İngiltere BMGK'yı toplantıya çağırdı, Rus diplomatları sınır dışı etti

Eski Rus ajanı Sergey Skripal’in zehirlenmesinde kullanılan kimyasal madde ile ilgili bir açıklama yapması için Rusya’ya ültimatom veren Ä°ngiltere, Rusya’ya karşı atılabilecek adımları tartışıyor.

Ä°ngiliz basınında yer alan haberlerde, Ä°ngiltere’nin atabileceÄŸi ilk adımın ülkedeki Rus diplomatları sınır dışı etmek olabileceÄŸi belirtiliyor. Ä°ngiltere, 2006’da eski Rus ajanı Aleksandr Litvinenko’nun zehirlenerek öldürülmesinin ardından bu yolu izlemiÅŸti. Ä°ngiltere’nin o gün aldığı tedbirler arasında Rus yetkililere vize sınırlamaları getirmek de yer almıştı.

Kamuoyunda diplomatları sınır dışı etmenin yeterli bir karşılık olarak görülemesine rağmen Rusya Büyükelçisinin de aralarında olduğu diplomatların sınır dışı edilmesinin gündeme gelebileceği belirtiliyor.

RUS DÄ°PLOMATLARI SINIR DIÅžI ETTÄ°

Gelen son dakika bilgisine göre İngiltere, çifte ajan Serrgey Skripal'in zehirlenmesine tepki olarak 23 Rus diplomatı sınır dışı etme kararı aldı.

Ä°ngiltere BaÅŸbakanı Theresa May,  Rusya’ya açıklama yapması için tanınan mühletin dolmasının ardından Ä°ngiliz parlamentosunun alt kanadı Avam Kamarası'nda yaptığı konuÅŸmada, istihbaratçı olduÄŸunu iddia ettiÄŸi 23 Rus diplomatın sınır dışı edileceÄŸini söyledi.

May, Rus diplomatlara ülkeyi terk etmeleri için bir hafta süre tanınacağını kaydetti.

RUSYA: EN YAKIN ZAMANDA YANIT VERECEĞİZ

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, İngiltere Başbakanı Theresa May'in Rusya'ya yönelik yaptırımlarına en yakın zamanda bakanlık düzeyinde yanıt verileceğini söyledi.

Zaharova "Rusya Dışişleri Bakanlığı en yakın zamanda Theresa May'in parlamentoda yaptığı konuşmaya ilişkin yazılı açıklama yapacak" dedi.

MAGBÄ°TSKY YASASI

Ãœlkede tartışılan ikinci yaptırım seçeneÄŸi, Ä°ngiltere’de mal varlığı bulunan Rus zenginlere getirilebilecek kısıtlamalar olarak öne çıkıyor. Ä°ngiliz parlamentosunun DışiÅŸleri Komisyonu BaÅŸkanı Tom Tugendhat’ın gündeme taşıdığı öneriye göre Ä°ngiltere Rusya vatandaÅŸlarına ait kaynağı izah edilemeyen mal varlıklarına el koyabilir.

Bu kapsamda, ABD’nin 2012’de yürürlüğe koyduÄŸu Magnitsky Yasası’nın bir versiyonu Ä°ngiliz parlamentosunda görüşülmekte olan Yaptırımlar ve Para Aklama ile Mücadele Yasası'na ilave edilebilir. Buna göre, adı yolsuzluÄŸa ve insan hakları ihlallerine karışan Rusların mal varlıkları dondurulabilir, bunlara karşı seyahat kısıtlamaları uygulamaya konulabilir.

Ä°lk kez DışiÅŸleri Bakanı Boris Johnson tarafından gündeme getirilen bir öneri de Rusya’da yapılacak Dünya Kupası’na Ä°ngiliz yetkililerin katılmaması ÅŸeklinde. Daha ileri gidip, Ä°ngiltere Milli Takımı'nın Dünya Kupasını boykot etmesi önerileri de ortaya atılıyor.

