Enflasyona göre tasarruf önerileri: Winter is coming

TÜÄ°K'in dün açıkladığı enflasyon verilerine göre TÜFE aylık yüzde 6.3 artarken son 1 yıllık tüketici enflasyonu yüzde 24.5 oldu. Alnus Yatırım da vatandaşın enflasyon rakamlarıyla nasıl tasarruf önlemleri alması gerektiÄŸini yayınladığı bir raporla sıraladı.

Esprili bir dille hazırlanan raporda; evlenmek üzere olanlarla, tatil hazırlığı yapanlara, kış aylarında nasıl ısınmak için kara kara düÅŸünenlere, maç tutkunlarına, cep telefonu almak isteyenlere ve çocuÄŸunu özel okula gönderlere tavsiyeler bulunuyor.

Alnus Yatırım AraÅŸtırma Müdürü Yunus Kaya'nın kaleme aldığı 'Enflasyona göre tasarruf önerileri' raporu ÅŸöyle:

Yeni nesil böyle enflasyon görmemiÅŸti. Biz üÅŸenmedik, TÜFE kapsamındaki 407 ürünün son 1 yıllık fiyat artışını hesaplayıp bir analiz yaptık. Böylece ultra zenginler haricindeki tüm Türk vatandaÅŸlarına faydalı olabilecek bazı öneriler sunabileceÄŸiz. Size uyanları dikkate alabilir, diÄŸerleri hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.

'APPLE BU DURUMA ÜZÜLECEK AMA YAPACAK BÄ°R ÅžEY YOK'

-Enflasyon sermayenizi eritirken, daha fazla açılmayın. Devir tasarruf devri. Hem böylece ülkenin cari iÅŸlemler açığının da azalmasına katkı yaparsınız. Bilgisayarlar yüzde 87, otomobiller yüzde 61, telefonlar yüzde 47 artmış durumda. Apple, bu duruma üzülecek ama yapacak fazla bir ÅŸey yok.

— Winter is coming. Neredeyse her aybaşı zamlanan doÄŸalgaz ve elektrik kullanımında daha dikkatli olunmalı. Evde kalın giyecekle oturmak in, bütün petekleri yakmak out! Kömüre döneriz diyenlere hatırlatma: Son 1 yılda fiyatı yüzde 50 arttı.

'AKRABA YAZLIKLARI LÄ°STESÄ° ÇIKARMAK MANTIKLI OLABÄ°LÄ°R'

-Geçen yılki gibi uçakla yurtdışına gidip bir haftadan uzun bir tur yapmayı planlıyordunuz. Yapmayın! 784 bin kilometrekare alana sahip Türkiye'de hiçbir ÅŸey yok ki son 1 yılda yüzde 120'den fazla artsın. TÜIK yanlış demiyorsa sadece uçak bileti bunu geçerek yüzde 192 artmış. Ortalama bir bilet 392 TL'den 1145 TL'ye çıkmış. Diyecek söz bulamıyoruz. Üstelik ÅŸirketlerin petroldeki yükseliÅŸi hedge ettikleri de biliniyor. Eskiden UlaÅŸtırma Bakanlığı bu tür fahiÅŸ fiyatlara karşı vatandaşı korumak için üst sınır belirlerdi, ÅŸimdi o da yok. Daha da artacağını dikkate alırsak; uçak bileti alacağın o parayla uçak ÅŸirketinin hissesini al sen de bu fahiÅŸ kardan faydalan! Yurtdışı bir haftalık paket turların yüzde 60 artması ile artık yurtdışı tatili de hayal olmuÅŸ gibi. Biz de yurtiçinde tatil yaparız diyebilirsiniz. Ancak yurt içi Otel ücreti de yüzde 60 artışla fiyatı artanlar listesinin ilk sıralarında yer alıyor. Üstelik 2019'da yabancı turistler her yeri iÅŸgal edeceÄŸinden size en pahalı odalar kalacak gibi. Akraba yazlıkları listesini çıkarmak mantıklı olabilir! 1 yılda yüzde 23 artan yurtiçi turları sanki daha bir cazip! Mesela, UNESCO Dünya Miras Listesinde Türkiye'den 18 varlık var. Kaçını gördünüz ki? Kutsal topraklara gidecekseniz Hacca gitmek bile yüzde 33 arttı ama nasıl olduysa umre fiyatı yüzde 1 artmış gözüküyor, kaçırmamak lazım!

