Trabzon'da müthiş keşif: Restorasyon çalışmalarında ortaya çıktı

Hristiyanların tapınak veya kutsal alanı 'şapel' olduğu belirlenen alanın gün yüzüne çıkarılması ve ziyarete açılması için çalışma başlatıldı.

Türkiye'nin önemli tarihi ve turistik mekanlarından biri olan ve yılda 600 bin kişinin ziyaret ettiği Karadağ eteklerindeki tarihi Sümela Manastırı'nda, 2 yıl önce başlatılan restorasyon çalışmaları sürüyor.

Ziyarete kapatılan manastırda, ‘Yamaç ıslah çalışması’ adı altında kaya ve buz kütlelerinin düşerek olumsuzluÄŸa yol açmaması için endüstriyel daÄŸcılardan oluÅŸan özel ekip çalışma baÅŸlattı. 3 aÅŸamada yürütülen çalışmalarda 79 bin metre kare alanda kaya temizliÄŸi planlandı. Restorasyon çalışmaları sırasında bugüne kadar girilmemiÅŸ kuzey çatının üst saÄŸ yamacında gizli bir geçitle ulaşılan nokta tespit edildi. Hristiyanların tapınak veya kutsal alanı olarak kabul ettiÄŸi ‘ÅŸapel’ olduÄŸu belirlenen alanda bugüne kadar görülmemiÅŸ ‘Cennet ve cehennem, ölüm ve yaÅŸam’ tasviri taşıyan fresklerin yer aldığı belirtildi. Åžapelin gün yüzüne çıkarılması ve ziyarete açılması için de çalışma baÅŸlatıldı. 30 metrelik yol yapılmasının planlandığı alan içindeki hasar gören fresk ve çatı kısımları yeniden onarılacak. Restorasyonu tamamlandığında ise Sümela Manastırı yeni bir ziyaret alanına kavuÅŸmuÅŸ olacak.

'ZİYARETÇİLERE SÜRPRİZİMİZ OLACAK'

Konuyla ilgili açıklama yapan Trabzon Kültür ve Turizm Müdürü Ali AyvazoÄŸlu, bugüne kadar Sümela Manastırı’nda girilmemiÅŸ noktalara ziyaretçileri sokarak bu alanları da turizme kazandıracaklarını söyledi.

AyvazoÄŸlu, “Zor ÅŸartlarda yapılan restorasyon çalışmaları sonrasında burada ziyaretçilerimize bazı sürprizlerimiz olacak. Manastırda daha önce gezemedikleri göremedikleri tüm noktalara girme imkanları bulacaklar ve buraları görebilecekler. Daha önceki restorasyon çalışmalarında yapılan yanlışlara düşmeden günümüz teknolojisi ile daha güzel bir çalışma yapacağız. Fresklerin dökülen ve bozulmuÅŸ kısımları ile kalkmış sıvalar, eskiyen yerler elden geçiriliyor. Dışarıdan bakıldığında 5 -6  katlı 72 odalı misafirhane olarak kullanılan yapı da bazı çalışmalar yapılıyor. İçeri girdiÄŸimizde manastırın saÄŸ tarafında bulun eskiden kütüphane olarak kullanılan alanı da restore ediyoruz. Manastırımızı yeni gezecek ziyaretçilerimiz için bir de sürprizimiz var. Biraz daha farklı bir noktada bu güne kadar gün yüzüne çıkmamış bir kısmı görme imkanı bulacaklar. Oda bizim açılış sürprizimiz olsun” dedi.

'SÃœMELA, TURÄ°ZME HAREKET KAZANDIRACAK'

Restorasyonla birlikte manastırın ülke ve bölgede turizme hareket kazandıracağını ifade eden Ayvazoğlu, şunları söyledi:

“2015  yılında ziyaret kapatılan Sümela Manastırı ziyaretçi olarak bir düşüş yaÅŸadı. 2016 yılında ise Sümela'nın yanı başında bulunan ve restore edilen Aya Varvara Kilisesi ile manastır ve çevresi hızlı bir ÅŸekilde ziyaretçi alamaya baÅŸladı. Sümela manastırına giremeyen ziyaretçiler buradaki teraslardan faydalanarak ziyaretlerini gerçekleÅŸtirdiler. Ziyaretçiler, Altındere Vadisi'nde daha çok Sümela Manastırı'nın ihtiÅŸamlı görünüşünü fotoÄŸrafladılar ve ücretsiz olarak ziyarete açılan Aya Varvara Kilisesi'ni gezdiler. Bir önceki yıla oranla bu bölgeye yüzde yüzün üzerinde bir ziyaretçi artışı oldu”dedi.

