Sosyal Medya

Kürsü

Yıldıray Oğur- ''Soruşturmanın sonucu tespit edilememiştir''

15-12-2018 06:20

Yıldıray Oğur- Karar


Ankara’da dokuz insanın hayatını kaybettiÄŸi hızlı tren kazasından bir hafta önce, TekirdaÄŸ Çorlu’da 25 insanın hayatını kaybettiÄŸi tren kazasından ise altı ay sonra, 5 Aralık 2018 günü Anayasa Mahkemesi bundan 14 yıl önce meydana gelmiÅŸ baÅŸka bir tren kazasıyla ilgili önemli bir karar verdi.
 
4 Haziran 2004 günü BaÅŸbakan’ın katıldığı törenle Ä°stanbul-Ankara arasındaki seferlerine baÅŸlayan Yakup Kadri KaraosmanoÄŸlu adlı hızlandırılmış tren, açılışından iki ay sonra 22 Temmuz 2004 günü saat 19.45'te Sakarya'nın Pamukova ilçesi yakınlarında raydan çıkmış, devrilen tren vagonlarının altında kalan 37 kiÅŸi hayatını kaybetmiÅŸti.
 
Anayasa Mahkemesi’nin 14 yıl sonra gelen kararı, son tren kazalarında soruÅŸturmaların müstakbel akıbeti hakkında da çok ÅŸey söylüyor.
 
Aslında 2004 yılında kazanın hemen ardından Sakarya Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturmayı hızlı ve kararlı bir şekilde başlatmıştı.
 
Üç üniversite hocasının iki ay içinde tamamlandığı bilirkiÅŸi raporuna göre kazada 8’de 3 oranında kusur birinci makinistte, 8’de 1 oranında kusur ikinci makinistteydi. 8’de 4 oranında yani yüzde elli kusur ise “üstyapı bakım ve onarım yetersizlikleri, güvenli seyir kontrolü, kontrol düzenek ve sistemlerinin olmayışı nedeniyle” TCDD’ye aitti.
 
SoruÅŸturmayı yürüten Pamukova Savcılığı, olayın ardından gözaltına alınan birinci makinist F.K, ikinci makinist R.S. ve tren ÅŸefi K.C. hakkında “tedbirsizlik, tecrübesizlik ve kaidelere riayetsizlikle kazaya sebep olma” suçlamasıyla kamu davası açtı. 
Kazada yüzde elli kusurlu bulunan TCDD yetkilileri hakkında soruÅŸturma açabilmek için bakanlık izni gerektiÄŸinden yetkisizlik kararı verilerek, dosya Ankara Cumhuriyet BaÅŸsavcılığı’na gönderildi.
 
Ankara Cumhuriyet BaÅŸsavcılığı, soruÅŸturma açılabilmesi için UlaÅŸtırma Bakanlığı’ndan izin istedi. Bakanlık soruÅŸturma için izin verdi. Bu arada TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman ile yardımcısı Ali Kemal Ergüleç görevden alındı. 
 
Ankara BaÅŸsavcılığı, iki bürokrat hakkındaki dosyayı inceledi ve bir kere daha yetkisizlik kararı vererek, dosyayı tekrar Pamukova Cumhuriyet Savcılığı’na geri gönderdi.
 
O günlerde çıkan haberlere göre kamu görevlileri hakkındaki soruÅŸturmayı yürütecek Pamukova Cumhuriyet Savcısı Mithat KutanoÄŸlu, UlaÅŸtırma Bakanı Binali Yıldırım'ın da ifadesini almayı planlıyordu.
 
Fakat o soruÅŸturma bir türlü baÅŸlayamadı.
 
Ä°lk dava trenin tutuklu makinistleri hakkında açıldı.
 
13 Ekim 2004’teki ilk duruÅŸmada bilirkiÅŸi raporu ve iddianameye göre kazada 8’de 3 hatalı bulunan iki tutuklu sanıktan birinci makinist F.K. kendini savundu: 
 
“Normal hızdaydım. 183+100'e gelmeden freni yaptım. Virajı normal ÅŸekilde geçtim, geçtikten sonra aynaya baktım ve ikinci vagonun birinci vagondan koptuÄŸunu, yan yatığını gördüm. Freni çektim. Ben ilk kez hızlı treni kullanmaktaydım, daha önce hiç gitmemiÅŸtim. Bizler hızlandırılmış tren konusunda ayrıca bir eÄŸitim almamıştık. Oysa hızlı tren ile normal tren arasında sık sık deÄŸiÅŸen hız farkları vardı.”
 
