Sosyal Medya

Güncel

Yahudi ve Hıristiyan kültürlerinin hadiselere etkisi iddiasını incelemek

27-03-2018 09:27

Diriliş Postası yazarı Fethi Güngör hadislerdeki yabancı etkisi tartışmalarını köşesine taşıdı.


Son iki haftadır Türkiye, Ä°slam’ın, dinin, ÅŸeriatın ya da din kültürünün güncellenip güncellenemeyeceÄŸi, güncellenebilecekse hangisinin kim tarafından ve ne ÅŸekilde güncellenebileceÄŸi konularında siyasetçilerden akademisyenlere, ilahiyat hocalarından köşe yazarlarına kadar binlerce insan tartışmaya katılmakta, usul, adap ve erkân gözetmeyen sosyal medya kavgaları gereksiz dargınlıklarla yol açmaktadır. Bu hengâmede, Özcan HıdırHoca’nın biri 5. Baskısıyla, diÄŸeri ise ilk baskısıyla okuyucuya sunulan iki eserine dikkat çekmek istiyorum.
 
Çalışmalarını Yahudi ve Hristiyan kültürünün Ä°slam, Kur’an ve hadislere etkisine iliÅŸkin tartışmalar, dinler ve kültürlerarası etkileÅŸim, Ä°slamofobi-Ä°slam karşıtlığı, kültürel ırkçılık, “Protestanlık-Martin Luther ve Ä°slâm”, “Avrupa ve Batı’da Ä°slam”, “Kur’an ve Hz. Peygamber imajı”, “Batı’da Kur’an ve Sünnet’e yaklaşımlar”, “hadis oryantalizmi ve oksidentalizmi” ve “Avrupa’daki Türkler ve Müslümanların dinî-manevi, sosyo-kültürel, eÄŸitim ve aile ile ilgili problemleri” gibi konulara yoÄŸunlaÅŸtıran Özcan Hıdır, 2017 sonunda yayımlanan “Hıristiyan Kültürü ve Hadisler” isimli eserini, 10-18 Mart 2018 tarihleri arasında Pozitif Fuarcılık ve Basın Yayın BirliÄŸi’nce Ä°stanbul’da düzenlenen CNR 5. Uluslararası Kitap Fuarı’nda satın alarak inceleme imkânı buldum. “Zühd Hadisleri ve Literatürü Özelinde” oldukça detaylı iktibaslarla telif edilen ve Ä°nsan Yayınları’nın 690. yayını olarak ilim adamlarının, araÅŸtırmacı ve okurların ilgisine sunulan eser, 2016 yılında Ä°stanbul Sebahattin Zaim Ãœniversitesi’ne intisap eden Özcan Hıdır Hoca’nın profesörlük çalışmasıdır.
 
Prof. Dr. Özcan Hıdır Hoca’yı yakından tanımak
 
1967 Giresun doÄŸumlu, Ä°mam-Hatip Lisesi ve Ä°lahiyat Fakültesi (Medine, 1992) mezunu olup Marmara Ãœniversitesi’nde Hadis Bilim Dalı’nda Prof.Dr. RaÅŸit Küçük Hocamızın danışmanlığında yüksek lisans çalışmasını (1995), Prof.Dr. Ä°smail Lütfi Çakan Hocamızın danışmanlığında doktora çalışmasını tamamladı (2000). Manchester John Rylands ve Londra’daki SOAS kütüphanelerinde araÅŸtırmalar yaptı. 1992-94 yıllarında Ä°SAV’da editör, 1994-2002 yılları arasında Ä°LAM’da araÅŸtırmacı olarak çalıştı. 2010 yılında doçent, 2016 yılında profesör oldu. 2003-2014 yılları arasında Rotterdam Ä°slâm Ãœniversitesi Ä°lahiyat Fakültesi’nde hocalık ve yöneticilik yaptı. Halen Ä°UR’deki derslerinin yanı sıra esas itibariyle Ä°stanbul Sabahattin Zaim Ãœniversitesi’nde öğretim ve araÅŸtırma görevini yürütmektedir. Çok iyi derecede Arapça, iyi derecede Ä°ngilizce ve Hollandaca (Flamanca) bilen Özcan Hıdır evli ve iki çocuk babasıdır.
 
