Aşiretler desteğini çeker, süre kısalır

Türkiye, ABD’nin terör örgütü PKK’nın Suriye’deki uzantısının silahlı kanadı YPG’nin başını Ã§ektiÄŸi 30 bin kiÅŸilik bir ‘sınır muhafız gücü’ kuracağını duyurmasının ardından Zeytin Dalı Harekâtı’nı devreye soktu. 20 Ocak’ta baÅŸlayan operasyonda 20 gün geride kaldı. Harekâtın ilk günlerinde kısa süreli aralıklarla farklı cepheler açan Türk Silahlı Kuvvetleri ve Özgür Suriye Ordusu unsurları, kırsalda ciddi bir ilerleme kaydetti. 999 teröristin etkisiz hale getirildiÄŸi operasyonda 40’tan fazla bölge terörden arındırıldı. Güvenlik Politikaları Uzmanı ve Karar Yazarı Mete Yarar, Ankara’nın terör koridoruna karşı 24 AÄŸustos 2016 - 29 Mart 2017 tarihleri arasında attığı Fırat Kalkanı Harekâtı adımıyla Zeytin Dalı Harekâtı’nı karşılaÅŸtırdı. Ä°ki operasyon arasındaki farklılıklar ve tecrübe aktarımına mercek tutan Yarar, Afrin operasyonunun ne kadar sürebileceÄŸi, askerin kullandığı silah ve mühimmatın yerli olmasının Ã¶nemi ve hava sahasının Rusya tarafından kapatıldığı iddialarına deÄŸiniyor: Zaman geçtikçe Zeytin Dalı Harekâtı’yla ilgili olarak daha fazla detay ortaya çıkmaya baÅŸladı. Bu verileri nasıl okumalıyız ve deÄŸerlendirmeliyiz? Halkımızın aklındaki soru iÅŸaretlerini soru-cevap metoduyla cevaplamaya çalışacağım.

ÖZEL KUVVETLER DAHA AZ KADRAJDA

* Zeytin Dalı Harekâtı ile Fırat Kalkanı birbirine benziyor mu?

Her operasyonun ÅŸeklini arazi, hava ÅŸartları, terörist unsurun yapılanması ve kullandığı silahlar ile siyasi otoritenin koyduÄŸu hedefler gibi konular belirler. Bu nedenle özünde iki operasyonda da hibrit (düzenli ordu ve Özgür Suriye Ordusu) bir metod kullanılsa da ayrıntılarda farklılıklar içermektedir. Fırat Kalkanı, ÖKK (Özel Kuvvetler Komutanlığı) ağırlıklı özel görev gücü operasyonu ÅŸekliyle baÅŸlamıştır. DAEÅž, arazi ÅŸartlarının gizlenmeye fırsat vermemesi nedeniyle savunmasını meskun mahâlde yapmıştır. Bu nedenle birliklerin teÅŸkili ÖKK, zırhlı birlikler, ateÅŸ destek unsurları ve METÄ° (Mayın El Yapımı Patlayıcı Tespiti ve Ä°mha) timlerinden oluÅŸturulmuÅŸtur. Harekâtın ilerleyen bölümlerinde alan kontrolü ve saha temizliÄŸi için deneyimli komando birlikleri operasyona dahil edilmiÅŸtir. Zeytin Dalı ise hem meskun mahâl hem de arazi temizliÄŸi operasyonlarını içerdiÄŸinden ağırlıklı olarak iç güvenlik konsepti ÅŸeklinde icra edilmeye baÅŸlanmıştır. DaÄŸlık alanları terör örgütü PKK’dan baÅŸarılı bir ÅŸekilde temizleyen komando birliÄŸi ve onlara yakın destek saÄŸlayan zırhlı birlik ağırlıklı bir ÅŸekilde teÅŸkilatlandı. ÖKK burada çoÄŸunlukla kendi konseptine uygun olarak nizami olmayan kuvvetlerin (ÖSO) sevk-idaresinde ve ayrıca düşman derinliÄŸinde özel operasyonlar için kullanılmıştır. Bu nedenle ÖKK unsurları Fırat Kalkanı Harekâtı’ndan daha az görüntülere takılmaktadır.

BÄ°RLÄ°KLER YIPRANMASIN DÄ°YE AZAMÄ° HASSASÄ°YET

* Operasyon ne kadar sürecek?

