İsmail Yaşa: Bugünlerde Arap ülkelerinde seçim olmasına rağmen Arap sokağının gözü ve kulağı bir başka ülkede yapılacak seçimlerde

Yönetimi dini ve mezhebi açıdan kotalarla paylaÅŸtırılmış Lübnan’da halk dokuz yıl aradan sonra dün parlamento seçimleri için sandık başına gitti.

Bir baÅŸka Arap ülkesi Tunus’ta da dün 2011 Devrimi’nden bu yana ilk kez belediye seçimleri yapıldı.

KomÅŸumuz Irak bu hafta sonu 12 Mayıs’ta gerçekleÅŸtirilecek genel seçimlere hazırlanıyor.

Kuzey Afrika’nın en ucundaki Arap ülkesi Moritanya’da ise henüz tarihi kesinleÅŸmeyen seçimlerin Eylül ayında yapılacağı belirtiliyor.

Bugünlerde Arap ülkelerinde seçim olmasına rağmen Arap sokağının gözü ve kulağı bir başka ülkede yapılacak seçimlerde.

O ülke Türkiye.

Bunun bir nedeni ülkemizin bölgesel gücü ve rolü ise, diÄŸer bir nedeni de Türkiye’de yapılan seçimlerin göstermelik deÄŸil gerçek anlamda demokratik ve ÅŸeffaf seçimler olması.

Geçenlerde Arap dünyasının en önemli ülkelerinden Mısır’da seçim yapıldı.

Muhalefetin boykot ettiÄŸi, Abdülfettah Es-Sisi’yle figüran olarak seçime sokulan bir diÄŸer adayın yarıştığı tiyatronun sonu belli olduÄŸu için kimsede en ufak bir heyecan yoktu.

Lübnan’da seçim sistemi deÄŸiÅŸtiÄŸi için 15 bölgede oldukça karmaşık ittifakların ortaya çıkaracağı tablo merak edilse de sandığın ülkedeki dengeleri deÄŸiÅŸtirmesi beklenmiyor.

Hizbullah’ın silah zoruyla ülke yönetimi üzerinde vesayet kurduÄŸu Lübnan’da siyasetin bir karakteri dini ve mezhebi bölünme ise, diÄŸeri de belli baÅŸlı ailelerin egemenliÄŸi.

Siyaset adeta padişahlık gibi babadan oğula geçiyor.

Bir yanda Müslüman Sünni El-Hariri ailesi, diğer yanda Hıristiyan Maruni El-Cumeyyil, Dürzi Canbolat ve benzeri aileler.

Franciye ailesinden Cibran Toni’nin kızı MiÅŸel Toni ve CumhurbaÅŸkanı MiÅŸel Avn’ın damadı Cibran Basil de adaylar arasında.

Tunus’daki belediye seçimleri, Arap Baharı sürecinde elde edilen demokratik kazanımların kökleÅŸmesi açısından önemli.

Seçim sonuçları ayrıca 2019’daki baÅŸkanlık ve parlamento seçimleri konusunda yapılacak tahminlere ve analizlere de kaynak teÅŸkil edecek.

Irak’taki seçimlere gelince…

KomÅŸudaki etnik ve mezhebi bölünmüşlük de Lübnan’dakinden pek farklı deÄŸil.

Özellikle Şiiler arasında din adamlarının etkisi büyük ve bu etki ülkedeki siyasi tablonun şekillenmesine yansıyor.

Şii merci Ali Es-Sistani, seçimlerde hiçbir aday veya seçim listesini desteklemediğini ve herkese eşit mesafede olacağını açıkladı.

Daha önce denenen, yolsuzluk yapan ve başarısız olanları bu seçimde denememek gerektiğini söyledi.

Ali Es-Sistani’nin bu sözlerine bir baÅŸka Åžii din adamı Muhammed El-Yakubi’den eleÅŸtiri geldi.

Mercilerin görevlerinin adayları elemek olduÄŸunu öne süren El-Yakubi, Ali Es-Sistani’den daha cesur olmasını ve üzerine düşen sorumluluÄŸu yerine getirmesini istedi.

Birçok ülkede olduÄŸu gibi Irak’taki seçim kampanyaları da renkli görüntülere ÅŸahit oluyor.

ÖrneÄŸin, Hadi El-Amiri’nin liderliÄŸindeki El-Fetih ittifakı listesinin kadın adaylarından Envar El-Uveyli’nin seçmenin kalbini ve oyunu kazanmak için bastırdığı ilanlarda kullandığı slogan okuyanları tebessüm ettiren türden.

Amcasının oÄŸlunun Avustralya’nın Sidney kentinde otomobil lastiÄŸi bayisi olduÄŸunu söylüyor, El-Uveyli.

Bununla Iraklı seçmene nasıl bir mesaj vermek istediği henüz çözülebilmiş değil.

Kim ne derse desin, Türkiye’nin darbelere raÄŸmen ayakta kalmayı baÅŸarmış köklü bir seçim kültürü var ve çok partili hayata geçildiÄŸinden bu yana birkaç kez sandık aracılığıyla devrim yapan Türk halkının demokratik bilinci hayli yüksek.

Bu nedenle bölge halklarının ülkemizdeki seçimleri ilgiyle ve gıptayla takip etmesine şaşmamak gerek.

KAYNAK: DÄ°RÄ°LÄ°Åž POSTASI