Allâme Prof. Dr. Yusuf el-Kardavî’nin “es-Sünnetü Masdaran li’l-ma’rifeti ve’l-hadâra” isimli eserini “Bilgi ve Medeniyet Kaynağı Sünnet” adıyla Türkçeye çeviren, (Nida Yayınları, Ä°stanbul 2012, 494 s.), kendisi gibi Hollanda’dan dönüş yaparak Ä°stanbul Sebahattin Zaim Ãœniversitesi’nde Mart 2018 itibarıyla göreve baÅŸlayan Dr. Fatih OkumuÅŸ ile birlikte   “De Levende Koran”ı (Açıklamalı Hollandaca Kur’an Meali, Rotterdam 2013) hazırlayan Özcan Hıdır’ın bunlardan baÅŸka yayımlanmış on kitabı bulunmaktadır. Çok sayıda akademik dergide onlarca makalesi yayımlan Özcan Hıdır’ın Anadolu Ajansı Analiz Haber, Star ve Yeni Åžafak gibi gazetelerde alanıyla ilgili ve güncel konularda analitik yazıları da yayımlanmaktadır.
 
“Ä°slâm’ın, Kur’an’ın ve hadislerin Yahudi-Hıristiyan Kökeni Teorisi”ni bilimsel yöntemle reddetmek
 
Hocanın “Ä°srailiyyat ile Hadis Ä°liÅŸkisi”ni inceleyen doktora çalışması da 2006 yılında yine Ä°nsan Yayınları tarafından “Yahudi Kültürü ve Hadisler” baÅŸlığıyla yayımlamıştı. 2018 başında beÅŸinci baskısını yapan bu eserin devamı ve mütemmimi mahiyetindeki yeni eserinde Özcan Hoca, hadisleri, Ä°nciller ile karşılaÅŸtırıyor. Farklı kesimlerce sıkça gündeme getirilip tartışılmakla beraber hadislerin, Ä°nciller (kanonik-apokrif) ile karşılaÅŸtırılması, Türkiye’de olduÄŸu gibi diÄŸer Ä°slam ülkelerinde de çoÄŸunlukla bilimsel yöntemleri dikkate almadan ve tarafgirlikle yürütülen netameli bir konudur.
 
Özellikle tefsir ve tarih kitaplarında yer alan ve “isrâiliyyât-mesîhiyyât” olarak adlandırılan rivayetlerin tedkîkine dair Ä°slâm dünyasında genel anlamda çok sayıda çalışma yapılmıştır. Mesela Necmüddîn et-Tûfî ve Seyyid Ahmed Han gibi âlim ve yazarların Ä°ncillere yaptığı tefsirler bu konuda örnek verilebilir. Ayrıca Mukâtil b. Süleyman ve Bikâi gibi müfessirlerin tefsirlerinde de Kitab-ı Mukaddes’e ait bilgiler yoÄŸun ÅŸekilde kullanılmıştır. Ne var ki, meseleyi hadisler özelinde arka plan bilgileriyle birlikte inceleyen ilmî çalışmalar yok denecek kadar azdır. Buna karşılık oryantalistler, özellikle de “revizyonist-indirgemeci” ekole sahip oryantalistler ise konuyu sürekli “Ä°slâm’ın, Kur’an’ın ve hadislerin Yahudi-Hıristiyan kökeni teorisi” çerçevesinde ele alıp ortaya ziyadesiyle iddia atmışlardır.
 
Yahudi Kültürü ve Hadisler isimli eseriyle Türk dilinde üretilen literatürde önemli bir boşluğu dolduran Özcan Hıdır, Hıristiyan Kültürü ve Hadisler isimli yeni eseriyle meselenin ikinci yarısını da tamamlamış oldu. Hocanın her iki eserinde derinlemesine incelediği ve Yahudi ya da Hıristiyan kültürünün etkisine maruz kaldığı iddia edilen 100 kadar hadisi tek tek ele alarak, bu bağlamda ortaya çıkan bazı teorik ve metodolojik problemleri inceleyerek genel bir değerlendirmeye ulaşacağı üçüncü eserinin de 2018 yılı içinde yayımlanacağı müjdesi memnuniyet vericidir.
 
