Sosyal Medya

Kürsü

Mehmet Acet- 4 Kasım’da ne olacak? ABD ile yeni bir gerilim yaşanır mı?

18-10-2018 08:26

Mehmet Acet- Yeni Åžafak


Rahip Brunson krizinin çözülmesiyle ABD BaÅŸkanı Trump’ın yüzünde güller açtı.
 
Türkiye’ye bakışının deÄŸiÅŸtiÄŸini söyledi, “Türkiye için artık çok iyi hisler besliyorum. Ä°ki gün önce bu böyle deÄŸildi” dedi.
 
Arkasından ABD DışiÅŸleri Bakanı Mike Pompeo, Suudi Arabistan dönüÅŸü Ankara’ya geldi, CumhurbaÅŸkanı Tayyip ErdoÄŸan ve DışiÅŸleri Bakanı Mevlüt ÇavuÅŸoÄŸlu ile görüÅŸtü.
 
GörüÅŸmelerde iliÅŸkileri iyileÅŸtirme arzusu dile getirildi.
 
Bakan ÇavuÅŸoÄŸlu, Ankara’nın önceliÄŸinin ne olduÄŸunu, ÅŸu sözleriyle duyurmuÅŸ oldu:
 
“Yaptırımlar saçma sapan ÅŸeyler. Ä°kili iliÅŸkilerde böyle ÅŸeyler olmaması gerektiÄŸini vurguladık.”
 
Pompeo’nun Ankara temaslarına iliÅŸkin ABD DışiÅŸleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklama ise, ikili iliÅŸkilere dokunmayan daha sınırlı bir çerçevede kaldı:
 
“Pompeo görüÅŸmede gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın kaybolmasıyla ilgili endiÅŸelerini dile getirdi. Kaşıkçı soruÅŸturmasında Türkiye’ye destek olmaya hazırız.”
 
ÇavuÅŸoÄŸlu’nun “saçma sapan” dediÄŸi yaptırımlar baÄŸlamında, Ankara’nın evvel emirdeki beklentisinin Rahip Brunson krizi nedeniyle Türk Adalet ve Ä°çiÅŸleri Bakanlarına dönük sınırlamaların kaldırılması olduÄŸu kolayca tahmin edilebilir.
 
Brunson parantezi kapandığına göre, ABD tarafının bu konuda önümüzdeki günlerde bir adım atmasını bekleyebiliriz.
 
Nitekim dün ABD’ye dönüÅŸ yolunda konuÅŸan Pompeo, “Türkiye’ye yönelik yaptırımlarla ilgili kararı yakında vereceÄŸiz” dedi.
 
ABD Ä°LE Ä°LÄ°ÅžKÄ°LER 4 KASIM’DAN SONRA YENÄ° BÄ°R TESTTEN GEÇECEK
 
Yaptırımlar meselesine tekrar döndüÄŸümüzde, Türk Amerikan iliÅŸkilerini yeniden kriz potasına sokma ihtimali bulunan bir baÅŸka konu daha karşımıza çıkıyor.
 
4 Kasım’a kadar süresi bulunan Ä°ran’a yönelik petrol ambargosu…
 
ABD yönetimi Mayıs ayında Ä°ran’la nükleer anlaÅŸmayı askıya aldıktan sonra, Ä°ran’a dönük bir dizi ambargo kararı almış, petrol ambargosu için de 180 günlük bir takvim belirlemiÅŸti.
 
Bu ÅŸu anlama geliyor:
 
4 Kasım’dan sonra Ä°ran’la petrol ticaretine devam eden ‘Müttefikler’ yaptırım tehdidiyle karşı karşıya kalabilir.
 
Zira ABD Hazine Bakanlığı, müttefik ülkelerin ve ÅŸirketlerinin Ä°ran’dan yaptıkları petrol ithalatını 4 Kasım’a kadar sonlandırmalarını açıktan talep etmiÅŸti.
 
“O Ä°Åž ÇÖZÜLDÜ SORUN ÇIKMAZ”
 
Bugünlerde Türkiye/ABD iliÅŸkileri baÅŸka ne tür gerilimlerle karşı karşıya kalabilir sorusuna kafa yoran herkesin aklına 4 Kasım tarihi geliyor.
 
