Güncel
Cemal Kaşıkçı'nın son röportajı ortaya çıktı
Follow @dusuncemektebi2
Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın kaybolmadan bir süre önce Suriye konusunda katıldığı bir televizyon programında yaptığı konuşma yayınlandı
Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın kaybolmadan bir süre önce Suriye konusunda katıldığı bir televizyon programında yaptığı son konuÅŸma yayına verildi.
Ä°stanbul'dan yayın yapan BeÅŸÅŸar Esed rejimi karşıtı "Syria TV", 15 AÄŸustos'ta Kaşıkçı ile yaptıkları röportajı ilk kez yayınladı.
Suudi Arabistan'ın Ä°stanbul'daki BaÅŸkonsolosluÄŸuna 2 Ekim'de girdikten sonra haber alınmayan Kaşıkçı, Suriye konusunda ülkesinin tutumuna, Türkiye'nin Suriye'deki varlığına, Ä°ran'ın BeÅŸÅŸar Esed rejimine verdiÄŸi desteÄŸe, ABD'nin Fırat Nehri'nin doÄŸusundaki varlığına ve Suriye'deki iç savaÅŸa iliÅŸkin görüÅŸlerini anlattı.
Türkiye'nin Suriye'deki rolü
Kaşıkçı, Türkiye'nin, Suriye halkının en iyi ortağı olduÄŸunu ispat ettiÄŸini belirterek, "Afrin muhteÅŸem bir baÅŸarıydı. Sadece uygulanış ÅŸekliyle deÄŸil, çok temiz savaÅŸtı. Hiçbir yıkıntı olmadı. Rakka’daki tahribatı gördünüz. Daha önemlisi de Türkiye o bölgeyi Suriyelilere teslim etti." dedi.
Suriyelilerin Afrin'i yerel meclislerle iyi bir ÅŸekilde yönettiÄŸini dile getiren Kaşıkçı, "Bu tecrübe diÄŸer Suriyelilerin gıpta ile bakmasına neden olacak ve belki de Ä°dlib’de mesela, 'Buyurun bu tecrübeyi buraya taşıyın' diyecekler." ifadelerini kullandı.
Kaşıkçı, Türkiye'nin Suriye konusunda maceraya girmeden hareket ettiÄŸine dikkati çekerek, "Mesela önlerinde Münbiç var ama ABD ile çatışmaya girmeden diplomatik yollar ve iletiÅŸimle halletmeye çalışıyorlar." diye konuÅŸtu.
Türkiye'nin Suriye'de disiplinli bir ÅŸekilde hedefe doÄŸru ilerlediÄŸine iÅŸaret eden Kaşıkçı, Türkiye'nin Suriyeliler için büyük bir ÅŸans olduÄŸunu vurguladı.
Suriye konusunda ABD'nin tutumu ve bölge ülkeleriyle iliÅŸkisi
Kaşıkçı, Suriye konusunda ÅŸu ana kadar bir anlaÅŸma olmadığını belirterek, bu konunun Cenevre ve Astana görüÅŸmeleri arasında kaldığını aktardı.
"Bana göre Astana ekibi Suriye’nin geleceÄŸini kuracak." diyen Kaşıkçı, ABD'nin Suriye'deki gelecek planlarına iliÅŸkin ÅŸunları kaydetti:
"ABD’nin bugünlerde öncelikleri çok farklı. ABD ileriye dönük planlar yapmak için rahat deÄŸil. Trump'ın ABD'de iç savaşı var, bilinen skandalları var. Biz artık eski ABD yönetimiyle karşı karşıya deÄŸiliz, deÄŸiÅŸken, hızlı bir yönetim görüyoruz. ABD yönetiminde piramidin başındakiler deÄŸiÅŸiyor. CIA, DışiÅŸleri Bakanlığı, ulusal güvenlik biriminin başındakiler hep yeniler. Bunların zamana ihtiyacı var. Ancak Suriye meselesinin bunların istikrarına kavuÅŸmasını bekleme ÅŸansı yok."