Öncelikle bu sorunun doÄŸru ÅŸeklinin ‘PYD’nin sınır hattımızda oluÅŸturmaya çalıştığı terör koridorunun temizlenmesi ne kadar sürecek?’ olarak sorulmasının daha uygun olacağını deÄŸerlendiriyorum. Zeytin Dalı, harekatların ilkinin baÅŸlangıç ismidir. Bu nedenle tek bir hedefe varılması amaçlanmamaktadır. Buradaki sonuçlar harekâtın devamı için önem arz etmektedir. Bu nedenle birliklerin yıpratılmamasına ve sivil kayıp verilmemesine azami dikkat edilmektedir. Bu iki etken harekâtın hızını direkt etkilemektedir. Süre vermek gerekirse en doÄŸru cevap “gereken zaman” demektir. Sürecin en önemli faktörlerinden biri de bölgedeki aÅŸiretlerdir. AÅŸiretlerin Kandil ve YPG’ye olan tavrı operasyon sürecindeki en belirleyici faktördür. Bölge halkının Kandil tarafından öne sürülmesi ve daÄŸ kadrosunun ön saflarda yer almaması kendi aralarındaki ilk çatışmaları baÅŸlatmıştır. Ä°lk iki ay sonucu belirleyecektir. 

KARŞI OLANLAR BİLE ÇÖZÜM ÖNERİYOR

* Sahada kullanılan ekipmanın yerli olmasının avantajı nedir?

Öncelikle bu sorunun cevabı Almanya’nın Leopard tanklarının kullanmasıyla ilgili sarf ettiÄŸi sözlerde gizli. Karşılıklı anlaÅŸmalarla alınmış olan silah ve teçhizatlar için bile ‘kullanılamaz’ diye sözler söyleyenlerin mühimmat konusunda sorun çıkarmayacağını düşünmek en iyi tarafıyla saflık olur. Ayrıca uzun soluklu bir mücadele planında dışa bağımlılık bir sonraki operasyonların ambargo ile kesilmesine yol açar. Milli ekipman, silah ve mühimmatın kullanılması, bağımsız milli hedefler konulmasını da kolaylaÅŸtırmıştır. Operasyonun karşısında olan ülkeler silah ambargosu ile Türkiye’yi haklı mücadelesinden vazgeçiremeyeceklerini bildiklerinden diplomatik çözüm önerileriyle masaya geliyorlar. GeçmiÅŸte yaÅŸadığımız olaylar sonucunda verilen diplomatik mesajlarla Afrin operasyonu sonrasında verilenleri karşılaÅŸtırmak bile durumu anlamamızı saÄŸlayacaktır. Mühimmatların yerli olması hedef sayısındaki kısıtlamaları da ortadan kaldırdı. Türkiye, bir operasyon sürerken baÅŸka bir operasyon için tarih verebilmesini diplomatik baÅŸarılara ve milli savunma sanayisine borçludur.

TOPLAR ATEŞLENİYORSA UÇAK TERCiH EDiLMEZ

* Zeytin Dalı Harekâtı’nda Hava Kuvvetleri’mizin kullanımı ile ilgili Rusya’nın yeni bir ambargo koyduÄŸu iddiaları doÄŸru mudur? 

Bunu gösteren bir iÅŸaret yok. Çünkü SÄ°HA ve Ä°HA faaliyetleri yoÄŸun olarak devam etmekte. Hedeflerin Hava Kuvvetleri tarafından vurulmaması bir kısıtlama olduÄŸu anlamına gelmiyor. Bölgenin fiziki durumu Hava Kuvvetleri’nin sınırı geçmeden de hedefleri vurmasına imkan veriyor. Bölgedeki hedefler önce havadan vurulmuÅŸ ÅŸimdi de bölgede bulunan 155 ve 203 mm’lik obüslerle atış altına alınıyor. Burada seçim en kolaydan zora göre yapılmaktadır. Topçu sistemiyle hedef imha edilebiliyorsa hava kuvvetleri tercih edilmez.

Ä°ÅžTE TSK’NIN VURUCU GÃœCÃœ

T129 Atak HELÄ°KOPTERÄ°: T129 Atak, gece ve gündüz görev yapabiliyor. Helikopter 76 adede kadar güdümsüz roketler ve 500 adet mühimmat kapasiteli 20 mm. top ile donatıldı. TSK’da 29 adet bulunuyor. 

MPT-76 TÃœFEK: Afrin operasyonunda aktif olarak kullanılıyor. Silah, 42 NATO testini geçmesiyle biliniyor. 4.1 kilogram ağırlığında gövde yapısına sahip olan tüfek, 600 metreye kadar etkili bir menzile sahip. 

KORAL: ASELSAN tarafından özgün olarak geliÅŸtirilen KORAL Mobil Elektronik Harp Sistemi, hedef ülke radarların karıştırılıp aldatılmasını ve iÅŸ yapamaz hale getirilmesini saÄŸlıyor.