Sorunun yanıtını alabilmek için yöneldiÄŸimiz, bu iÅŸleri yakından takip eden bir kaynak, çok rahat bir vücut diliyle “O iÅŸ çözüldü, sorun çıkmaz” dedi.
 
Muhatabımız, merak duygumuzun yeterince tatmin olmadığını fark edince biraz daha bilgi verdi:
 
“Türkiye 4 Kasım’da baÅŸlayacak petrol ambargosundan etkilenmeyecek. Ä°ran petrolü meselesi en çok Koç Grubu ve TüpraÅŸ’ı ilgilendiriyordu. Çünkü bu petrole en fazla bu ÅŸirketin ihtiyacı var. Onlar da ABD ile görüÅŸerek bu sorunu halletti.”
 
Bu sözleri bir veri olarak kabul edeceksek, bir dizi teferruat bahsine giren ‘Ambargo istisnaları’ Ä°ran petrolleri konusunda Türkiye’nin elini rahatlatıyor.
 
DoÄŸalgaz ticareti zaten kapsam dışında olduÄŸu için bu durumu Ankara için rahatlatıcı bir baÅŸka faktör olarak sayabiliriz.
 
Ä°ÅŸlerin bu iyimserlik atmosferi içerisinde ilerlemesi halinde, ekonomi piyasalarının da yakından takip ettiÄŸi Türk/ABD iliÅŸkileri bahsinde yakın vadeli bir kriz yaÅŸanacağına dair bir iÅŸaret bulunmuyor.
 
Ama, bu iliÅŸki biçiminin sürprize açık kısmını akılda tutmak kaydıyla.
 
TEMEL GERÄ°LÄ°M KONULARI NASIL BÄ°R GÜZERGAHTA Ä°LERLEYECEK?
 
Ä°ÅŸin aslı, Rahip Brunson, Ä°ran ambargosu gibi konular, gerilim potansiyeli taşıma bakımından diÄŸer sorun baÅŸlıklarına göre daha tali, bir baÅŸka ifade kullanırsak daha gelir geçer meseleler gibi duruyor.
 
ABD açısından Türkiye’nin Rusya’dan sipariÅŸini verdiÄŸi S-400 hava savunma sistemi, Rusya ile yakınlaÅŸmada kaydedilen ilerlemeler, daha toplamda da Türkiye’nin Ankara’yı merkeze alan dış politikası rahatsızlık verici baÅŸlıklar olma özelliÄŸini sürdürüyor.
 
Türkiye açısından ise, FETÖ baÄŸlamındaki taleplerin karşılanmasında bir mesafe kaydedilememiÅŸ olması, Kuzey Suriye’deki PKK/YPG oluÅŸumu bahsinde ABD’nin asıl projesine yatırım yapmaya devam etmesi temel gerilim noktalarını oluÅŸturuyor.
 
Sorumuz ÅŸu:
 
DiÄŸer uluslarla iliÅŸkilerinde gömlek deÄŸiÅŸtirir gibi her gün farklı ÅŸeyler söyleyen, her gün ÅŸapkadan yeni bir tavÅŸan çıkaran Trump’ın Türkiye yaklaşımı AÄŸustos öncesine döner mi?
 
Dönerse, o zeminde ilerleme kaydetmek mümkün olabilir.
 
Pompeo ülkesine döndükten sonra muhtemelen Beyaz Saray’da Türkiye konulu yeni kapalı toplantılar yapılacaktır.
 
O toplantılarda oluÅŸturacak politikalar, “Kaldığımız yerden devam” anlamında mı olacak?
 
Yoksa Rahip iÅŸinde baÅŸka bir ÅŸey denedik, buradan ilerleyelim görüÅŸü mü ağır basacak?
 
Ä°ÅŸler, birinci haliyle ilerlerse, ikili iliÅŸkilerde yumuÅŸak bir geçiÅŸ dönemini beraberinde getirebilir.
 
Ä°kinci durumda ise, yeni sürprizlerle karşı karşıya kalabiliriz.

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.