Güncel
Ticarette Türkiye ve Irak yakınlaşması
Follow @dusuncemektebi2
İran'a yönelik ABD yaptırımlarının bölge ekonomisine yansımaları tartışılırken uzmanlar, söz konusu yaptırımlar nedeniyle İran'dan ithalatın azalmasıyla Irak pazarında Türk ürünlerinin etkili olabileceği görüşünde.
Ä°ran'a yönelik ABD'nin ikinci aÅŸamada devreye aldığı yaptırımların bölge ekonomisine yansımaları tartışılırken uzmanlar, yaptırımlar nedeniyle Ä°ran'dan ithalatın azalmasıyla Irak pazarında Türk ürünlerinin etkili olabileceÄŸini belirtti.
Dış Ekonomik Ä°liÅŸkiler Kurulu (DEÄ°K) Türkiye-Irak Ä°ÅŸ Konseyi BaÅŸkanı Emin Taha, AA muhabirine, Irak'ın özellikle günlük tüketim mallarında ucuz olması nedeniyle bugüne kadar Ä°ran ürünlerini tercih ettiÄŸini anımsatarak, "Et, yumurta, kuru bakliyat gibi gıda ürünleriyle plastikten üretilen petrole dayalı ürünler ve inÅŸaat ürünleri dahil birçok kalem artık Ä°ran'dan gelemeyecek. Ä°ran'dan alınan ürünler ÅŸimdi Türkiye'den tedarik edilecek, bu Türkiye için bir fırsat olacak. Ä°ran'dan mal temin etmekte zorlanan Irak, bu boÅŸluÄŸu Türkiye ile dolduracaktır." deÄŸerlendirmesinde bulundu.
Bu kapsamda, Iraklı ithalatçıları Türkiyeli firmalarla tanıştırdıklarını aktaran Taha, Türkiye ile Irak arasındaki ekonomik iliÅŸkilerin potansiyelin gerisinde olduÄŸunu ifade etti.
Taha, iki ülke arasında güçlü ekonomik iliÅŸkilerin kurulmasına ve ihracatın artırılması gerektiÄŸine iÅŸaret ederek, Irak'ta ve Türkiye'de yeni kurulan hükümetlerin bu hedefe iliÅŸkin iÅŸ birliklerinin önem taşıdığını söyledi.
Irak'ta iki gümrük kapısının olmasının iliÅŸkileri olumsuz etkilediÄŸine deÄŸinen Taha, "Bu uygulama ürünlerin maliyetini artırıyor. Ä°kinci gümrük kaldırılmalı, yeni bir sınır kapısı açılmalı, Ovaköy Sınır Kapısı faaliyete geçirilmeli. Irak tarafı buna sıcak bakıyor." ifadelerini kullandı.
Siyaset, Ekonomi ve Toplum AraÅŸtırmaları Vakfında (SETA) Ekonomi DirektörlüÄŸünden AraÅŸtırmacı Åžerif Dilek de Irak'ın Ä°ran ile ticari iÅŸ birliÄŸinin sadece enerjiyle sınırlı olmadığını söyledi.
Irak iç pazarındaki tüketim ürünlerinde Türkiye'nin en büyük rakipleri arasında Ä°ranlı ÅŸirketlerin bulunduÄŸuna dikkati çeken Dilek, "ABD iÅŸgalinden sonra Tahran'ın BaÄŸdat üzerinde artan siyasi nüfuzu ekonomik iliÅŸkilerinin perçinlenmesinde büyük oranda etkili oldu. Bugün yaptırımlarla boÄŸuÅŸan bir Ä°ran'ın, artık rahat ve kolay bir ÅŸekilde Irak piyasasında varlık göstermesi ve hareket etmesi güçleÅŸecektir. Bu süreçte Türkiye hem BaÄŸdat hem Erbil ile ekonomik iliÅŸkilerini daha üst bir seviyeye taşımalıdır." dedi.