RUS TELEVÄ°ZYONUNA YASAK

Ä°ngiltere’de geniÅŸ yapılanması bulunan Russia Today televizyonunun kapatılması da bir diÄŸer seçenek olarak dile getiriliyor. Ãœlkede medyayı denetlemekten sorumlu kuruluÅŸ Ofcom, BaÅŸbakan Theresa May’in yarın yapması beklenen açıklamadan sonra Rus televizyonunun lisansının gözden geçirilebileceÄŸini duyurdu.

Ä°ngiliz basınına göre Avrupa BirliÄŸi’nin Rusya’ya Ukrayna krizini takiben uygulamaya baÅŸladığı mali yaptırımların artırılması da gündeme gelebilir. Ancak Macaristan, Ä°talya ve Yunanistan gibi AB üyelerinin bu yaptırımların yumuÅŸatılmasından yana tutum aldığını hatırlatan bazı yorumcular, Ä°ngiltere’nin bu konuda AB içinde destek bulmakta güçlük çekebileceÄŸi görüşünde.

5. MADDE Ä°HTÄ°MALÄ°

Ä°ngiltere’nin konuyu NATO’ya taşıması da ihtimaller arasında. Rusya’nın Ä°ngiltere toprağında “yasa dışı güç uyguladığı” iddiasından hareketle atılabilecek böyle bir adımın, ittifakın 5. maddesinin iÅŸletilmesini gündeme getirebileceÄŸi savunuluyor.

NATO üyelerinden birine yapılan saldırının bütün üyelere yapılmış sayılmasını öngören 5. madde, ittifakın tarihinde sadece 11 Eylül saldırılarının ardından ABD’nin talebiyle uygulandı.

Rusya’ya karşı yaptırım kararı alınması durumunda May’in bunları yarın parlamentoda yapılacak haftalık “BaÅŸbakana Sorular” oturumunda ilan etmesi öngörülüyor. Yaptırımların sertliÄŸinin de Ä°ngiltere’nin uluslararası arenada konuyla ilgili gördüğü destekle orantılı olacağı belirtiliyor.

Ä°ngiltere BaÅŸbakanı Theresa May’in Pazartesi günü parlamentoda yaptığı konuÅŸmada, Skripal’in zehirlenmesinde Rus tipi askeri nitelikte, sinir sistemi üzerinde etkili bir kimyasal kullanıldığının kesinleÅŸtiÄŸini ve olayda Rusya’nın dahlinin kuvvetle muhtemel olduÄŸunu açıklamıştı.

Ä°ki ülke arasındaki gerilimin tırmandığı olayla ilgili May, Rusya’ya konuyla ilgili açıklama yapması için bu gece yarısına kadar zaman tanıyarak, tatmin edici bir cevap alınamaması durumunda bir dizi yaptırım açıklayacağını bildirmiÅŸti.

Rusya DışiÅŸleri Bakanı Sergey Lavrov da dün sabah May’in iddialarını “saçmalık” diye nitelendirmiÅŸti.

TAKAS EDÄ°LEN CASUS

Rus mahkemesi, Ä°ngiltere için casusluk yaptığı suçlamasıyla 2006 yılında Skripal'e 13 yıl hapis cezası verdi. Dimitri Medvedev’in devlet baÅŸkanlığı döneminde affa uÄŸrayan Skripal, 2010 yılında ABD’nin tutukladığı 10 Rus ajanı ile Avusturya'nın baÅŸkenti Viyana'da takas edilen 4 casus arasında yer aldı.

Skripal'in daha sonra Ä°ngiltere’ye gelerek ülkenin güneybatısındaki Salisbury’de düşük profilli bir yaÅŸam sürmeye baÅŸladığı belirtildi.

Rusya, Skripal’in 1990’lı yıllardan itibaren bilgi sızdırdığı Ä°ngiliz dış istihbarat servisi MI6’ya, Rusya’nın Avrupa’daki casuslarının kimliklerini de ifÅŸa ettiÄŸini öne sürmüştü.

Skripal ile kızı Yulia, önceki pazar günü Salibury'da bir bankta bilinçlerini yitirmiş vaziyette bulunmuştu. Tedavileri süren baba ile kızın sağlık durumlarının ciddiyetini koruduğu ancak istikrarlı olduğu belirtiliyor.