İHA ve SİHA'lar Zeytin Dalı harekatında toplam 1129 teröristi imha etti

Rakamlarla TB2’nin Zeytin Dalı Harekatı'ndaki etkinliÄŸi

Türkiye de Ä°HA/SÄ°HA’ların yukarıda ifade edilen harekat etkinliÄŸinin tamamından, Zeytin Dalı Harekatı'nda istifade etti. TB2’ler harekat boyunca toplam 382 sorti ve 4916 saatlik uçuÅŸla doÄŸrudan 449, dolaylı olarak da 680 olmak üzere toplam 1129 teröristin imhasını saÄŸladı. TSK tarafından 7 Nisan 2018 tarihi itibarıyla, Zeytin Dalı Harekatı'nda etkisiz hale getirilen toplam terörist sayısını 3991 olarak açıklandı. TB2’nin doÄŸrudan imha ettiÄŸi terörist miktarı, harekat boyunca etkisiz hale getirilen toplam terörist sayısının yüzde 11,2’lik kısmına tekabül ederken, TB2’nin havadan ateÅŸ destek vasıtalarına hedef iÅŸaretlemek suretiyle imhasına dolaylı olarak katkı sunduÄŸu terörist sayısının toplam etkisiz hale getirilen terörist miktarı içindeki oranı yüzde 17 olarak görüldü. TB2’nin doÄŸrudan ve dolaylı olarak imhasına katkıda bulunduÄŸu toplam 1129 teröristin harekat süresince etkisiz hale getirilen terörist sayısına oranı ise yüzde 28,2.

TB2’in taktik harekat sahasındaki etkinliÄŸi, yüksek deÄŸere sahip taktik hedeflerin imha edilmesi ve teröristlerin taktik yeteneklerini sınırlandırmasında açıkça görüldü. Terörist unsurlara takviye maksadıyla gelen motorlu konvoyların imha edilmesi, ağır silahların monte edildiÄŸi taktik araçların vurulması ve teröristlerin ilerleme, çekilme ve eylem esnasındaki hareketlerine etkili SÄ°HA akınları gerçekleÅŸtirildi. Bununla birlikte Afrin ilçe merkezi ve çevresindeki meskûn mahallerde sivillerin tahliyesini engelleyen terörist unsurlar hassas bir ÅŸekilde etkisiz hale getirildi.

YPG/PKK’lı teröristlerin taktik unsurlarının, arazideki baskın ve pusu eylemlerinde, eylem bölgesine sızma ve geri çekilme süreçlerinde TB2 doÄŸrudan müdahale ile terörist unsurları önemli oranda imha etmeyi baÅŸardı. Öte yandan eylem esnasında harekat unsurlarına verdiÄŸi doÄŸrudan yakın hava desteÄŸiyle, operasyon birlikleri üzerindeki baskıyı azaltıp, birliklerin taktik avantaj elde edebilmesine imkân saÄŸladı. BilindiÄŸi gibi YPG/PKK’lı teröristler, TSK’nın teknik üstünlüğünden kaçınmak için olumsuz hava koÅŸullarında ve zorlu arazi ÅŸartlarında saldırı gerçekleÅŸtirmeyi tercih etmekte. Teröristlerin aynı stratejiyle 10 Åžubat 2018 tarihinde gerçekleÅŸtirdiÄŸi saldırıda, TB2 bulut altı alçak irtifa uçuÅŸuyla terörist unsurlara saldırı esnasında doÄŸrudan müdahale ederek ve teröristlerin eylem sonrası çekilmeleri esnasında da Hava Kuvvetleri unsurlarına hedef tarif etmek suretiyle harekat sahasında önemli bir görev icra etmiÅŸtir. Böylelikle, hem harekat birliklerinin daha fazla zayiat vermesine engel olmuÅŸ hem de eylemi gerçekleÅŸtiren terörist unsurun tamamına yakınının imha edilmesini saÄŸlamıştır.

İnsansızlaşan ve otonomlaşan sistemlere dönüşüm

TSK, Ä°HA/SÄ°HA’ları Afrin’de harekat alanında genel olarak harekat birliklerinin taktik istihbarat ve ateÅŸ destek ihtiyaçlarını karşılamak maksadıyla kullandı. Harekat boyunca Ä°HA/SÄ°HA’lara kazandırılan yarı-otonom yetenekler ve atış kontrol sistemleri entegrasyonu sayesinde, hedefe görünmeden yaklaşılıp hassas vuruÅŸlar yapılarak, harekatın askeri karar verme süreçlerine olumlu katkısı saÄŸlandı. Ä°nsansız hava araçlarının, harekatın seyrini ve icrasını, gözle görülür ÅŸekilde dönüştürdüğünü iddia etmek de abartı olmaz. GeleceÄŸin düşük ve orta yoÄŸunluklu çatışma ortamlarının da daha az insan gücüyle ve daha fazla insansız ve otonom sistemlerle ÅŸekilleneceÄŸine dair çeÅŸitli çatışma tecrübeleri, Afganistan, Irak ve Suriye’de görüldü. TSK’nın da gelecekteki harekat alanlarında sahada daha az harekat gücüne gerek duyacak ÅŸekilde Ä°HA/SÄ°HA’ları yaygın olarak kullanacağı beklenmelidir. Bu kapsamda, TSK’nın dünyadaki Ä°HA/SÄ°HA kullanım eÄŸilimine paralel olarak otonom yetenekleri zenginleÅŸtirilmiÅŸ, havada kalma süreleri uzatılmış, atış kontrol ve mühimmat konfigürasyonları çeÅŸitlendirilmiÅŸ daha büyük stratejik platformlara ihtiyaç duyacağını ve Türkiye’deki Ä°HA/SÄ°HA çalışmalarının da bu ihtiyaca cevap verecek ÅŸekilde geliÅŸeceÄŸi deÄŸerlendirilebilir.

TSK uzun süren çalışmaların ardından Ä°HA sistemlerini ilk olarak 1996 yılında envanterinde görebildi. Satın alma veya kiralama yollarıyla tedarik edilen ABD ve Ä°srail menÅŸeli GNAT 750, Predator ve Heron modeli taktik Ä°HA’lar, Türkiye’ye savunma sanayiindeki kronik bağımlılık sorunlarını yaÅŸatmanın ötesine geçemezken, millileÅŸmenin farkındalığını saÄŸlattı. Yazılım, donanım ve mühimmat konfigürasyonlarının bir arada görüldüğü insansız hava aracı sistemlerinde, yerli savunma firmaları, Savunma Sanayii MüsteÅŸarlığının 2005 yılında baÅŸlattığı insansız hava aracı geliÅŸtirme süreciyle birlikte, yazılım ve mühimmatın millileÅŸmesi alanında gözle görülür geliÅŸmeler kaydetti. Tasarım firmalarının da millileÅŸme sürecini kısa sürede yakalamak için aynı gayreti göstermesi gerektiÄŸi söylenebilir. Ä°HA sistemleri savunma sanayii, tek başına yeterli dönüşümü ifade etmez, bunun için savunma sanayindeki yazılım ve tasarım alanındaki eÅŸ zamanlı milli dönüşüm Türkiye’nin savunma kaynaklarının yöntemi için stratejik bir hamle olabilir. GeleceÄŸin insansız ve otonom savunma sistemlerine yatırım yapmak, Türkiye’nin geriden takip ettiÄŸi insanlı savunma platformlarının tedarikini terk edip, ürünler geliÅŸtirip kullanan ve bunları ihraç eden bir ülke olabilmesi için insansız ve otonom savunma teknoloji alanı stratejik fırsata dönüşebilir.

Kaynak: AA