Sosyal Medya

Güncel

Yıldıray Oğur: Ya hepimiz için ifade özgürlüğü ya hepimiz için tutuklamada eşitlik

12-12-2018 06:14

Yıldıray Oğur- Karar


Karadeniz Teknik Üniversitesi Ä°letiÅŸim Fakültesi Gazetecilik Bölümü son sınıf öÄŸrencisi B.B., Trabzon Gazeteciler Cemiyeti'nin 2015 gazeteciliÄŸi teÅŸvik ödülü, Genç Ä°letiÅŸimciler Yarışması'nda ikincilik ödülü ve Orman Bakanlığı'nın fotoÄŸraf yarışmasında birincilik ödülü almış genç bir gazeteci adayıydı.
 
6 Aralık günü Trabzon Emniyeti’ne baÄŸlı polisler tarafından evi basılarak gözaltına alındı. Bilgisayarına, telefonuna, kitap ve dergilerine el konuldu. 
 
Evinin basılıp, gözaltına alınma gerekçesi sosyal medyada paylaÅŸtığı bir yazıda adını vermeden “Atatürk’e hakaret ettiÄŸi” iddiasıydı.
 
Bir öÄŸrenci grubunun sitesinde, bir kaç yüz kiÅŸiye ulaÅŸmış yazısının muhtemelen hakaret kabul edilen en sert cümlesi ÅŸuydu:
 
“Adı lazım deÄŸil (çünkü yazınca feci ÅŸekilde alınıyor) bir kiÅŸi düÅŸünün, kendi çıkarları uÄŸruna cinayet iÅŸlemekten çekinmeyen, çalan, kendisine -doÄŸrudan veya dolaylı -karşı çıkan, kanlı iktidarına tehdit olma potansiyeli taşıyan herkesten kurtulmaya çalışsın.”
 
Hakim, bu ağır ve haksız ifadeyi 20’li yaÅŸların başındaki bir kız öÄŸrencinin gençliÄŸine, fevriliÄŸine ve tecrübesizliÄŸine vermeyi tercih etmedi  ve “Atatürk”e hakaretten tutuklanmasına karar verdi.
 
Geçen ay benzer bir tutuklama haberi de Malatya’dan düÅŸtü ajanslara. 
 
Malatya’da görev yapan ilköÄŸretim öÄŸretmeni M.K., sosyal medya hesabından CumhurbaÅŸkanı için “Asrın en büyük ÅŸeytanı” yazınca gözaltına alındı.
 
ÖÄŸretmen gözaltındayken adliye önüne gelen ve öÄŸretmenden ÅŸikayetçi olan AK Parti Malatya Ä°l BaÅŸkanı burada yaptığı açıklamada; 
 
“CumhurbaÅŸkanımıza laf etmek, dil uzatmak veya onun hakkında olumsuz sosyal paylaşım yapmak hiç kimsenin haddi deÄŸildir. GeleceÄŸimizi yetiÅŸtiren, çocuklarımızı geleceÄŸe hazırlayan bu ülkenin yarınları için çocuklarımızı eÄŸiten bir öÄŸretmenin hiç haddi olmaması gerekir” dedi. ÖÄŸretmen tutuklandı.
 
Yine geçen ay Ä°stanbul’da yaÅŸayan 78 yaşındaki A. E. G., ise canı sıkılan bir emekli gibi kullandığı anlaşılan Twitter hesabından Atatürk’e hakaret ettiÄŸi gerekçesiyle 8 yıl 2 ay hapis cezasına çarptırıldı.
 
Ä°stinaf Mahkemesi’ne giden dosyada savcı yaÅŸ haddinden kararın kaldırılmasını talep etse de mahkeme buna gerek olmadığına hükmetti ve 78 yaşındaki adama 7 yıl hapis cezası verildi. Karar Yargıtay’ın önünde.
 
Ä°zmir’in Buca Ä°lçesi’nde muhtarlık yapan M.G. ise Facebook hesabından yaptığı bir paylaşım nedeniyle gözaltına alındı. Muhtarın paylaÅŸtığı capste CumhurbaÅŸkanı’na hakaret ediliyordu.
 
Buca Muhtarlar DerneÄŸi  bir açıklama yaparak “CumhurbaÅŸkanımıza yapılan mesnetsiz iddia ve iftiralarda bulunan her kim olursa olsun Türkiye Cumhuriyeti’nin evlatları olarak gereÄŸini yapacağımızdan kimsenin ÅŸüphesi olmasın” dedi ve muhtarı dernekten ihraç etti. 
 
