dönemi

YaÅŸananlar Çin siyasi kültüründe derin kökleri olan ideolojik totalitarizm dönemlerini hatırlatıyor. 1950'lerde Mao Zedong altında kurulan yargısız “düÅŸünce reformu” kurumlarına geri dönüÅŸ.

Çin'in bilgi savaşı stratejisinin unsurlarını Sincan'da uygulaması, Çin Komünist Partisi (ÇKP)'nin “sosyal istikrar” a engel olarak gördüÄŸü Uygurca'nın dini ve kültürel tezahürlerini hedefleyerek önleyici bir iÅŸleve hizmet etti. 

Åžanghay Ä°ÅŸbirliÄŸi Örgütü Nedir ?

Åžanghay Ä°ÅŸbirliÄŸi Örgütü veya bilinen adlarıyla Åžanghay BeÅŸlisi ve Åžanghay Paktı, Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan'ın 1996 yılında oluÅŸturdukları uluslararası bir örgüt. 2001 yılında Özbekistan'ın katılımıyla üye sayısını altıya çıkarttı. Ä°ran, Hindistan, Pakistan ve Türkiye için üyelik hala tartışma aÅŸamasında.