'EVLÄ°LÄ°K DE ARTIK ZORLAÅžTI'

-Bu zamlarla evlilik de artık zorlaÅŸtı. Son 1 yılda uçak biletinin ardından ikinci en fazla fiyatı artan ürün yüzde 117 ile Kombi olmuÅŸtur. Beyaz eÅŸya grubundan; ocaklar yüzde 78, fırın yüzde 75, çamaşır makinesi yüzde 68, aspiratör yüzde 63, elektrikli küçük ev aletleri yüzde 60 ve buzdolabı yüzde 58 fiyat artışı yaÅŸamıştır. Tek masanın yüzde 76, sandalyenin yüzde 75, PVC pencerenin yüzde 58, yatak odası takımının yüzde 53 ve yemek odası takımının yüzde 50 arttığı da dikkate alınırsa yeni ev dekorasyonu yada ev yenileme maliyetleri en çok artan grup içerisinde yer almıştır. EÅŸyalarınıza biraz daha iyi davranın ve bakımlarını yaptırmanız onların ömürlerini uzatabilir. Altın ve mücevherat fiyatları da yüzde 65 artmış durumda olduÄŸundan piyasada sahte altın artışına dikkat!

— Gıda ve alkolsüz içecek yıllık enflasyonu Nisan 2016'da yüzde 1.38 ile tarihinin en düÅŸük seviyesindeyken Eylül 2018'de yüzde 20.8 ile son yılların en yüksek seviyesine ulaÅŸtı. Åžampiyon yüzde 120 ile karpuz. Domates yüzde 109 artışla ikinci. Tabii ona paralel salça yüzde 70 artmış. Domatesi koyup salata mı yapacaksınız? Salatalık yüzde 82, soÄŸan yüzde 70, biber yüzde 53 artmış. Fiyatı yüzde 42 artan saÄŸlıksız margarin yerine yüzde 5 artan zeytinyağını, yüzde 41 artan badem içi yerine yüzde 9 artan Çorum leblebisini ve Osmaniye yer fıstığını önerebiliriz. Fiyatları geçen yılki seviyesinde kalan mercimek, nohut ve kuru fasülyenin bütçeleri kurtarıcı olarak tüketimini artırmanızı önerebiliriz.

'ACÄ°L OLMAYAN ALACAKLARINIZI ERTELEYEBÄ°LÄ°RSÄ°NÄ°Z'

- Yanlış bilmiyorsak 2018 başında ve Temmuz'da zam gören sigaralar, TÜÄ°K'e göre 20 aydır hiç zamlanmamış görülüyor. Ä°çen vatandaÅŸlar TÜÄ°K'e sorsunlar, nerede o fiyatlara satılıyormuÅŸ, oradan alsınlar. Alkollü içkiler ise yüzde 20-yüzde 30 arası demlenmiÅŸ gözüküyor. Su yüzde 23 artarken çayın yüzde 5 artması tercihimizi Karadeniz çayına yönlendirecek gibi.

— ÇocuÄŸunuzu özel okula veriyorsanız ÅŸimdiye kadar iyi kurtardınız: Özel ilköÄŸretim yüzde 12, Lise yüzde 10, Üniversite yüzde 13 artmış. Yani enflasyon altında. Ama eÄŸitim materyallerinde artış yüksek. Defter yüzde 44, kırtasiye malzemeleri yüzde 38 artmış.

— Okulların açıldığı ve sezonun baÅŸladığı eylül ayı giyim ve ayakkabıda en yüksek zamların yapıldığı aydır. TÜÄ°K'e göre kumaÅŸlar 1 yıl öncesine göre yüzde 43-47 artarken diÄŸer ürünlerde yüzde 15-35 arası artışlar görülüyor. Bir tüyo verelim: Bu ürünler daima ÅŸubat ve aÄŸustosta en büyük indirime girerler. Acil olmayan alacaklarınızı erteleyebilirsiniz.

'EN Ä°YÄ°SÄ° FÄ°YATI SADECE YÜZDE 7 ARTAN SÄ°NEMAYA GÄ°TMEK'

-Verilere göre Telekom ÅŸirketleri henüz zam yapamamış. Telekomla ilgili abonelik, sabit görüÅŸme ve ceple görüÅŸme ücretlerinin geçen yılla aynı seviyede kalması nedeniyle mümkün olan en uzun süre sabit fiyatlı taahhütle sözleÅŸme yenilemek avantajlı olacaktır.

— Maça giriÅŸ yüzde 21 zamlanmışken kültürel alanda harcama yapacaksanız dergilere yüzde 40, kitaba yüzde 17, tiyatroya yüzde 23 zam geldiÄŸini belirtelim. En iyisi fiyatı sadece yüzde 7 artan sinemaya bolca gitmek!

— Türkiye rahibi serbest bırakırsa dolar 5.50'ye kadar, enflasyon düÅŸüÅŸe geçerse de 5.00 TL'ye kadar iner diyenler var. Valla öyle olursa yeni tavsiyelerimiz; Paris'te kahvaltı nerelerde yapılır, Moskova'nın tarihi metro istasyonlarında öÄŸlen gezintisi ve sonrasında Doha'da akÅŸam için 400 metrekarelik oda içinde odaları olan otel önerilerimiz olacaktır.