Fakat, 10 Kasım 2004 günü açıklanan UlaÅŸtırma Bakanlığı’nın hazırlattığı yeni bilirkiÅŸi raporu, ilk bilirkiÅŸi raporundan farklı bir sonuca ulaÅŸmıştı.
 
Prof. Dr. Sıddık Yarman baÅŸkanlığındaki Bağımsız BilirkiÅŸi Kurulu adı verilen heyet demiryolculuÄŸu üzerine uzman isimlerden oluÅŸmaktaydı (Prof. Dr. Aydın Erel, Prof. Dr. Mustafa KaraÅŸahin, Doç. Dr. Metin BaÅŸaran ve Prof. Dr. Ä°nal Seçkin) ve onlara göre kazanın esas nedeni aşırı hızdı. Makinistlerin iddiasının aksine fren hiç çekilmemiÅŸti.
 
Makinistlerin yargılandığı davada ise 5 Ocak 2005’teki dördüncü duruÅŸmada artık tutuklu sanık kalmamıştı.
 
Bu arada UlaÅŸtırma Bakanlığı’nın hazırlattığı ikinci bilirkiÅŸi raporuna göre kusuru bulunmayan ama görevden alınmış olan TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman, UlaÅŸtırma Bakanlığı’nın hakkında verdiÄŸi soruÅŸturmaya izin kararına itiraz etti.
 
Ä°tirazı haklı bulan Ankara Bölge Ä°dare Mahkemesi, 31 Mart 2005’te bakanlığın soruÅŸturma iznini kaldırdı.
 
Karar, soruÅŸturmayı ilk açan Ankara Cumhuriyet BaÅŸsavcılığı'na ulaÅŸtı. Cumhuriyet Savcısı kazayla ilgili dosyanın soruÅŸturma açılmadan iÅŸlemden kaldırılmasına karar verdi. 
 
Böylece TCDD yöneticileri hakkında Pamukova tren kazasıyla ilgili açılan soruÅŸturma, ilerlemeden kapanmış oldu. Karaman da Temmuz 2005’de TCDD Genel MüdürlüÄŸü’ne geri döndü.
 
Tahliye edilen iki makinist ise hızlı bir idari soruÅŸturmanın sonucunda, mahkemenin kararı beklenmeden Nisan 2004’de iÅŸten çıkarıldı.
 
Bu arada komplo teorileri de havada uçuÅŸmuÅŸtu. Görevden alınan TCDD Genel Müdür Yardımcısı Ali Kemal Ergüleç’in aÄŸzından bir gazetede, Bulgaristan göçmeni olan birinci makinist F.K. için “Bulgar ajanı, kazayı o planladı” dediÄŸi yazılınca, makinist F.K. genel müdür yardımcısı hakkında dava açtı. Ergüleç mahkemede bu sözleri söylemediÄŸini iddia etti.
 
Mahkeme yıllarca sürdü. 2007 yılında mahkemeye bir kere daha TCDD’nin 8’de 4 kusurlu olduÄŸunu söyleyen bilirkiÅŸi raporu geldi. Dört yıl sonra 2008 yılında ise artık karar aÅŸamasına gelinmiÅŸti.
 
Mahkeme, birinci makinist F.K. ‘yi 2 yıl 6 ay hapis ve 1000 TL para cezasına, ikinci makinist R.S. 1 yıl 3 ay hapis ve 733 TL para cezasına çarptırdı. Üçüncü sanık makinist R.S. ise beraat etti.
 
Ama dört yılda biten davanın temyiz aÅŸaması 10 yıl sürdü. Bu top çevirme ve yavaÅŸlatma Anayasa Mahkemesi’nin kararında ÅŸöyle anlatıldı:
 
“BaÅŸvuruya konu olay 2004 yılında meydana gelmiÅŸ olup bu olay hakkındaki soruÅŸturma iki aydan daha kısa bir sürede tamamlanmıştır. Ceza Mahkemesi ilk kararını 2008 yılında vermiÅŸtir. Ne var ki kararın kanun yoluna baÅŸvurma hakkı olan bazı kiÅŸilere tebliÄŸ edilmemesi nedeniyle ilk bozma kararına iliÅŸkin temyiz süreci yaklaşık 2 yıl 6 ay, ikinci bozma kararına iliÅŸkin temyiz süreci ise yaklaşık 2 yılda sonuçlanmıştır. Ceza Mahkemesince en son 24/11/2014 tarihinde karar verilmiÅŸ olup yargılama henüz sonuçlandırılamamıştır.”
 
