Çin’de ‘aile ol’ dramı

Pekin yönetimi, aşırılıkla itham ettiği Uygurluları kontrol altına almak için “Eşleştir Aile Ol” ismiyle bir program başlattı. Uygur ailelerinin evlerine getirilen Çinlilerin, evin bir ferdi gibi oldukları programla Uygur Müslümanlarının tamamen asimile edilmesi ve Doğu Türkistanlı ailelerin temel değerlerinden olan aile kurumunun yok edilmesi hedefleniyor.

İngiltere'nin Newcastle Üniversitesinde etnografi uzmanı olan Joanne Smith Finley, “Çin, Uygurların kimliklerini koruyabildikleri son alanı da ellerinden alıyor” diyor.

UYGURLAR İÇİN İBADET ETMEK BÜYÜK TEHLİKE

Doğu Türkistan’ın Urumçi kentinde yaşayan 23 yaşındaki Abdülahir Yunus, “Onlar dua edemezler” dedi. “Evde dua etmek, hatta bir Kuran olmak bile bütün aileyi tehlikeye atabilir.” ifadelerini kullandı.

Yunus, “Amaçları Uygurları asimile etmektir” diyor. “Çinliler, onlar gibi yemek yememizi, onlar gibi uyumamızı ve onlar gibi giyinmemizi istiyorlar.” diye de ekliyor.

Yunus'un ailesi ve ağabeyinin gözaltına alınmasından sonra sadece Yunus'un kayınbiraderi ve beş yaşındaki erkek kardeşi evde kaldı. 2018'in başlarında, Çin devletinin gönderdiği bir Çinli, tam zamanlı olarak onlarla kalmaya başladı.

UYGURLAR "AİLE OL" UYGULAMASINDAN ÇOK RAHATSIZ

Uygurlar, kadın akrabaları ve çocukları ile aynı çatı altında yaşayan erkek ziyaretçilerin olduğunu düşündüklerinde tahammüllerinin kalmadığını belirtiyorlar. Özellikle inançlarına aykırı bir uygulama olan yabancı erkeklerin evlerinde kalmasını “iğrenç” olarak tanımlıyorlar.  

“Aile Ol” eşleşmelerinin tamamını Çinliler oluşturmuyor. Gu Li adlı bir Uygurlu, düzenli olarak Uygurlulara ait evlere gittiğini ve üç ila beş gün misafir olarak kaldığını belirtiyor.

Pekin yönetimine bağlı yetkililer “Eşleştir Aile Ol” programının azınlık olarak tanımladıkları Uygurların yoksulluktan kurtulmaları amacıyla yaptıklarını söylüyor. Yetkililer misafir olarak gidilen evlere pirinç ve yağ paketlerinin gönderildiğini de sözlerine ekliyor.

Çin’in uyguladığı program, temel insan haklarından kabul edilen özel mülkün ve yaşamın dokunulmazlığına büyük bir saldırı olarak nitelendiriliyor.