Kaşıkçı, ABD yönetimindeki istikrarsızlığın bölge ülkeleriyle iliÅŸkilerine etkisinin sorulması üzerine, "ABD ile Türkiye’nin iliÅŸkilerini etkileyeceÄŸini sanmıyorum. Çünkü aralarında iletiÅŸim hattı var. ÖrneÄŸin Türkiye, Münbiç’e ABD ile anlaÅŸma sonrası girecek. Suudi Arabistan ABD’den, Ä°ran’ın Suriye’den çıkarılmasına destek olmasını istiyor. Ancak ABD bu isteÄŸi yerine getirmezse Suudi Arabistan kızacak mı? Tabii ki kızmaz. Çünkü elinde güçlü kozu yok. Artık Suudiler, Suriye meselesinin kilit oyuncusu deÄŸil." dedi.
"Suudi Arabistan, Türklerle Suriye’de iÅŸ birliÄŸi yapmadı"
Suudi Arabistan'ın Suriye meselesinde yaptığı hatalara deÄŸinen Kaşıkçı, "Suudi Arabistan Suriye'de demokrasi ve özgürlüÄŸe giden deÄŸiÅŸimin yaÅŸanması konusuna hevesli deÄŸildi. Suudi Arabistan Türklerle, Suriye'de iÅŸ birliÄŸi yapmadı." ifadelerini kullandı.
Kaşıkçı, "Katar ve Suudiler, Suriye’de çekiÅŸtiler. Bunların bedelini hem Suriye devrimi hem de Riyad çekiyor." ÅŸeklide konuÅŸtu.
Suriye'ye "Arap gücünün" gönderilmesi konusu
Daha önce ABD BaÅŸkanı Donald Trump'ın Suriye'ye Arap ülkelerinden oluÅŸturulacak bir gücün gönderilmesini gündeme getirmesine iliÅŸkin Kaşıkçı, "Bak bu öneri güzel çünkü Suudilerin Suriye meselesine ilgili olduklarını gösterir. Ancak sorun bunun detaylarında. Mesela Suudi Arabistan ordusu, Mısır veya diÄŸer Arap ülkelerinin katılması için uygun bir altyapı hazırlığı olmalı. Türkiye ile temas kurulmalı ve iliÅŸkilerin yumuÅŸatılması gerekir. Çünkü bu ülkelerin Türkiye ile arasında Suriye temas hatları oluÅŸacak." deÄŸerlendirmesinde bulundu.
Kaşıkçı, önerinin hayata geçirilmesinin zor olduÄŸuna dikkati çekerek, "Mısır ordusu da Suriye'ye gidemez. EÄŸer Fırat'ın doÄŸusuna giderlerse o bölgeyi BeÅŸÅŸar Esed'e teslim ederler. Esed ile anlayış içindeler çünkü." diye konuÅŸtu.
Suudi Arabistan'ın Ä°ran’la sorunlu olduÄŸunun hatırlatılması üzerine Kaşıkçı, "Suudi Arabistan’ın bölgeye ordu göndermesi onları Türkiye ile anlaÅŸmaya iter. Dolaysıyla bu da Suudi Arabistan-Türkiye iÅŸ birliÄŸine yol açar ve Suriye halkı için iyi olur. " ifadelerini kullandı.
Suudilerin Esed'e karşı tutumu
Kaşıkçı, Suudi Arabistan'ın Esed rejimine karşı tutumunu ÅŸu sözlerle deÄŸerlendirdi:
"Suudi Arabistan, Arap ülkelerindeki eski rejimlerin kalmasını destekliyor. Esed rejiminin Ä°ransız kalmasını istiyor. Ancak BeÅŸÅŸar Esed, Ä°ran’dan baÅŸkasına güvenmiyor. Zaten Ä°ran'ın sayesinde var. Suudi Arabistan, 2011'deki sisteme dönülmesini temenni ediyor. Mısır'da olduÄŸu gibi Suriye'de de Arap baharının son bulmasını istiyor. Yemen’de Ali Abdullah Salih'in bir halifesini bulup Yemen’in başına geçirmek istiyor. Ancak bu Suriye'de çok zor çünkü halk ayaklanması devam ediyor."
"Ä°ran Suriye'de yeni bir demografik harita çiziyor"
Kaşıkçı, Ä°ran'ın Suriye'deki askeri varlığının güçlendiÄŸini belirterek, "Ä°ran, Suriye’de yeni bir demografik harita çiziyor. Rejim de buna destek oluyor. Rejim yasa ve kanunlarla milyonlarca insanın evlerine dönmesini engelliyor." diye konuÅŸtu.