Dilek, Türkiye'nin Ä°ran'dan boÅŸalacak Irak iç piyasasında daha etkili olması için önüne çıkan bu fırsatı deÄŸerlendirmesi gerektiÄŸinin altını çizerek, Irak'ın geçici muafiyeti olsa bile daha sonrası için ülkenin elektrik ihtiyacının karşılanmasında Türk ÅŸirketlerin hızlı bir ÅŸekilde giriÅŸimlerde bulunmasının gerektiÄŸini ifade etti.
Irak merkezi hükümetinin kontrol ettiÄŸi yerlerle Irak Kürt Bölgesel Yönetiminin (IKBY) önemli ÅŸehirlerinden Süleymaniye ve Erbil'in potansiyel ihracat pazarları olarak ön plana çıktığına dikkati çeken Dilek, ÅŸöyle devam etti:
"Burada Ä°ranlı ÅŸirketlerin büyük ağırlığı bulunmakla birlikte Ä°ran'dan gıda ithalatı arzında sorunlar yaÅŸandığı da bilinmektedir. Türkiye gıda ve tarım ürünleri ile inÅŸaat malzemeleri ve müteahhitlik hizmetleri baÅŸta olmak üzere tekstil, otomotiv, makine ve elektronik ürünleri ihraç etmeye yönelebilir. Tabii bu arada ikili iliÅŸkilerin geliÅŸtirilmesi için IKBY'nin tek taraflı gerçekleÅŸtirdiÄŸi referandum sonrası kaybolan güven ortamının tekrardan kurulmasının önemli olduÄŸunu da belirtmek lazım."
AA muhabirinin Ticaret Bakanlığı ve Türkiye Ä°statistik Kurumu (TÜÄ°K) verilerinden derlediÄŸi bilgilere göre, Türkiye'nin sosyal, politik ve kültürel baÄŸlarının güçlü olduÄŸu Irak ile derin ticari ve ekonomik iliÅŸkileri dikkati çekiyor. 2011'de Türkiye'nin ihracat pazarları arasında Almanya'nın ardından ikinci sıraya yükselen Irak'a ihracat 2013'te yaklaşık 12 milyar dolarla en yüksek seviyesine ulaÅŸtı.
Irak Savaşı'nın baÅŸladığı 2003'te yaklaşık 870,7 milyon dolar olan Türkiye ve Irak arasındaki dış ticaret hacmi, geçen yıl 10,6 milyar dolara yükseldi. Geçen yıl, Türkiye'nin ihracat pazarları arasında yüzde 5,8 payla 4. sırada yer alan Irak'a ihracat 9 milyar dolar olurken, ülkeden yapılan ithalat 1,5 milyar dolar olarak kayıtlara geçti.
Türkiye'nin Irak'a ihraç ettiÄŸi ürünler arasında geçen yıl mücevherat, altın, buÄŸday unu, tavuk eti, yumurta, bisküvi, mobilya, ayçiçeÄŸi yağı, hijyenik havlu ve bebek bezleri, demir-çelikten inÅŸaat ve aksamı, hazır giyim ürünleri, çikolatalı mamuller ve deterjan başı çekti.
Altın, petrol yağı kalıntıları, hurda plastik ve kağıtla sığır derisi ise Irak'tan en çok ithal edilen kalemler arasında yer aldı.
Türk müteahhitlik firmaları için önemli potansiyele sahip olan Irak'ta, Türk firmaları, çeÅŸitli konut projelerinden askeri tesislere, yol, köprü, baraj gibi altyapı projelerinden okul, hastane gibi sosyal tesislere pek çok alanda faaliyet gösteriyor. Ä°lk olarak 1981'de Irak müteahhitlik pazarına giren Türk firmalarının bu ülkedeki faaliyetleri, savaÅŸ sonrası dönemde ivme kazanan altyapı ve üstyapı yatırımları sebebiyle 2003 itibarıyla ivme kazandı. Türk firmaları Irak'ta 2012 yılına kadar 12,9 milyar dolar deÄŸerinde 645 proje üstlendi.
Henüz yorum yapılmamış.