Sosyal Medya

Güncel

İbrahim Kahveci / İşsizlik tablosu çok ciddi

16-11-2018 05:47

Ä°brahim Kahveci - Karar


Ülkeleri zor durumda olduÄŸunda büyük tasarruf hamleleri baÅŸlatan siyasi liderlere örnek tarihte epey vardır. Hatta tarihe gitmeden bugünden de örnekler vardır. Mesela Meksika Devlet BaÅŸbakanı tarifeli uçakla gezilerini gerçekleÅŸtirmektedir.
 
En meÅŸhur hikaye Japonya’dadır. Ülkesinin borç batağında olduÄŸunu bilen BaÅŸbakan Mecliste ÅŸu konuÅŸmayı yapar: “Ülkemin borçları bitene kadar sadece pirinç yiyeceÄŸim ve üstümdeki elbiseden de baÅŸka bir elbise almayacağım”.
 
Gelelim ülkemize.
 
Hatırlarsanız 2002 sonunda iktidara gelen AK Parti lider ve kadrolarında da benzer anlayış ve adımlar vardı. Tasarrufta topluma örnek olan bir kurucu kadro oluÅŸmuÅŸtu.
 
Dün AÄŸustos ayı iÅŸsizlik verileri açıklandı. Geçen yılın aynı ayına göre çalışan sayısı 490 bin kiÅŸi daha yüksek görülmektedir. Ama buna raÄŸmen iÅŸsiz sayısına artan nüfus ve iÅŸgücü nedeniyle 266 bin kiÅŸi daha ekleniyor. Böylece iÅŸsiz sayısı 3 milyon 670 bin kiÅŸiye çıkıyor ve iÅŸsizlik oranı yüzde 11,1 olarak geçekleÅŸiyor.
 
***
 
Åžimdi bir ara verelim ve uzun dönemli iÅŸsizlik oranlarına bakalım:
 
A-) 1981-1990 arası yıllık ortalama 1 milyon 392 bin işsiz ve %8,3 işsizlik oranı oluyor.
 
B-) 1991-2002 sonuna kadar olan sürede ise yıllık iÅŸsiz sayısı 1 milyon 727 bine çıkarken, iÅŸsizlik de %8,4 oranında gerçekleÅŸiyor.
 
C-) Yüksek ithalat ve yüksek cari açık yanında aşırı dış borçla yaÅŸanan 2003-2017 dönemi: Yıllık iÅŸsiz sayısı 2 milyon 768 bin iken, iÅŸsizlik oranı da %10,7’ye çıkıyor.
 
Anlayacağınız ÅŸu: AK Parti döneminde bizim yaÅŸadığımız refah dış sermaye sayesinde saÄŸlandı.
 
Çok çalışarak ve yüksek istihdamla deÄŸil...
 
***
 
Yeniden bugüne gelelim
 
Mevsim etkilerinden arındırılmış iÅŸsiz sayısı Ocak ayında 3 milyon 182 bin kiÅŸiden AÄŸustos ayında 3 milyon 627 bin kiÅŸiye çıkıyor. Yani mevsimsel etki dışında yılın ilk sekiz ayında iÅŸsiz sayısı 445 bin kiÅŸi artış göstermiÅŸtir.
 
Ama asıl sorun burada da değildir.
 
Asıl sorun AÄŸustos ayından sonra baÅŸlıyor. Ä°Åž-KUR’a kayıtlı iÅŸsiz sayısı AÄŸustos ayında 2 milyon 752 bin kiÅŸi ile geçen yılın aynı ayının 192 bin daha fazlası oluyor. Oysa Eylül ayında Ä°Åž-KUR’a kayıtlı iÅŸsiz sayısı 3 milyon 133 bin ila geçen yılın 558 bin kiÅŸi daha üzerine çıkıyor.
 
Ve Ekim ayı.
 
Ä°Åž-KUR’a kayıtlı iÅŸsiz sayısı 3 milyon 215 bin kiÅŸiye çıkıyor. Ve geçen yılın 603 bin kiÅŸi daha üzerinde oluyor.
 
Bu ne anlama geliyor?
 
Ä°Åž-KUR’a kayıtlı iÅŸsiz sayısı toplam iÅŸsiz sayısının sadece kayıtlı kısmı. Nitekim AÄŸustos ayında Ä°Åž-KUR kayıtlı iÅŸsiz sayısı geçen yıla göre 192 bin artarken, TÜÄ°K’in toplam iÅŸsizlik verilerinde mevsim etkilerinden arındırılmış iÅŸsiz sayısı 256 bin kiÅŸi artıyor.
 
Olayı bir de ÅŸu ÅŸekilde açıklayalım:
 
Ä°Åž-KUR kayıtlarına göre Ocak ayından Ekim ayına kadar geçen sürede sadece ve sadece kayıtlı iÅŸsiz sayısı tam 758 bin kiÅŸi artmıştır. Buna bir de kayıtsız iÅŸsiz sayısındaki artışın eklendiÄŸi düÅŸünüldüÄŸünde, ÅŸimdiden 1 milyona yakın kiÅŸinin iÅŸsizler ordusuna katıldığını söyleyebiliriz.
 
Bu çok ama çok ciddi bir rakamdır.
 
Ekim ayı iÅŸsizlik rakamı açıklandığında muhtemelen mevsimsel etkilerden arındırılmış iÅŸsiz sayısının 4 milyon kiÅŸiyi aÅŸtığını göreceÄŸiz.
 
Kış ayları geldiÄŸinde ise iÅŸsiz sayısının 4 milyonun oldukça üzerinde olacağını göreceÄŸiz.
 
***
 
Son verilere göre inÅŸaat sektöründe halen 2 milyon 71 bin kiÅŸi çalışıyor. Geçen yıla göre düÅŸüÅŸ sadece 208 bin kiÅŸi. Oysa ÅŸu anda inÅŸaatı süren ne kadar yapı vardır? Zorunlu yapıların dışında ne yeni bir proje baÅŸlamaktadır, ne de eski projeler sürmektedir.
 
Veya ÅŸu ÅŸekilde ekleyelim: Ä°nÅŸaat sektörünün önümüzdeki dönemde uzun yıllar süren sefa dönemi resmen bitmiÅŸtir. Bu sektörde çalışanların kısa sürede milyon seviyesine kadar düÅŸmesi gayet normaldir.
 
Sonuç mu? Konuyu ÅŸu ÅŸekilde baÄŸlayalım: Ä°ki ay kadar önce finansal göstergelerdeki sert dalgaların biteceÄŸini ve bunun formülünün de ÅŸu ÅŸekilde olduÄŸunu vermiÅŸtik: Ne kadar çok reel kriz= O kadar az finansal kriz.
 
Pirinç yemeyi düÅŸünme zamanı bence çoktan geldi de geçiyor. Ne dersiniz?

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.