RESTORASYON HIZLA DEVAM EDÄ°YOR

Maçka Ä°lçe Belediye BaÅŸkanı Koray Koçhan da Sümela Manastırı’nın, Trabzon ve Maçka’nın bir markası olduÄŸunu belirterek manastırın 15 AÄŸustos’ta yapılan ayinlerle birlikte de Ortodoks alemi içinden dini bir merkez olduÄŸunu hatırlattı. Sümela’nın uzun yıllar tadilat görmediÄŸini ifade eden Koçhan, şöyle dedi:

“Manastırı son yıllarda ciddi taÅŸ düşme vakaları ile karşı karşıya kaldı. Bir gece giÅŸelerin üzerine masa büyüklüğünde bir taÅŸ düştü ve orayı kullanılmaz hale getirdi. Taşın gece düşmesi de olası bir can kaybını engellemiÅŸti. Hatta son dönemlerde ziyaretçileri, baretlerle manastıra almaya baÅŸlamıştık. Yapılan çalışmalarla birlikte hem taÅŸ düşmesinin önlenmesi hem de manastırın restorasyon çalışmaları beraber yapıldı. Burada iki projenin maliyeti 50 milyon TL bu da bizim belediyemizin yıllık bütçesinin 5 katı. Restorasyon çalışmaları hızla devam ediyor ve ÅŸu anda taÅŸ düşürmede 3’üncü kısma geçildi. Manastırın kapısının üzerinde bir büyük kütle var o kütle ortadan kaldırılmaya çalışıyorlar. Bu çalışma tamamlandığında temmuz ya da aÄŸustos aylarına ziyaretçilerimizi manastırın belirli bölgelerine alabileceÄŸiz."

'GİZLİ BİR GEÇİTTEN GEÇİLEREK ULAŞILAN BİR ŞAPEL VAR'

Restorasyonun Sümela'nın gelecek bin yılını kurtaracağını kaydeden Koçhan, “Ziyaretçiler manastıra geldiÄŸinde giriÅŸte sol taraftaki kaya kiliseyi görüyordu. Ama ÅŸimdi yaptığımız çalışmalarda Sümela'nın çatısından dehlizlerden yukarıya doÄŸru gizli bir geçitten gecilerek ahÅŸap merdivenlerle gidilen yerde mevcut kiliseden daha eski bir ÅŸapel var. Burada çok farklı freskler mevcut. Cennet ve cehennem, ölüm ve yaÅŸam tasvir edilmiÅŸ. DoÄŸal ÅŸartlarda harabe olmuÅŸ bir duvarı hiç bozulmamış bir yapı. Burada freskler daha otantik ve bozulmamış. Burasının Sümela Manastırı'ndan önceki yıllarda da Hristiyanların daha baskın olmadığı zamanlarda yapıldığını tahmin ediyoruz. Sümela Manastırı ve çevresindeki tüm çalışmalar bittiÄŸinde gelen ziyaretçiler bir günlerini dolu dolu bu bölgede geçirebilecekler. Herkesi temennisi bu çalışmaların bir an önce bitmesi. Herkes sabır göstermeli çünkü yapılan bu çalışmalar oldukça hassas" diye konuÅŸtu.

SÃœMELA MANASTIRI

İlçede Karadağ'ın Altındere Vadisi'ne bakan eteğinde, yaklaşık 300 metre yükseklikteki ormanlık alanda kayaların oyulmasıyla yapılan Sümela Manastırı, halk arasında 'Meryem Ana' adıyla da biliniyor. Hakkında çeşitli rivayetler de bulunan ve kuruluşu bilimsel verilere göre 13'üncü yüzyıla uzanan tarihi manastırda, hizmet birimleri, misafirhane, mutfak ve ayazmanın dışında toplam 72 oda bulunuyor. Bilindiği üzere 88 yıl aranın ardından manastırda 2010 yılında ise binlerce kişinin katılımıyla düzenlenen ayini Fener Rum Patriği Dimitri Bartholomeos yönetmişti.

TRABZON/AA