Hıristiyan kültürünün hadislere etkisi iddialarını bilimsel yöntemle incelemek
 
Kitap, kavramsal çerçeve, metot ve kaynaklara dair bilgi ve deÄŸerlendirmelerin yer aldığı giriÅŸ bölümünün ardından; ana hatlarıyla Hıristiyanlığın tarihi ve kutsal kitapları, tarihte Müslümanlarca yapılan Ä°ncil tefsirleri/yorumları, Ä°bn Asâkir’e ait “Müslüman Ä°ncil” diye nitelenen eser, Barnaba Ä°ncili tartışmaları, Arap Yarımadası’ndaki Hıristiyanların kutsal kitap ve mabed/manastır açısından durumu, Ä°ncillerin Arapçaya tercümesine dair tartışmalar, ebedi hikmet ve dinler-kültürler arasındaki geçiÅŸkenlik, Rasulullah (sas) ile ilk Müslüman nesillerin (sahâbe ve tâbiûnun) Varaka b. Nevfel, Bahira, Addas, Süheyb b. Samit, Ebu Amir ve Mekke’deki HabeÅŸli bazı köleler -ki bu isimlerin önemli bir kısmı teslisi/üçlemeyi kabul etmeyen monofizit geleneÄŸe mensuptur- gibi Hıristiyan din adamları baÅŸta olmak üzere Hıristiyanlarla iliÅŸkileri, Hıristiyan kültürünün hadislere etkisi iddialarına iliÅŸkin farklı perspektifler, problemler, sebepler, alanlar (zühd, kudsi hadisler, uydurma hadisler, apokaliptik, kısasu’l-enbiya) ve iddialar baÄŸlamında inceleyen hacimli bir çalışmadır.
 
Eserin son bölümünde zühd ile alakalı 15 hadis/rivayet karşılaÅŸtırmalı olarak tek tek deÄŸerlendirilmiÅŸtir. Bu meyanda en dikkat çekici olan hadisler/rivayetler, Hıristiyanların, özellikle de “Katoliklerin Fatihası” konumundaki “Pater Noster (Babamız)” duasının oldukça benzer versiyonunun hadislerde yer almasıdır. Özellikle zühd konulu hadis kaynaklarında birebir tercüme edilen ve Matta Ä°ncili’nde Hz. Ä°sa’nın DaÄŸ Vaazı’nda yer alan oldukça çarpıcı “tuz” ve “ışık” metaforu ve Havarilere hitaben; “Siz dünyanın tuzu ve ışığısınız...” sözü de örnek verilebilir. Zira benzer bir söz Allah Rasulü’nün (s) hadisi olarak da nakledilmiÅŸtir. Keza rivayet geleneÄŸimizdeki “dünyanın aşırı yerilmesi”ne dair çoÄŸu uydurma olan rivayetlerin Hıristiyan kültürü ve gnostik kültür kaynaklı olduÄŸu görülmektedir.
 
Çalışmada ayrıca dünyanın sonuna dair “apokaliptik, fiten ve melâhim” rivayetleri ve “armegedon” inancı ve literatürü de Ä°nciller (kanonik ve apokrif) ve hadislerle mukayeseli olarak ele alınması, özellikle gücü kutsayıp hakkı tahkir eden küresel sömürü düzeninin üretmiÅŸ olduÄŸu terör örgütleri marifetiyle Müslümanların insafsızca dövüldüğü bir dönemde bu maÅŸa örgütlerin önemli bir dayanağı olan fiten ve melahim rivayetlerinin etraflıca incelenmesi büyük önem arz etmektedir.
 
Ä°ncillerin Kur’an ve hadislere deÄŸil Ä°slam literatüründeki sîret kaynaklarına denk düştüğünü ortaya koyabilmek
 
Uzun yıllar Avrupa’da araÅŸtırma ve eÄŸitim faaliyetlerini yürüten ve konusunun uzmanı olarak alanında kalem oynatan Özcan Hıdır’ın Hıristiyan Kültürü ve Hadisler isimli eseri, çok detaylı problemlere dalmakla beraber, netice olarak Kur’an ve hadislerle mukayese edildiÄŸinde Ä°ncillerin esasen Ä°slam literatüründeki sîret kaynaklarına denk düştüğünü tespit etmesi büyük önem taşımaktadır. Zira hadisler senetlere sahiptir ve ayrıca ciddi bir tenkitsüzgecinden geçerek bize kadar ulaÅŸmıştır. Ä°nciller içinse böyle bir saÄŸlam rivayet metodundan söz etmek oldukça zordur.
 