Ä°zmir Barosu, AK Parti Ä°zmir Ä°l BaÅŸkanı ve bazı derneklerin de hakkında suç duyurusunda bulunduÄŸu muhtarla ilgili hazırlanan iddianame ise yargının ne kadar siyasallaÅŸtığının bir baÅŸka deliliydi: 
 
“Son dönemde ise ülkemizde, okumayan, araÅŸtırmayan, kulaktan doÄŸmalara inana bir güruh, CumhurbaÅŸkanı ile ilgili aslı astarı olmayan ÅŸeyler söylemekte, internet ve sosyal paylaşım platformlarının artması ile sahte isimlerle pervasızca paylaşımlar yapmakta, kendileri gibi okumayan, araÅŸtırmayan, bilime karşı zihinlere zincir vuran bir kitleyi böylelikle etkilemeye çalıştıkları bilinmekte, yapılan benzeri soruÅŸturmalardan görülmektedir... Dosyamız ÅŸüphelisi ise bir mahalle muhtarı olup, Cumhuriyet ve Demokrasi için ömrünü heba eden ve ülkeye bu kavramları getiren CumhurbaÅŸkanı’nın getirdiÄŸi sistemde, demokratik seçimler ile muhtar seçilmiÅŸ ve temsil yetkisi olan bir kimse olarak bu paylaşımı sosyal medya hesabından paylaÅŸmıştır.”
 
Muhtar yargılandığı mahkemede 3 yıl 9 ay hapis cezasına çarptırıldı. Karar istinaf aÅŸamasında.
 
Sadece geçen ay Osmaniye’de sosyal medya hesabından CumhurbaÅŸkanı’na hakaret ettiÄŸi iddiasıyla F.Åž., CumhurbaÅŸkanı’nın büstüne hakaret ederken çektikleri videoyu tiktok sitesindeki hesabından paylaÅŸan 16 yaşındaki Y.S. ve 17 yaşındaki H.Ç., Atatürk’e hakaret ettikleri iddiasıyla Hatay’da doktor Ç.F.,  Zonguldak’ta 21 yaşındaki A. A., EskiÅŸehir’de 62 yaşındaki A.Z. tutuklandılar.
 
Neredeyse her gün ajanslara düÅŸen, artık kimsenin dikkatini çekmeyen, geçen ayın “CumhurbaÅŸkanı veya Atatürk’e hakaretten tutuklandı” haberlerini Google’dan taradığınızda karşınıza çıkan ilk haberlerden bir seçmeydi bu.
 
Fark edenler olmuÅŸtur, bunu yaparken küçük bir algı operasyonu yaptık.
 
Atatürk’e hakaret yüzünden yaÅŸanan tutuklamaları CumhurbaÅŸkanı’na hakaret, CumhurbaÅŸkanı’na hakaret yüzünden yaÅŸanan tutuklamaları ise Atatürk’e hakarete çevirdik.
 
Muhtemelen okuduÄŸunuz gazeteler ve takip ettiÄŸiniz internet sitelerinin politik tercihlerine göre bu haberlerden bir kısmını gördünüz, bir kısmını hiç görmediniz.  
 
Yine muhtemelen takip ettiÄŸiniz gazetenin veya internet sitesinin siyaseten durduÄŸu yere göre bu haberleri daha önce “hakaret etti, hapsi boyladı” havasında okumuÅŸtunuz.
 
CumhurbaÅŸkanı’na hakaretten birinin tutuklandığı okurken içinizden ya “Ülkede resmen diktatörlük var, aÄŸzını açan tutuklanıyor” dediniz ya da “kim bilir ne dedi de tutuklandı, sen de hakaret etmeseydin” diye bahane aradınız.
 
Atatürk’e hakaret yüzünden birinin tutuklanmasını okurken ise yine siyasi görüÅŸünüze göre içinizden ya “bu çaÄŸda olur mu böyle ÅŸey”, “yargıda vesayet devam ediyor” diye söylendiniz ya da “her ÅŸeyini borçlu olduÄŸun adama hakaret edersen kodesi boylarsın” diye bir miktar memnun oldunuz.
 
Bu iktidar döneminde çalışan yargıçların hala bu kararları verebilmesi sizi ümitlendirmiÅŸ bile olabilir.
 
Belki de kafanızda böyle bir ayrım bile yok. Size göre hakaret eden hapsi boylamalı. Hem CumhurbaÅŸkanı’na hem de Atatürk’e hakaret edenlerin tutuklanmasında eÅŸitlik kafi. Ä°ÅŸte toplumsal uzlaÅŸma bu!
 