Rejimin halkın evlerine yeniden dönmesini istemediÄŸini vurgulayan Kaşıkçı, "BeÅŸÅŸar, Suriye’yi iÅŸgal ediyor. 6-7 milyon Suriyeli çıkardı. Rejimin son olarak 10 sayılı kararı ise Suriye'deki demografik haritayı deÄŸiÅŸtirmek içindi." dedi.
Suriye'de Ä°srail-Ä°ran çatışması
Kaşıkçı, Ä°srail ve Ä°ran arasında yaÅŸananların sadece Suriye'deki çatışma alanlarının sınırlarının çizilmesi için olduÄŸuna dikkati çekerek, Ä°ran’ın Ä°srail'in düzenlediÄŸi saldırılara yanıt vermediÄŸini dile getirdi.
Ä°ran'ın Suriye'de Halep, Humus gibi illeri "iÅŸgal ettiÄŸini" belirten Kaşıkçı, "Ä°srail Suriye'de Ä°ran'la çatışmaz ve buna girmez. Ä°ran’a karşılık vermek Arap ülkelerine düÅŸer. Ä°srail bu görevi Arapların yerine yapmaz. Bu iÅŸi en son yapacak ülke Ä°srail." ifadelerini kullandı.
"ABD Rusların Suriye'deki hayatlarını zorlaştırabilir"
ABD'nin Suriye'de itibarını yeniden kazanmak için fırsat olduÄŸunu anlatan Kaşıkçı, "ABD, Rusların Suriye'deki hayatlarını zorlaÅŸtırabilir. Bunu da Suriye devrimine destek vererek yapabilir. Türklere destek vererek yapabilir mesela. Ruslar bu kaygılarını dile getirdiler aslında." deÄŸerlendirmesinde bulundu.
Kaşıkçı, ABD'nin Fırat'ın doÄŸusunda çok iyi çalışmadığına dikkati çekerek, "Petrol, su ve enerji zengini bir bölgeyi ele geçirdiler. Belki de bu ona yeter. ABD’nin Suriye’deki oyunların kurallarını deÄŸiÅŸtirmesi için sahada olması gerekir." ÅŸeklinde konuÅŸtu.
Teorik olarak ABD'nin istemesi durumunda Suriye’de rejimin ve Ä°ranlıların hayatını zora sokabileceÄŸine iÅŸaret eden Kaşıkçı, ÅŸunları söyledi:
"Ama ÅŸu var ABD’de ÅŸu an ileriye dönük planlar yapacak kurumlar yok. ABD’nin önemli kurumlarında daha bu ay deÄŸiÅŸikler oldu. Bunlara zaman gerek. Trump’ın üzerindeki baskılardan kurtulması gerek. ABD seçimleri yaklaşıyor. Dolayısıyla ABD’nin 180 derece deÄŸiÅŸeceÄŸini sanmıyorum."
İsrail'in Esed'e bakışı
Kaşıkçı, Ä°srailli yetkililerin Esed'i öldürmekle tehdit etmelerinin sadece sözde olduÄŸunu ifade ederek, "Ä°srail Esed'i öldürse rejimin sonu olur, bunu herkes biliyor. Peki Ä°srail bunu ister mi? Hazırlar mı? Bence bu tür açıklamalar tehditten ibarettir. Çünkü aynı zamanda Ä°srail'in Esed'in kalmasından elde ettiÄŸi faydalardan bahseden baÅŸka Ä°srail yetkililerinin açıklamaları var." diye konuÅŸtu.
Suriye’nin geleceÄŸine dair düÅŸünceleri
Suriyelilerin Türkiye'ye güvenmeleri gerektiÄŸini vurgulayan Kaşıkçı, "Savaşın ÅŸartları deÄŸiÅŸti. Suriye devrimi daha bitmedi. Beklentileri bitmedi. Ancak zor ÅŸartlar içerisinde. Suriye devrimi, Türkiye gibi dost bir ülkeye sahip." dedi.
Kaşıkçı, dünyanın Suriye meselesine sessiz kaldığını ve Suriye halkının asrın dramını yaÅŸadığını belirterek, Esed rejiminin kesinlikle deÄŸiÅŸmesi gerektiÄŸini düÅŸündüÄŸünü söyledi.
Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın röportajı Syria TV'nin YouTube kanalında da yayınlandı.
Henüz yorum yapılmamış.