Fisk: İdlib'de Cemal Kaşıkçı pazarlığı yapılıyor

The Independent'ın kıdemli OrtadoÄŸu muhabiri Robert Fisk, Cemal Kaşıkçı cinayetine iliÅŸkin Türkiye-Suudi Arabistan-ABD ekseninde yaÅŸanan gerilimin, Ä°dlib'e dair bir pazarlık ile çözüleceÄŸini öne sürdü. Fisk, Suudi Arabistan'ın Ä°dlib'deki silahlı grupları ülkeye kabul etmesi karşılığında CumhurbaÅŸkanı Tayyip ErdoÄŸan'ın cinayete iliÅŸkin yeni bir ses kaydını Batılı istihbarat kurumlarına vermeyeceÄŸini öne sürdü.

Robert Fisk, “Cemal Kaşıkçı cinayetinin arkasındaki diplomatik gizemlerin ÅŸifresini çözmek için Suriye'ye bakın” baÅŸlıklı makalesine, “Suudiler paçayı kurtaracak. Muhammed bin Selman da. Bir bedel ödeyebilirler ama Suudi Arabistan'ın giderek kötücül hale gelen dışiÅŸleri bakanının deyimiyle, Ä°ran'ın ‘karanlık vizyonu'nun karşısında ‘aydınlık vizyonu' olarak kalmaya devam edecekler. Hepimiz, o eski OrtadoÄŸu hatasına düÅŸüyoruz: Kötü adamların cinayetleri ve ihlalleri nedeniyle devrilip cezalandırılacağını, iyi adamların da (onlar artık her kimse) üstün geleceÄŸini zannediyoruz” ifadeleriyle baÅŸlıyor.

‘ERDOÄžAN'IN BAÅžKA PLANLARI OLMALI'

ABD BaÅŸkanı Donald Trump'ın ‘Prens Selman cinayetten haberdar olsa bile Riyad'a destek vereceklerini' açıklamasını ve Suudi Arabistan DışiÅŸleri Bakanı Adil el Cubeyr'in medyayı Kaşıkçı konusunda ‘histeriye kapılmakla' suçlamasını eleÅŸtiren Fisk, sözü buradan Türkiye'nin tavrına getirerek ÅŸu ifadeleri kullanıyor:

“Åžimdi kısaca Ä°stanbul'a ve sevgili Kral Selman'ı suçlamayan fakat cesedi bulmayı çok istediÄŸini söyleyen ve dünyadaki istihbarat servislerini yollayacak bir Kaşıkçı kaydına daha sahip olma ihtimali bulunan Sultan'a [ErdoÄŸan'ı kast ediyor] dönelim. Bizim siyasi liderlerimizin bu kaydı dinleyerek kulaklarını kirletmeyeceÄŸinden emin olabilirsiniz; Trump ilk kayıt hakkında “acı verici” ifadelerini kullandı. Kanada BaÅŸbakanı Trudeau dinlememeyi tercih etti. Fakat esasında kafalarını hoparlöre sokmalılar. Bir Arap gazetecinin katillerine boÄŸulmakta olduÄŸunu söylemesini dinlemek, bugün OrtadoÄŸu'da demokrasinin halini anlatmak açısından gayet doÄŸru bir sembol olurdu.

Fakat ErdoÄŸan'ın baÅŸka planları olmalı. Ve bu noktada, Babıali'nin biraz güneyine inip, Ä°dlib'in yaylalarına bakmamız gerektiÄŸinden ÅŸüpheleniyorum. Uzun zaman önce Trump, BM, Ä°ngilizler, AB, Uluslararası Af Örgütü ve bu kabarık listedeki diÄŸerleri tarafından, Suriye ve Rus güçlerinin IŞİD, El Nusra, El Kaide ve diÄŸer silahlı grupları on binlerce siville birlikte kanlı ve kimyasal silahlı bir istilayla nihayet yok edeceÄŸine dair uyarıldığımız Suriye kentine…

Ä°dlib, Suriye rejiminin düÅŸmanlarından oluÅŸan bir çöp kutusu. Tek kaçış rotaları, ülkeye girdikleri yer olan Türkiye sınırı. Fakat Sultan onları geri istemediÄŸi için ve Suriye ile Rusya, neredeyse nihayete eren bir savaÅŸta yeni bir kan banyosuna gerek görmezken, ÅŸu çarpıcı soru hâlâ ortada: Bu muhtelif Sünni Ä°slamcı savaÅŸçılar ve aileleri nereye gidecek?

Paraları ve silahlı Sünni Körfez'den geldiÄŸine, Vahhabi Sünni inançları Suudi monarÅŸisine hâkim olan aynı öÄŸretilerden esinlendiÄŸine göre, onlar için Suudi Arabistan'ın geniÅŸ çöllerinden daha iyi bir yer var mı? ‘Yeniden eÄŸitilmeleri' için Suudilerin boÅŸ çöllerinden daha insani ve uygun bir yer olabilir mi?

Trump'a göre ‘Yemen'den memnuniyetle çekilecek' olan Suudiler, pek tabii ki bu kiÅŸilerin birçoÄŸuna ev sahipliÄŸi yapabilir. Böylece batıyı bir kez da ‘terör dünyasından', kendilerini de ErdoÄŸan'dan gelecek ikinci bir ses kaydından ve -ölümü Muhammed bin Selman tarafından bilinen veya bilinmeyen- bir kurbanın ceset parçalarının hiç de hoÅŸ olmayacak bir ÅŸekilde bulunmasından kurtarabilirler.”

Fisk yazısının devamında böyle bir anlaÅŸmanın tüm tarafları memnun edeceÄŸini, Rusya'dan onay alacağını, Suudi Arabistan'ın silah satın alacağı Amerikan ÅŸirketlerinin 110 milyar dolar kazanacağını ve Ä°ran'a karşı ‘Sünni savaşı'nın süreceÄŸini savundu. Fisk yazısına, “Ve Suudi veliaht prensi de -Kaşıkçı'nın aksine- uzun bir hayat süreceÄŸine ve yaÅŸlandığında onurlu bir ÅŸekilde gömüleceÄŸine dair teminat alır. Tercihen tek parça olarak” sözleriyle son verdi. (Dış Haberler)

Duvar