“Suçun iÅŸlendiÄŸi yer mahkemenin gerekçeli kararının baÅŸlığına yazılmadı” gibi teknik nedenlerle verilen bozulma kararı, 83 kez talep edilmesine raÄŸmen alınamayan ifadelerle 2008 yılındaki mahkeme kararının temyizi 2018 yılında hala bitmiÅŸ deÄŸil.
 
Uzayıp giden, oradan oraya atılan dosyada kazadan 14 yıl sonra Anayasa Mahkemesi’nin verdiÄŸi “Ölümlü Tren Kazasında Ceza Yargılamasının Uzun Sürmesi Nedeniyle YaÅŸam Hakkının Ä°hlal Edilmesi” kararı ise annesi Fevziye Yarlıgan’ı (52), henüz 17 yaşındayken o tren kazasında kaybeden Burcu Demirkaya’nın ısrarının sonucu.
 
2014 yılında mahkemenin bozma kararından sonra verdiÄŸi düÅŸük cezalara ve 26 bin TL’lik tazminata kızan Demirkaya, “Annemi kaybettiÄŸimde 17 yaşındaydım. GirdiÄŸim bunalım yüzünden üç yıl üniversiteyi kazanamadım. 26 bin lira annemin yokluÄŸunu giderebilir mi?” diyerek kararın bozulması için bir kere daha Yargıtay’a gitmiÅŸ ama oradan da sonuç çıkmayınca 2015 yılında Anayasa Mahkemesi’ne baÅŸvurmuÅŸtu.
 
Kazadan 14 yıl sonra dosya hala temyizde bekliyor.
 
Bu 14 yılda pek çok ÅŸey yaÅŸandı.
 
Ä°ki sanık makinist 2007 yılında sicil affı sonrası TCDD’ye geri döndü. Görevden alınan TCDD Genel Müdür yardımcısı Ali Kemal Güleç, 2005 yılında Ä°stanbul Belediyesi Raylı Sistemler Daire BaÅŸkanlığı’na getirildi. TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman 2015 yılında seçimlerde aday olmak için istifa edene kadar genel müdürlük koltuÄŸunda oturdu. 7 Haziran seçimlerinde sürpriz bir ÅŸekilde aday gösterilmeyen Karaman, 2018 seçimlerinde Erzincan Milletvekili olarak Meclis’e girdi. Kaza sırasında TCDD Ankara Bölge Müdürü olan Ä°sa Apaydın ÅŸimdiki TCDD Genel Müdürü. Bakanlığın bilirkiÅŸi heyetinde olan Prof. Dr. Mustafa KaraÅŸahin en son Çorlu tren kazasında bilirkiÅŸi heyetindeydi.
 
14 yıl önce TCDD yöneticileri için açılan soruÅŸturmanın akıbeti içinse Anayasa Mahkemesi kararında ÅŸöyle deniyor:
 
“Bu soruÅŸturmanın sonucu tespit edilememiÅŸtir.”
 
Pamukova kazasının soruşturmasının adliye koridorlarında kaybolduğu bu 14 yılda yeni tren kazaları yaşandı, onlarca insan hayatını kaybetti.
 
14 yıl sonra yargının geldiÄŸi yeri ise en iyi üzerinden altı ay geçmiÅŸ olmasına raÄŸmen Çorlu tren kazasıyla ilgili açılan soruÅŸturmanın henüz bir davaya dönüÅŸmemiÅŸ olması gösteriyor. Pamukova tren kazasından sonra olduÄŸu bakan hakkında gensoru vermek, ilgili bakana Meclis’te hesap sormak artık mümkün deÄŸil. En son bir savcının üst düzey bir bürokrat hakkında soruÅŸturma açmak için bir bakanlıktan izin istemesinin üzerinden ise çok uzun zaman geçti.
 
Artık hesap veren deÄŸil, çocuÄŸunu kazada kaybetmiÅŸ acılı anneleri sosyal medyada bloklayan, sorulara cevap vermesi gereken zamanda Twitter hesabını kilitleyen hikmet-i hükümetinden sual olunmaz bir devlet var.
 
Bu cesaretin kaynaklarından birinin Anayasa Mahkemesi kararında anlatılan bu 14 yıllık uzun hesap vermezlik hikayesi olduÄŸunu herhalde söylemeye gerek yok.

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.