FIRAT KALKANI AMBARGOSU AKILLI BOMBAYLA ASILDI

* Fırat Kalkanı’nda elde edilen tecrübeler Zeytin Dalı’na aktarıldı mı?

Bu tecrübeler hem sevk-idare hem teknik hem lojistik hem de teknoloji olarak bir geri beslemeye tutuldu. Burada elde edilen tecrübeler eÄŸitim programlarına dahil edilerek birliklerin yeni asimetrik tehditlere karşı eÄŸitilmesine ağırlık verildi. İç güvenlik harekâtının bitirilmesinin önemi Fırat Kalkanı’nda bir kez daha anlaşıldı. Bu nedenle Zeytin Dalı Harekâtı öncesinde yurt içinde ayak basılmadık yer bırakılmadı. İçiÅŸleri Bakanlığı’nın kadrosunda yer alan JÖH (Jandarma Özel Harekât) ve PÖH (Polis Özel Harekât) sayısı artırılarak KKK (Kara Kuvvetleri Komutanlığı) bünyesinde bulunan komando birliklerinin üzerindeki iç güvenlik görev yükü azaltıldı. Bu sayede yurt içi terör operasyonlarında zafiyet yaratmadan komando birlikleri yurt dışı operasyonlarına kaydırıldı. Bu Fırat Kalkanı’nda kısmen yapılabilmiÅŸti. Åžimdi tamamen yapıldı. Yurt içi operasyonlarında milli savunma sanayi desteÄŸiyle daha teknolojik bir mücadele dönemine geçildi. Atak helikopterleri, SÄ°HA (Silahlı Ä°nsansız Hava Aracı) ve Ä°HA’lar (Ä°nsansız Hava Aracı) sayesinde kuvvet tasarrufu yapılmasının önü açıldı. Fırat Kalkanı Harekâtı’nın çok küçük bir kısmında SÄ°HA kullanabilmiÅŸtik. Bunun önemi bir kez daha harekât sırasında anlaşıldı. Hızlı bir tedarik programıyla insansız hava platformu sayısında ciddi bir artış saÄŸlandı. Bugün Afrin operasyonunda mikro, mini, taktik ve male sınıfında onlarca insansız hava platformu devreye sokuldu. Terör örgütlerinin direkt veya dolaylı yollarla elde etmiÅŸ olduÄŸu tanksavar silahları nedeniyle TSK, zırhlı araçların modernizasyon programını ayrılan ek kaynaklarla hızlandırdı. Bazı projelerde yabancı ülkelerin uyguladığı örtülü ambargolar nedeniyle gecikmeler oldu. Harekât bölgesine zırh kalınlığı daha fazla olan araçlar sevk edildi. Bazı uygulama yapılmış araçlar ilk kez bu operasyonda kullanıldı. Fırat Kalkanı’nda mülki-idari personelin önemi bir kez daha anlaşıldı. Burada elde edilen tecrübeler kayda alınarak operasyonun bütçesi önceden tahmini olarak saptandı. Fırat Kalkanı’nda Gaziantep ve Kilis Valilikleri görev alırken Zeytin Dalı’nda bu görev Hatay ValiliÄŸi’ne verildi. Fırat Kalkanı’nda ÖSO’nun yetersizliÄŸi fark edilerek sayı üç bin 500’den 17 bine çıkarıldı. EÄŸitim ve teknik desteÄŸe önem verildi. Hava Kuvvetleri’nin kullandığı güdümlü bombaların yurt dışından tedarik programında Fırat Kalkanı sırasında problemler yaÅŸandı. Bu açığı kapatmak için envanterde atıl olarak bulunan serbest düşüş esasına dayanan bombalar Türk savunma sanayisinin ürettiÄŸi güdüm kitleri sayesinde akıllı bomba sınıfına dönüştürüldü. Açık, bu adımla ek kaynaÄŸa ihtiyaç duymadan çözüldü. Nüfuz edici bomba (sığınak delici) üretimi yapıldı. Hava Kuvvetleri’nin aktif kullanımı Fırat Kalkanı Harekâtı sırasında neredeyse baÅŸlangıç hariç yapılamamıştı. Bu nedenle Rusya ile harekât öncesi varılan mutabakatla bu engel de baÅŸtan aşıldı. Fırat Kalkanı Harekâtı’nda hava platformlarının saldırıları sonucunda ÅŸehitlerimiz olmuÅŸtu. Zeytin Dalı’nda bunun olmaması için orta irtifa hava savunma sistemleri ve ASELSAN üretimi Koral sınır hattına yerleÅŸtirildi.

kaynak: KARAR