Sekiz yüz kadar temel kaynak incelenerek hazırlanan eser; hadis baÅŸta olmak üzere, dinler tarihi, ÅŸarkiyatçılık/oryantalizm, tasavvuf/zühd ve tarih alanlarını yakından ilgilendiren ve bu alanlara dair DoÄŸu’dan ve özellikle Batı’dan ciddi bir de literatür sunmaktadır. Kurgusu, deseni, yöntemi, yaklaşım tarzı ve zengin içeriÄŸiyle eser, bu alanda yapılacak bundan sonraki çalışmalara anaçlık etmeye aday bir mahiyet arz etmektedir.    
 
Yahudi Kültürü ve Hadisler  isimli doktora çalışmasında, literatürde “israiliyyat” adıyla bilinen Yahudi kültürünün hadislere etkisi tartışmalarını; daha doÄŸru bir ifadeyle Batılı araÅŸtırmacıların ve özellikle indirgemeci revizyonist oryantalistlerin 200 yıllık bir süreçte geliÅŸtirdikleri “Ä°slam’ın, Kur’an’ın ve Hadislerin Yahudi kökeni teorisi”ni Ä°slam kaynakları ve Ä°slami perspektiften inceleyen Özcan Hıdır, yeni yayımlanan Hıristiyan Kültürü ve Hadisler isimli profesörlük çalışmasında, literatürde “mesîhiyyât” diye isimlendirilen Hıristiyan kaynakları ve kültürünün hadislere etkisine dair Batı’dan ve DoÄŸu’dan yükselen tartışma ve iddiaları Hıristiyanlığın en önemli yönelimi olan “ascetism/zühd” düşüncesi ve literatürü baÄŸlamında ele almaktadır.
 
Özcan Hıdır Hoca’nın, yoÄŸun emek mahsulü bu kıymetli eserlerini, geniÅŸ birer özet mahiyetindeki iki ayrı makaleyle daha geniÅŸ bir okuyucu kitlesinin dikkatine sunması, öncelikle bu iki makaleyi en azından Arapça ve Ä°ngilizce’ye çevirerek yayınlaması, eserlerin mevcut zihin karışıklığının bertaraf edilmesinde görev üstlenebilmesi için elzemdir. Daha sonra bir araÅŸtırma merkezi bu eserlerin baÅŸka dillere tam çevirilerini yaptırarak yayımlarsa hem eserlere hak ettiÄŸi deÄŸer verilmiÅŸ hem de etkileri daha geniÅŸ alanlara yayılmış olacaktır. Bu vesileyle müellifi yürekten tebrik eder, çalışmalarının bereketlenerek devamını dilerim.
 
Önemli not: 26 Mart–01 Nisan 2018 tarihleri arasında "Yeni Nesil Çocuklar–Yeni Nesil Kütüphaneler" temasıyla kutlanacak olan 54. Kütüphane Haftası kapsamında Ankara ve Ä°stanbul baÅŸta olmak üzere hemen tüm il ve ilçelerde düzenlenecek etkinliklerden (4) en azından bazılarına katılabilmek temennisiyle…
 
Kaynaklar: 
 
Özcan Hıdır; Hıristiyan Kültürü ve Hadisler (Zühd Hadisleri-Literatürü Özelinde), Ä°nsan Yayınları, Ekim 2017, 784 s.  
https://www.insankitap.com/kitap/hiristiyan-kulturu-ve-hadisler-ozcan-hidir/1109255, 26.03.2018.
 
Özcan Hıdır; Yahudi Kültürü ve Hadisler (İsrâiliyyât-Hadis İlişkisi), İnsan Yayınları, 5. Baskı, Ocak 2018, 696 s.
https://www.insankitap.com/kitap/yahudi-kulturu-ve-hadisler-ozcan-hidir/887082,
 
Özcan Hıdır; Akademik Özgeçmiş, http://akademik.yok.gov.tr/AkademikArama/view/viewAuthor.jsp, 26.03.2018.
http://www.kygm.gov.tr/TR,205829/54-kutuphane-haftasi-yeni-nesil-cocuklar--yeni-nesil-ku-.html, 26.03.2018.

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.