Örnekleri tekrar tekrar okuyup kendi duygunuzu test edebilirsiniz.
 
Ama inanın sonuç deÄŸiÅŸmiyor.
 
Bir kısmı sert eleÅŸtiri, pek çoÄŸu gerçekten hakaret olan bu sözler, cümleler yüzünden Türkiye’de her gün birileri tutuklanıyor.
 
Ä°nternet ve sosyal medyada yazma rahatlığı, artan jurnalcilik, dönemin atmosferi, hakim ve savcıların siyasi ve ideolojik reflekslerinim artması, yargının bağımlılığı bir araya gelince, baÅŸka zamanlarda yok sayılmış, daha basit cezalarla cezalandırılmış her türlü sert eleÅŸtiri ve hakaretamiz ifadenin cezası artık çok kolay tutuklama ve hapis oluyor.
 
Savcılar ve hakimler bu aralar ceza kanununda Atatürk’e hakareti düzenleyen 5816 sayılı yasa ve CumhurbaÅŸkanı’na hakareti düzenleyen 299. maddeden önlerine düÅŸen kimseyi affetmiyor. 
 
Bunun farkına varan fırsatçılar, boÅŸanmak istedikleri eÅŸlerini, kavgalı oldukları komÅŸularını, sevmedikleri akrabalarını CumhurbaÅŸkanı’na ya da Atatürk’e hakaretten ihbar ediyor.
 
Bir süredir adliyelerin en ciddi iÅŸ yüklerinden birini bu ihbarlar ve davalar oluÅŸturuyor.
 
Savcılar için bu davaları açmak bir türlü açmamak baÅŸka türlü bir mesele. Hakimler için de önlerine gelen böyle bir dosyada tutuklama dışına ceza vermek riskli. Ä°nternette iÅŸlenen suçlarda suçun iÅŸlendiÄŸi yer belirsiz olduÄŸu internette iÅŸlenmiÅŸ hakaret ve terör propagandası suçları için Ä°stanbul’dan, Ankara’dan Ardahan’a ifade vermeye gidenler var. Çünkü Ardahan’da bu suçları bulup dava açmaya meraklı bir savcı çıkabiliyor.
 
Soruşturma ve davalardaki artışla ilgili istatistikler sınırlı.
 
Prof. Dr. Yaman Akdeniz’in verdiÄŸi rakamlara göre son  üç yılda TCK 299. maddeden 68.827 kiÅŸi hakkında soruÅŸturma açıldı. Bu soruÅŸturmalarda 12. 839’u davaya dönüÅŸtü.9 bin 234’ü karara baÄŸlandı ve k 3 bin 414 kiÅŸiye mahkumiyet cezası verildi. 
 
Atatürk’e hakaret davalarının rakamlarını ise takip eden kimse yok. Çünkü buna benzer bilançoları tutan kesimlerin pek de umurunda deÄŸil o rakamlar.
 
CumhurbaÅŸkanı’na hakaretten insanların tutuklanmasından rahatsız olanların büyük bir kısmı Atatürk’e hakaretten insanların tutuklanmasından ya memnun ya da o konuda yorum yapmamayı tercih ediyor. Bunun tam tersinin geçerli olduÄŸunu herhalde söylemeye gerek bile yok.
 
Halbuki sadece bir tarafı görmek ve eleÅŸtirmek ya da tutuklanmada eÅŸitlikten mutlu olmak, kimseyi korumuyor.
 
Åžok edici ifadelerin de ifade özgürlüÄŸü içine girdiÄŸi, siyasetçilerin normal insanlardan daha fazla ve daha sert eleÅŸtirilebileceÄŸi ve buna tahammül etmeleri gerektiÄŸi ile ilgili AÄ°HM içtihatları ortada. Bu içtihatlara göre alınmış yargı kararları da ortada.
 
Ama yine de bu birikim işe yaramıyor.
 
Halbuki tutuklamalar arasında ayrım yapmadan savunulacak prensipler belli. Ceza kanunundaki hakaret maddesinden ayrı olarak hem Atatürk hem de CumhurbaÅŸkanı ile ilgili özel ceza kanunları olması yanlış, hakaret suçuna hapis de ağır bir ceza.
 
Ä°fade özgürlüÄŸünü bir bütün olarak savunmayı öÄŸrenmeliyiz.
 
EÄŸer öÄŸrenemezsek hiç kimsenin ifade özgürlüÄŸü garanti altında olmayacak.Ya hepimiz için ifade özgürlüÄŸü ya hepimiz için tutuklamada eÅŸitlik!

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.