Sosyal Medya

Kürsü

Suudi Arabistan ve ABD iliÅŸkileri: Zaman her ÅŸeyi halleder mi?

26-11-2018 05:54

Yasin Aktay- Yeni Åžafak


ABD’de ÅŸimdi Trump’ın Suudi Arabistan’ın Veliaht Prensi MBS’i korumak uÄŸruna hem yüzyıllara mal olmuÅŸ Amerikan deÄŸerlerini bir çırpıda harcadığı hem de Amerikan efsanesinin kurucu müesseselerinden biri olan kendi istihbarat teÅŸkilatı CIA’yi de itibarsızlaÅŸtırmayı göze alması konuÅŸuluyor.
 
KonuÅŸulmamasına imkan yok. Washington Post Trump’ın tam da bu baÄŸlamda ifade ettiÄŸi “önce Amerika” ifadesi aslında tam da onun çabalarıyla katledilmiÅŸ, kaybetmiÅŸ bir Amerika’yı ifade ediyor. Çünkü Amerika’yı her ne kadar biz emperyalist yanıyla, dünyaya yaydığı fesat, zulüm, sömürü ve ölüm yanıyla tanıyor ve biliyorsak da Amerikan halkı doÄŸal olarak kendi ülkelerini, devletlerini ayakta tutan deÄŸerleriyle biliyor, öyle bilmeye devam etmek istiyor.
 
Ne kadar pragmatist olursa olsun, bir Amerikan vatandaşı için uluslararası iliÅŸkilerde cinayetler, katliamlar veya diktatörlerin bütün yanlışlarının belli bir bedel karşılığı Amerika tarafından himaye görebileceÄŸi düÅŸüncesinin bu kadar açıklıkla telaffuz edilmesi kolay kabul edilebilir bir ÅŸey deÄŸil.
 
Bu, açıkçası Amerika’nın pratikte ne yaparsa yapsın teoride ÅŸimdiye kadar kendi vatandaşına anlattığı bütün efsanenin çöküÅŸü anlamına geliyor. Kaşıkçı olayı, aslında Amerika’nın içinde benzer roller oynadığı bir dizi iliÅŸkiler ağının veya eylemler bütünün sıradan bir örneÄŸinden baÅŸkası olmayabilir.
 
Kaşıkçı, Amerika’nın alenen desteklemekte olduÄŸu bir çok rejimin geçmiÅŸte ve bugün iÅŸlenen binlerce milyonlarca cinayetten sadece biri, fazlası deÄŸil. Ama onu özel kılan, yapılış biçimi ve ÅŸimdiye kadar iÅŸlenen bütün cinayetleri örten, maskeleyen veya süslü gösteren bütün makyajı dökmüÅŸ olmasıdır.
 
Nitekim bu cinayeti bile nihayetinde meÅŸru ve hoÅŸ gösterebilme denemesi hiç yapılmamış deÄŸil. Trump, MBS’in kendisine, Kaşıkçı’nın tehlikeli bir Ä°slamcı ve Ä°hvancı olduÄŸunu söylemiÅŸ olduÄŸunu haber verdi. Üstelik cinayetle ilgili MBS’in kendisine söylediklerinin yalan olma ihtimalini de zikrederek bu bilgiyi araya katma sebebi ne olabilir?
 
Bu açıkça, maalesef MBS’in MBZ ile birlikte son zamanlarda içinde yer aldığı sistematik insan hakkı ihlalleri ve demokrasiye karşı ağır savaşını batıya ÅŸirin gösteren tipik bir söylem. Bir insan Ä°slamcı hele Ä°hvancı ise bu ÅŸekilde öldürülmeyi fazlasıyla hak ediyor. Bu, dünyanın Kaşıkçı meselesine dair ortaya koyduÄŸu hassasiyeti son kertede umursamamak için yeterli bir sebebin bulunduÄŸunu anlatıyor.
 
Aslında bu durum bile Amerikan kamuoyuna OrtadoÄŸu’da bu ekipler tarafından dayatılan gayri insani, despotik ve suçlu rejimlerin nasıl haklı ve meÅŸru gösterilebildiÄŸini çok iyi ifade ediyor.
 
Kaşıkçı cinayeti, OrtadoÄŸu’da ABD tarafından desteklenmekte olan bu rejimlerden daha tehlikeli kimin veya kimlerin olabileceÄŸi sorusunun sorulmasını saÄŸlıyor. ABD halkını güya o tehlikelerden korumak üzere desteklenen aktörler ellerinde testerelerle güpegündüz devlet binalarında gazeteci kesiyorlar. Muhaliflerini en acımasız ve en vahÅŸi en insanlık-dışı yollarla yok ederek insanlık suçları iÅŸliyorlar. Bu cani dostların insanlık için oluÅŸturdukları tehlikeden daha ötesi ne olabilir?
 
Bu soru sorulmaz mı zannediliyor? Ä°ÅŸte Kaşıkçı hem Amerikan halkına hem bütün dünyaya bu soruyu sordurtuyor bugün ve bu soru soruldukça Amerika’da da bir çok ÅŸeyin deÄŸiÅŸmeye baÅŸlayacağını bekleyebiliriz. DeÄŸiÅŸimin muhtemel yönü ve miktarı konusunda elbette çok hayal kurmamak gerekiyor.
 
Elbette hafıza-i beÅŸer nisyan ile maluldür ve maalesef Kaşıkçı’nın katilleri de onların bu cinayetlerini de az bir rüÅŸvet karşılığı görmezden gelmeye hazır olan Trump gibi ABD siyasetçileri de insan hafızasının bu yanına güveniyorlar. Zamanla herÅŸeyin unutulacağı ve bir süre sonra kimsenin Kaşıkçı’yı da onun öldürülme biçimimdeki vahÅŸeti ve insanlık suçunu da hatırlamayacağına güveniyor ve bu sebeple zamana oynuyorlar.
 
Ama yine de bir yandan ABD kamuoyu ve kurumlarının bu olayda Trump’a karşı sergiledikleri muhalefet, olayın bu ÅŸekilde geçiÅŸtirilmemesi yönünde bir baskı uyguluyor ve bu baskının bir çok ÅŸeyi deÄŸiÅŸtirebileceÄŸini de bilmek gerekiyor. Kendi baÅŸkanı tarafından bu ÅŸekilde aÅŸağılanması CIA’yı bu olayla ilgili takındığı pozisyona daha bir tutkuyla baÄŸlayabilir. Bu durumda netice çok daha farklı olur.
 
En azından Trump’ın Suudi Arabistan’ı MBS’e indirgemesine karşı, ona niye mecbur olduÄŸu sorusu ciddi olarak sorulur. Nasıl olsa Suudi Arabistan ve Amerika iliÅŸkileri 70 yıldır bu ÅŸekilde devam ediyor. MBS ile baÅŸlamamış ki ona, böyle bir skandal karşısında bile, sonuna kadar tahammül etmeye baÄŸlı olsun deniliyor.
 
Bunu diyenler, MBS’in alternatifi olabilecek olanlarla da Suudi Arabistan-ABD iliÅŸkilerinin de yine aynı minvalde devam edebileceÄŸine Trump’ı ikna edebilirler.
 
Gerçekten öyle mi, ÅŸu aralar ilgiyle izleyeceÄŸimiz tartışma budur.

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.